Hernieuwbare energie in Nederland 2023

Literatuur

Agentschap NL (2013), Statusdocument bio-energie 2012.

Boom, van den en van der Elst, C. (2013), Toekomst Biogas: Van laagwaardige input naar hoogwaardige output Rabobank Food & Agri Thema-update: Biogas, Januari 2013.

CBS(2021) Balans vaste biomassa voor energie, 2013-2020 | CBS

CBS(2023a) Rendementen, CO2-emissie elektriciteitsproductie, 2022 | CBS

CBS (2023b) Zonnestroom op regionaal niveau (cbs.nl)

CBS (2023c) Onderzoek naar productiefactoren zonnestroom in 2022 | CBS

CBS (2023d) Belevingen (Klimaatverandering en energietransitie: opvattingen en gedrag van Nederlanders in 2023)

CBS (2024) Energieverbruik uit hernieuwbare bronnen gestegen naar 17 procent | CBS

Consumentenbond (2024) Terugleverkosten zonnepanelen | Zonnepanelen (consumentenbond.nl), geraadpleegd op 17 juli 2024.

CE Delft (2024) Convenant duurzaamheid biomassa. Jaarrapportage over 2023 - CE Delft, mei 2024.

Europees Parlement en de Raad (2003), Richtlijn 2003/30/EG ter bevordering van het gebruik van biobrandstoffen of andere hernieuwbare brandstoffen in het vervoer.

Europees Parlement en de Raad (2009), Directive of the European Parliament and of the Council of 23 April 2009 on the promotion of the use of energy from renewable sources and amending and subsequently repealing Directives 2001/77/EC and 2003/30/EC.

Europees Parlement en de Raad (2018), RICHTLIJN (EU) 2018/2001 VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD van 11 december 2018 ter bevordering van het gebruik van energie uit hernieuwbare bronnen.

Europees Parlement en de Raad (2023), Richtlijn (EU) 2023/2413 van het Europees Parlement en de Raad van 18 oktober 2023 tot wijziging van Richtlijn (EU) 2018/2001, Verordening (EU) 2018/1999 en Richtlijn 98/70/EG wat de bevordering van energie uit hernieuwbare bronnen betreft, en tot intrekking van Richtlijn (EU) 2015/652 van de Raad

Europese Commissie (2012), Proposal for a DIRECTIVE OF THE EUROPEAN PARLIAMENT AND OF THE COUNCIL amending Directive 98/70/EC relating to the quality of petrol and diesel fuels and amending Directive 2009/28/EC on the promotion of the use of energy from renewable sources. COM(2012) 595 final.

Europese Commissie (2013), Besluit van de Commissie tot vaststelling van de richtsnoeren inzake de berekeningen van de Hernieuwbare energie uit warmtepompen.., C(2013) 1082.

Europese Commissie (2022), REPORT FROM THE COMMISSION TO THE EUROPEAN PARLIAMENT AND THE COUNCIL 2022 Report on the Achievement of the 2020 Renewable Energy Targets EUR-Lex - 52022DC0639 - EN - EUR-Lex (europa.eu)

Europese Commissie (2023a) Renewable energy targets - European Commission (europa.eu)

Europese Commissie (2023b) Commission recommendation of 18.12.2023 on the draft updated integrated national energy and climate plan of the Netherlands covering the period 2021-2030 and on the consistency of Netherlands' measures with the Union's climate-neutrality objective and with ensuring progress on adaptation

Europese Commissie (2023c) Commission sets out rules for renewable hydrogen (europa.eu)

Eurostat (2011), Minutes of the meeting of the Working Party on “Renewable Energy Statistics” in December 2010.

Eurostat (2024), Additional data - Energy - Eurostat (europa.eu), Short assessment of renewable energy sources (SHARES)

Geothermie Nederland (2021), Adviesrapport Geothermie in de gebouwde omgeving

Geothermie Nederland (2024), SDE-beschikkingen voor aardwarmteprojecten - Geothermie Nederland

Ipsos I&O (2024). Onderzoek energiebesparende maatregelen & aardgasvrij (rvo.nl)

Lensink, S.M., Wassenaar, J.A., Mozaffarian, M., Luxembourg, S.L., Faasen, C.J. (2012), Basisbedragen in de SDE+ 2013 Conceptadvies. ECN en KEMA, ECN-E--12-017.

Middelkoop en Segers (2019), Houtverbruik huishoudens WoON-onderzoek 2018, Website CBS, oktober 2019.

Ministerie van Economische Zaken (2006), Doelstelling 9 procent duurzame elektriciteit in 2010 gehaald. Persbericht, 18 augustus 2006.

Ministerie van Economische Zaken en Klimaat (2022) Kamerbrief over beleidsinzet biogrondstoffen | Kamerstuk | Rijksoverheid.nl

Nederlandse Emissieautoriteit (2015), Naleving jaarverplichting 2014 hernieuwbare energie vervoer en verplichting brandstoffen luchtverontreiniging, NEa, juli 2015.

Nederlandse Emissieautoriteit (2023) Biomassa | Monitoring emissies | Nederlandse Emissieautoriteit

Nederlandse Emissieautoriteit (2024), Rapportage hernieuwbare energie voor vervoer in Nederland 2023, NEa, juni 2024. https://www.emissieautoriteit.nl/documenten/publicatie/2024/06/14/rapportage-hernieuwbare-energie-voor-vervoer-in-nederland-2023

Overheid Internetconsultatie (2024) Wijziging Besluit energie vervoer 2025
Overheid.nl | Consultatie Wijziging Besluit energie vervoer 2025 (internetconsultatie.nl)

Peene, P., Velghe F., Wierinck, I. (2011), Evaluatie van de vergisters in Nederland. Organic Waste Systems NV (OWS) in opdracht van Agentschap NL, september 2011, Gent, België.

Platform Bio-Energie en Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (2023) PBE Annual Report 2023; use of woody biomass for energy generation - Biomass facts (biomassafeiten.nl), juni 2024.

Platform Groen Gas (2024) Groen gasproductie stijgt in 2023 met 22% - Platform Groen Gas

PBL (z.d.) Adviezen op de SDE++- en SCE-regelingen | Planbureau voor de Leefomgeving (pbl.nl)

PBL (2020) Advies uitfasering houtige biogrondstoffen voor warmtetoepassingen | PBL Planbureau voor de Leefomgeving, december 2020

PBL (2021), Monitor RES 1.0. Een analyse van de Regionale Energiestrategieën 1.0 (pbl.nl), 2021

PricewaterhouseCoopers Advisory (PwC) (2019), Importheffing Buitenlands Afval en Uitstoot van Broeikasgassen, september 2019

Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (2023a), Monitor Zon-pv 2023 in Nederland, Monitor Zon-pv 2023 in Nederland | Rapport | Rijksoverheid.nl

Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (2023b) RVO Verificatieprotocol duurzaamheid biomassa

Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (2024a), Kasuitgaven per technologie en Verwachte kasuitgaven

Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (2024b), ISDE: Stand van zaken budget (rvo.nl)

Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (2024c), Nieuwe planning windenergie op zee: 21 gigawatt in 2032 (rvo.nl)

Rijksdienst voor Ondernemend Nederland en CBS (2022), Protocol Monitoring Hernieuwbare Energie RVO CBS, update 2022.

Rijksoverheid (z.d.), Wat kosten windparken? https://windopzee.nl/onderwerpen/wind-zee/kosten/kosten-windparken/

Rijksoverheid (2010), Nationaal actieplan voor energie uit hernieuwbare bronnen, Richtlijn 2009/28/EG.

Rijksoverheid (2015), Kamerbrief Warmtevisie, april 2015. https://www.rijksoverheid.nl/documenten/kamerstukken/2015/04/02/kamerbrief-warmtevisie

Rijksoverheid (2022a, Voortgangsrapportage hernieuwbare energie en energiebesparing over 2020 | Rapport | Rijksoverheid.nl, juni 2022

Rijksoverheid (2022b), Planning windenergie op zee 2030 gereed | Nieuwsbericht | Rijksoverheid.nl, juni 2022

Rijksoverheid (2022c), Onmiddellijke subsidiestop voor laagwaardige warmte uit biogrondstoffen | Nieuwsbericht | Rijksoverheid.nl

Rijksoverheid (2023a), Dit jaar € 8 miljard beschikbaar voor duurzame energie en verlagen CO2-uitstoot met SDE++ | Nieuwsbericht | Rijksoverheid.nl

Rijksoverheid (2023b), Windpark boven Groningen beoogd als ’s werelds grootste waterstof op zee productie in 2031 | Nieuwsbericht | Rijksoverheid.nl, maart 2023.

Rijkswaterstaat (2024), Storten van afval 2022 - Afval Circulair

Segers, R. (2008), Three options to calculate the percentage renewable energy: an example for a EU policy debate. Energy Policy 36, p. 3243-3248.

Segers, R. (2010), Energiebalans van Nederland: CBS versus IEA, Eurostat en UNFCCC, CBS website maart 2010.

Segers, R. en Busker, H. (2015), Equivalent full load hoursfor heating of reversible air-air heat pumps (cbs.nl), CBS, juni 2015.

SenterNovem (2005), Windkaart van Nederland op 100 m hoogte. Uitgevoerd door KEMA. Publicatienummer 2 DEN-05.04, SenterNovem, Utrecht.

SER (2013), Energieakkoord voor duurzame groei, website SER, september 2013.

SER (2020), Advies Biomassa in balans, juli 2020

Staatsblad (2006), Besluit Biobrandstoffen, nummer 542.

Staatscourant (2019), Staatscourant 2019, 66566 | Overheid.nl > Officiële bekendmakingen (officielebekendmakingen.nl), december 2019

TNO (2020a) Aanzet tot Routekaart Zonnewarmte, juni 2020.

TNO (2020b) De bijdrage van verbranden van geïmporteerd afval aan de Nederlandse en Europese CO2-emissies., april 2020.

Tweede Kamer der Staten-Generaal (2023) Stimulering duurzame energieproductie | Tweede Kamer der Staten-Generaal

Vereniging Afvalbedrijven (2019), Importheffing op buitenlands afval gaat door; alternatieve plan VA niet van tafel (verenigingafvalbedrijven.nl), december 2019.

VertiCer (2024), Data overzichten | VertiCer B.V., Data overzicht van meerdere perioden.

Warmerdam, J.M.(2003), Bijdrage Thermische zonne-energie 2002. Ecofys i.o.v de NOVEM, Utrecht.