Trends in sterfte en doodsoorzaken, 2014-2024

Bijlage

Ontbrekende doodsoorzaakverklaringen

Voor de analyse van ontbrekende doodsoorzaakverklaringen is het percentage ontbrekende verklaringen van het totaal aantal overledenen berekend. In het figuur hieronder is een driemaandelijks gemiddelde gehanteerd op de x-as, om ruis te beperken.

De stijging van het percentage ontbrekende doodsoorzaakverklaringen vond hoofdzakelijk plaats onder in Nederland overleden personen. In 2019 lag dat nog tussen de 1,5 en 2,0 procent, in 2023 was het ongeveer twee keer zo hoog. Bij in het buitenland overleden inwoners van Nederland was het stabiel tussen de 1,0 en 1,5 procent met uitzondering van het jaar 2020. Wel varieert het percentage ontbrekende verklaringen van in het buitenland overledenen meer per seizoen.

B1 Ontbrekende doodsoorzaakverklaringen, 3-maandsgemiddelde
JaarMaandOverleden in Nederland (%)Overleden in het buitenland (%)Totaal (%)
2014jan
2014feb0,161,061,22
2014mrt0,611,031,64
2014apr0,801,051,85
2014mei0,801,191,99
2014jun0,321,281,60
2014jul0,201,451,65
2014aug0,231,541,77
2014sep0,211,491,70
2014okt0,171,241,41
2014nov0,181,001,18
2014dec0,200,921,12
2015jan0,190,931,12
2015feb0,160,851,02
2015mrt0,170,861,03
2015apr0,170,961,13
2015mei0,181,161,34
2015jun0,181,411,59
2015jul0,191,591,78
2015aug0,261,551,81
2015sep0,341,361,71
2015okt0,331,101,42
2015nov0,290,971,26
2015dec0,230,921,15
2016jan0,290,971,26
2016feb0,280,991,27
2016mrt0,270,971,24
2016apr0,250,991,24
2016mei0,271,161,43
2016jun0,351,321,67
2016jul0,341,631,97
2016aug0,311,551,87
2016sep0,311,501,81
2016okt0,341,111,45
2016nov0,760,961,73
2016dec0,730,871,61
2017jan0,870,841,71
2017feb0,480,851,33
2017mrt0,500,861,36
2017apr0,420,971,39
2017mei0,711,091,80
2017jun0,681,312,00
2017jul0,721,482,20
2017aug0,461,552,01
2017sep0,461,411,87
2017okt0,421,111,54
2017nov0,490,941,42
2017dec0,450,821,27
2018jan0,420,821,24
2018feb0,370,831,20
2018mrt0,390,911,29
2018apr0,391,011,41
2018mei0,401,141,54
2018jun0,421,261,69
2018jul0,431,441,86
2018aug0,471,481,95
2018sep0,581,442,02
2018okt0,701,211,91
2018nov0,731,011,74
2018dec0,640,941,57
2019jan0,500,961,46
2019feb0,381,011,39
2019mrt0,361,011,37
2019apr0,421,051,48
2019mei0,481,161,65
2019jun0,471,321,79
2019jul0,411,531,94
2019aug0,421,662,09
2019sep0,491,582,07
2019okt0,611,341,95
2019nov0,711,071,78
2019dec0,790,981,76
2020jan0,780,951,73
2020feb0,730,881,61
2020mrt0,760,721,48
2020apr0,870,661,52
2020mei0,970,641,61
2020jun1,020,871,89
2020jul0,951,031,98
2020aug1,001,212,21
2020sep1,091,052,14
2020okt1,240,922,16
2020nov1,320,732,05
2020dec1,270,772,04
2021jan1,220,721,93
2021feb1,290,792,08
2021mrt1,350,782,14
2021apr1,480,872,35
2021mei1,450,882,33
2021jun1,451,052,50
2021jul1,491,533,02
2021aug1,571,933,50
2021sep1,701,883,57
2021okt1,701,393,09
2021nov1,801,012,82
2021dec1,670,942,62
2022jan1,610,922,53
2022feb1,390,942,33
2022mrt1,540,892,43
2022apr1,691,012,70
2022mei1,831,142,97
2022jun1,921,283,20
2022jul1,911,503,41
2022aug1,941,583,51
2022sep1,931,573,49
2022okt2,081,313,39
2022nov2,271,103,36
2022dec2,271,053,32
2023jan2,121,033,15
2023feb1,921,032,96
2023mrt1,950,972,92
2023apr2,011,063,07
2023mei2,001,273,28
2023jun1,961,483,44
2023jul2,151,743,90
2023aug2,311,774,08
2023sep2,511,704,21
2023okt2,501,323,82
2023nov2,571,033,60

In de rest van de analyse zijn personen overleden in het buitenland niet meegenomen.

Het percentage ontbrekende doodsoorzaakverklaringen nam in alle leeftijdsklassen toe. In 2023 was het iets lager in de hoogste leeftijdsgroepen. Bij nuljarigen was het percentage ontbrekende formulieren naar verhouding hoog (17,2 procent in 2023). Het gaat in deze groep absoluut gezien om kleine aantallen overledenen.

Ontbrekende doodsoorzaakverklaringen van nuljarigen van 0 tot en met 6 dagen oud worden in de statistiek gecodeerd naar perinatale sterfte met een ongespecificeerde oorzaak. In de huidige analyse naar ontbrekende verklaringen zijn deze meegeteld als ontbrekend.

B2 Ontbrekende doodsoorzaakverklaringen, leeftijd
JaarTotaal (%)1 tot 50 jaar (%)50 tot 65 jaar (%)65 tot 75 jaar (%)75 tot 85 jaar (%)85 jaar en ouder (%)
20190,510,470,630,440,450,42
20201,021,261,251,170,980,78
20211,551,802,061,691,391,31
20221,891,562,242,141,751,69
20232,232,502,492,322,241,96

Om te onderzoeken of er een verschil per leeftijdsklasse zichtbaar is in de mate waarin het percentage ontbrekende verklaringen toeneemt, is de groeifactor van het percentage ontbrekende verklaringen bekeken. Er was geen duidelijk verschil waargenomen tussen de verschillende leeftijdsklassen, met uitzondering van de nuljarige overledenen: de groeifactor van het percentage ontbrekende verklaringen was beduidend lager (1,4 in 2023) dan het totaal (4,4 in 2023).

B3 Groeifactor percentage ontbrekende doodsoorzaakverklaringen
JaarTotaal1 tot 50 jaar50 tot 65 jaar65 tot 75 jaar75 tot 85 jaar85 jaar en ouder0 jaar
20191,001,001,001,001,001,001,00
20202,012,701,972,632,181,831,14
20213,083,873,253,803,113,101,48
20223,743,363,534,833,923,981,45
20234,415,363,935,245,024,611,42

Ook in de analyse zonder nuljarigen is nog steeds hetzelfde stijgende patroon in ontbrekende doodsoorzaakverklaringen zichtbaar.

B4 Ontbrekende doodsoorzaakverklaringen, 3-maandsgemiddelde
JaarMaandOverleden in Nederland (%)Overleden in Nederland (excl. 0-jarigen) (%)
2014jan
2014feb0,160,14
2014mrt0,610,60
2014apr0,800,79
2014mei0,800,79
2014jun0,320,31
2014jul0,200,18
2014aug0,230,22
2014sep0,210,20
2014okt0,170,15
2014nov0,180,15
2014dec0,200,17
2015jan0,190,16
2015feb0,160,13
2015mrt0,170,14
2015apr0,170,14
2015mei0,180,15
2015jun0,180,17
2015jul0,190,19
2015aug0,260,23
2015sep0,340,31
2015okt0,330,30
2015nov0,290,27
2015dec0,230,22
2016jan0,290,28
2016feb0,280,27
2016mrt0,270,25
2016apr0,250,23
2016mei0,270,25
2016jun0,350,33
2016jul0,340,30
2016aug0,310,28
2016sep0,310,27
2016okt0,340,31
2016nov0,760,73
2016dec0,730,70
2017jan0,870,84
2017feb0,480,44
2017mrt0,500,45
2017apr0,420,35
2017mei0,710,66
2017jun0,680,65
2017jul0,720,70
2017aug0,460,43
2017sep0,460,43
2017okt0,420,39
2017nov0,490,47
2017dec0,450,43
2018jan0,420,40
2018feb0,370,34
2018mrt0,390,36
2018apr0,390,36
2018mei0,400,37
2018jun0,420,39
2018jul0,430,40
2018aug0,470,44
2018sep0,580,55
2018okt0,700,66
2018nov0,730,70
2018dec0,640,61
2019jan0,500,48
2019feb0,380,36
2019mrt0,360,33
2019apr0,420,39
2019mei0,480,45
2019jun0,470,44
2019jul0,410,37
2019aug0,420,37
2019sep0,490,44
2019okt0,610,55
2019nov0,710,64
2019dec0,790,71
2020jan0,780,72
2020feb0,730,69
2020mrt0,760,72
2020apr0,870,82
2020mei0,970,92
2020jun1,020,98
2020jul0,950,92
2020aug1,000,98
2020sep1,091,07
2020okt1,241,21
2020nov1,321,28
2020dec1,271,22
2021jan1,221,17
2021feb1,291,24
2021mrt1,351,30
2021apr1,481,42
2021mei1,451,39
2021jun1,451,39
2021jul1,491,45
2021aug1,571,55
2021sep1,701,67
2021okt1,701,67
2021nov1,801,78
2021dec1,671,66
2022jan1,611,60
2022feb1,391,38
2022mrt1,541,52
2022apr1,691,66
2022mei1,831,81
2022jun1,921,90
2022jul1,911,88
2022aug1,941,89
2022sep1,931,87
2022okt2,082,04
2022nov2,272,23
2022dec2,272,24
2023jan2,122,09
2023feb1,921,88
2023mrt1,951,91
2023apr2,011,99
2023mei2,002,00
2023jun1,961,95
2023jul2,152,13
2023aug2,312,30
2023sep2,512,50
2023okt2,502,47
2023nov2,572,54

Het groeiende aantal ontbrekende doodsoorzaakverklaringen is evident en hangt mogelijk samen met procesmatige veranderingen binnen de doodsoorzaakstatistiek. Veranderingen in administratieve procedures (met name veranderingen door het digitaliseringsproces) hebben de manier waarop doodsoorzaakverklaringen worden ingediend beïnvloed. Dit heeft mogelijk geleid tot inconsistentie in de aanlevering van doodsoorzaakverklaringen.