6. Inflatie
De prijzen van consumentengoederen- en diensten waren in 2024 gemiddeld 3,3 procent hoger dan in 2023. De inflatie was lager dan in 2023, toen de prijsstijging op jaarbasis uitkwam op 3,8 procent. De prijsontwikkelingen van huisvesting en tabak hadden de grootste bijdrage aan de inflatie in 2024. Inflatie is de ontwikkeling van de consumentenprijsindex (CPI) ten opzichte van het voorgaande jaar.
Jaar | Inflatie (% verandering van de CPI t.o.v. jaar eerder) |
---|---|
2015 | 0,6 |
2016 | 0,3 |
2017 | 1,4 |
2018 | 1,7 |
2019 | 2,6 |
2020 | 1,3 |
2021 | 2,7 |
2022 | 10 |
2023 | 3,8 |
2024 | 3,3 |
De inflatie was vooral in de tweede helft van 2024 relatief hoog en liep op tot 4,1 procent in december. De oorzaak van die hoge inflatie lag echter in de eerste zeven maanden van 2024. Toen steeg de consumentenprijsindex snel. Daarna stegen de gemiddelde prijzen van consumentengoederen en -diensten zelf niet meer. In december waren de prijzen gemiddeld een fractie lager dan in juli.
maand | cpi (2015=100) | |
---|---|---|
2023 | januari | 123,21 |
2023 | februari | 124,45 |
2023 | maart | 124,72 |
2023 | april | 126,01 |
2023 | mei | 126,26 |
2023 | juni | 125,83 |
2023 | juli | 127,13 |
2023 | augustus | 127,7 |
2023 | september | 127,16 |
2023 | oktober | 127,73 |
2023 | november | 126,4 |
2023 | december | 126,45 |
2024 | januari | 127,11 |
2024 | februari | 127,95 |
2024 | maart | 128,58 |
2024 | april | 129,42 |
2024 | mei | 129,69 |
2024 | juni | 129,91 |
2024 | juli | 131,82 |
2024 | augustus | 132,24 |
2024 | september | 131,61 |
2024 | oktober | 132,26 |
2024 | november | 131,48 |
2024 | december | 131,63 |
De prijsontwikkeling van huisvesting droeg het meest bij aan de inflatie in 2024. Die wordt voor zowel huurwoningen als eigen woningen gemeten aan de hand van de ontwikkeling van de woninghuren. De huren worden jaarlijks in juli aangepast en stegen in 2024 harder dan in 2023. De woninghuren waren in 2024 gemiddeld 3,7 procent hoger dan in 2023. In 2023 was de gemiddelde huurstijging 2,5 procent.
Ook tabaksproducten hadden een grote bijdrage aan de inflatie. In 2024 was tabak 29 procent duurder dan het jaar ervoor. De prijsstijging is vooral het gevolg van accijnsverhogingen per april 2024. De accijns op 50 gram shag steeg van 10,83 euro naar 17,35 euro, de accijns op 20 sigaretten werd verhoogd van 5,87 euro naar 7,81 euro.
Een accijnsverhoging werkt met wat vertraging door in de verkoopprijzen, omdat er in de eerste maanden na de accijnsverhoging nog tabaksvoorraden met oude accijnstarieven worden verkocht. Ook in 2023 zorgde een accijnsverhoging voor een stijging van de tabaksprijzen. Die stijging was echter kleiner dan in 2024.
Maand | Werkelijke woninghuur (2015=100) | Tabak (2015=100) | |
---|---|---|---|
2023 | januari | 117,36 | 136,27 |
2023 | februari | 117,36 | 136,27 |
2023 | maart | 117,36 | 136,27 |
2023 | april | 117,36 | 136,33 |
2023 | mei | 117,36 | 137,82 |
2023 | juni | 117,36 | 155,59 |
2023 | juli | 119,69 | 157,26 |
2023 | augustus | 119,69 | 160,98 |
2023 | september | 119,69 | 161,04 |
2023 | oktober | 119,69 | 161,41 |
2023 | november | 119,69 | 161,52 |
2023 | december | 119,69 | 161,52 |
2024 | januari | 119,69 | 161,58 |
2024 | februari | 119,69 | 161,84 |
2024 | maart | 119,69 | 163,47 |
2024 | april | 119,69 | 163,83 |
2024 | mei | 119,69 | 168,17 |
2024 | juni | 119,69 | 203,7 |
2024 | juli | 126,19 | 217,16 |
2024 | augustus | 126,19 | 217,48 |
2024 | september | 126,19 | 217,5 |
2024 | oktober | 126,19 | 216,88 |
2024 | november | 126,19 | 217,04 |
2024 | december | 126,19 | 217,12 |
De prijsontwikkeling van woonproducten zoals meubelen en huishoudelijke artikelen had in 2024 een drukkend effect op de inflatie. Prijzen in deze productgroep waren 3,0 procent lager dan een jaar eerder. Deze daling komt vooral door de prijsontwikkeling van meubelen en stoffering, huishoudtextiel en huishoudelijke artikelen.
Voedingsmiddelen droegen in 2024 minder sterk bij aan de inflatie dan in 2023. Gemiddeld lagen de prijzen van voedingsmiddelen 1,1 procent hoger dan in 2023. In 2023 waren voedingsmiddelen 12,1 procent duurder dan het jaar daarvoor (CBS, 2025a).
2024 (%-punt) (%-punt) | |
---|---|
Totaal | 3,3 |
Huisvesting, water en energie | 0,75 |
Diverse goederen en diensten | 0,67 |
Alcohol en tabak | 0,49 |
Horeca | 0,48 |
Vervoer | 0,27 |
Recreatie en cultuur | 0,26 |
Voedingsmiddelen en alcoholvrije dranken | 0,2 |
Consumptiegebonden belastingen | 0,15 |
Gezondheid | 0,14 |
Consumptie in het buitenland | 0,09 |
Onderwijs | 0,06 |
Kleding en schoenen | 0 |
Communicatie | -0,03 |
Meubelen, stoffering en huishoudelijke apparaten | -0,19 |