Publicatiedatum: 13-7-2024 06:30

ODiN 2023 Metropoolregio Rotterdam Den Haag - Eindrapportage

2. Reizigerskilometers

In dit hoofdstuk worden reizigerskilometers per jaar van 2019 tot en met 2023 gepresenteerd. De ODiN-bestanden bevatten de totale reizigerskilometers van inwoners van 6 jaar of ouder in particuliere huishoudens in Nederland gebaseerd op uitvraag via internet (cawi-only).

Bij het vergelijken van de cijfers in dit hoofdstuk dient rekening te worden gehouden met het feit dat het aantal kilometers per jaar afhankelijk is van het aantal dagen van het jaar (wel of geen schrikkeljaar), maar dat dit bijvoorbeeld ook afhankelijk kan zijn van het aantal doordeweekse dagen, weekenddagen en werkdagen in een jaar (zie bijlage C voor een overzicht met de verschillen per jaar).

Totale vervoersprestatie

De totale vervoersprestatie in tabel 2.1 betreft alle reizigerskilometers per jaar in Nederland van inwoners in particuliere huishoudens van de regio MRDH van 6 jaar of ouder voor alle dagen van de week. Zoals gebruikelijk voor de reizigerskilometers zijn de afstanden gebaseerd op de ritinformatie.²⁾ De totale vervoersprestatie omvat zowel reizigerskilometers van reguliere verplaatsingen als van serieverplaatsingen:

Totale vervoersprestatie = reizigerskilometers reguliere verplaatsingen + reizigerskilometers serieverplaatsingen

Daarbij zijn serieverplaatsingen clusters van 3 of meer achtereenvolgende verplaatsingen met altijd een werkgerelateerd motief (dat zijn de twee motieven: 'Van en naar het werk' en 'Zakelijk en beroepsmatig').³⁾ Zo'n cluster van verplaatsingen dat een serieverplaatsing vormt is in de vragenlijst als een geheel uitgevraagd.

Reguliere verplaatsingen bevatten zowel verplaatsingen met werkgerelateerde motieven (de twee hierboven genoemde motieven) als verplaatsingen met niet-werkgerelateerde motieven (zoals 'Onderwijs of cursus volgen' en 'Winkelen en boodschappen doen'). De verplaatsingen met werkgerelateerde motieven die behoren tot de reguliere verplaatsingen zijn enkel afzonderlijk uitgevraagde verplaatsingen en dus niet de clusters van 3 of meer opeenvolgende werkgerelateerde verplaatsingen die als een geheel zijn uitgevraagd (de serieverplaatsingen).

Het werkgerelateerde motief 'Zakelijk en beroepsmatig' is te splitsen in een deel 'Zakelijk' en een deel 'Beroepsmatig'. In dit hoofdstuk is een aantal tabellen met reguliere reizigerskilometers opgedeeld naar het motief 'Beroepsmatig':

Reguliere reizigerskilometers = beroepsmatige reguliere reizigerskilometers + niet-beroepsmatige reguliere reizigerskilometers

Beroepsmatige reguliere reizigerskilometers zijn afgesplitst van het motief 'Zakelijk en beroepsmatig'. Niet-beroepsmatige reguliere reizigerskilometers bevatten dus alle reguliere verplaatsingen met niet-werkgerelateerde motieven plus de kilometers van reguliere verplaatsingen met het motief 'Van en naar het werk' en het deel 'Zakelijk' van het motief 'Zakelijk en beroepsmatig'.

In ODiN worden reizigerskilometers ten behoeve van en tijdens binnenlandse vakanties bij de reguliere verplaatsingen meegeteld. Wegvervoer (beroepsmatig) met vrachtwagens behoort niet tot de scope van het onderzoek en is dus geen onderdeel van de cijfers. Zoals gebruikelijk voor de reizigerskilometers zijn de afstanden gebaseerd op de ritinformatie.

2.1 Totale vervoersprestatie van inwoners van MRDH van 6 jaar of ouder in miljoenen reizigerskilometers naar ritvervoerwijze per jaar, alle dagen¹⁾
	2019	2020	2021	2022	2023	verschil 2023 t.o.v. 2022 (%)	verschil 2023 t.o.v. 2019 (%)
Totaal	25 950	17 212*	19 925*	20 872	23 574*	+13	-9
Personenauto als bestuurder	11 519	8 510*	8 946	9 448	10 617*	+12	-8
Personenauto als passagier	4 535	3 234*	3 913*	3 798	4 044	+6	-11
Trein	3 130	962*	1 456*	1 898*	2 965*	+56	-5
Bus/tram/metro	1 781	693*	865*	1 258*	1 469*	+17	-18
Brom-/snorfiets	186	133	155	179	173	-4	-7
Fiets²⁾	2 061	1 783*	1 811	2 107*	2 034	-3	-1
Lopen	791	910*	1 175*	1 032*	1 014	-2	+28
Overig (incl. bestelauto)	1 947*	987*	1 604*	1 152*	1 259	+9	-35
* Cijfer wijkt significant af van het cijfer van het voorgaande jaar. ¹⁾ Alle dagen, dus maandag tot en met zondag inclusief feestdagen. ²⁾ 'Fiets' omvat zowel de elektrische fiets, de niet-elektrische fiets als de speedpedelec.

De totale vervoersprestatie in tabel 2.1 is uitgesplitst naar vervoerwijze. Zoals gebruikelijk voor de reizigerskilometers in ODiN zijn de afstanden gebaseerd op ritinformatie. Het totale aantal reizigerskilometers in de metropoolregio Rotterdam Den Haag is in 2023 in vergelijking met ODiN 2022 significant toegenomen. De totale vervoersprestatie bedraagt in 2023 23,6 miljard reizigerskilometers (een toename van 13 procent). Uit nadere analyse blijkt dat de totale vervoersprestatie in 2023 significant lager is (-9 procent) dan in 2019, het jaar voor de coronapandemie.

In 2023 is de vervoersprestatie ten opzichte van 2022 significant gewijzigd voor drie van de acht onderscheiden modaliteiten. Toegenomen zijn de vervoersprestatie van ‘personenauto als bestuurder’ met 12 procent, ‘bus, tram en metro’ met 17 procent en van de trein met meer dan de helft (56 procent).

Ten opzichte van 2019 is in 2023 de vervoersprestatie van drie vervoerwijzen significant gewijzigd. Het verschil is het grootst bij de ‘overige vervoerwijzen’. De totale vervoersprestatie voor deze groep is in 2023 35 procent lager dan in 2019. Ook is er verschil in reizigerskilometers met ‘bus, tram en metro’. In 2023 is de vervoersprestatie daarvan met -18 procent significant lager dan in 2019. Alleen de vervoersprestatie van lopen is in 2023 significant hoger dan in 2019. Het aantal reizigerskilometers te voet is ruim een kwart hoger dan in 2019.

Reguliere reizigerskilometers

Tabel 2.2 bevat de reguliere reizigerskilometers onderverdeeld naar vervoerwijze. Het verschil tussen de totale vervoersprestatie in tabel 2.1 met het totaal aantal reizigerskilometers uit tabel 2.2 in 2023 is circa 712 miljoen kilometers afgelegd tijdens (werkgerelateerde) serieverplaatsingen. Deze worden immers alleen bij de totale vervoersprestatie meegeteld in tabel 2.1. In 2022 was het aantal kilometers afgelegd tijdens serieverplaatsingen circa 582 miljoen, in 2021 970 miljoen, in 2020 437 miljoen en in 2019 898 miljoen kilometer.

2.2 Reguliere reizigerskilometers van inwoners van MRDH van 6 jaar
of ouder in miljoenen reizigerskilometers naar ritvervoerwijze per jaar,
alle dagen¹⁾
	2019	2020	2021	2022	2023	verschil 2023 t.o.v. 2022 (%)	verschil 2023 t.o.v. 2019 (%)
Totaal	25 052	16 775*	18 955*	20 290*	22 862*	+13	-9
Personenauto als bestuurder	11 256	8 331*	8 626	9 193	10 472*	+14	-7
Personenauto als passagier	4 535	3 234*	3 913*	3 798	4 044	+6	-11
Trein	3 125	962*	1 412*	1 898*	2 831*	+49	-9
Bus/tram/metro	1 772	685*	843*	1 225*	1 450*	+18	-18
Brom-/snorfiets	186	129*	140	179	173	-4	-7
Fiets²⁾	2 041	1 761*	1 783	2 079*	2 013	-3	-1
Lopen	790	910*	1 174*	1 032*	1 013	-2	+28
Overig (incl. bestelauto)	1 347*	763*	1 063*	887	867	-2	-36
* Cijfer wijkt significant af van het cijfer van het voorgaande jaar. ¹⁾ Alle dagen, dus maandag tot en met zondag inclusief feestdagen. ²⁾ 'Fiets' omvat zowel de elektrische fiets, de niet-elektrische fiets als de speedpedelec.

De totale (reguliere) reizigerskilometers in tabel 2.2 gemaakt door inwoners van de metropoolregio Rotterdam Den Haag zijn van 2022 op 2023 significant toegenomen met 13 procent tot bijna 22,9 miljard kilometer.

Uit de verdeling naar vervoerwijze blijkt dat de toename van het aantal reizigerskilometers in 2023 relatief het grootst is voor de trein. Ten opzichte van 2022 zijn de reizigerskilometers met deze modaliteit toegenomen met bijna de helft (49 procent). Ook het aantal reizigerskilometers voor ‘bus, tram en metro’ is in 2023 met 225 miljoen kilometers (18 procent) significant toegenomen ten opzichte van het voorgaande jaar. De modaliteit ‘personenauto als bestuurder’ is eveneens toegenomen. Het aantal kilometers dat als bestuurder van een personenauto is afgelegd, is in 2023 14 procent hoger dan in 2022.

Gelet op het verschil tussen 2023 en 2019 blijkt dat het totaal aantal reguliere reizigerskilometers in 2023 significant lager is. In 2023 is dit 9 procent lager dan in 2019. Er zijn vooral minder kilometers gereisd met de ‘bus, tram en metro’ en ‘overige vervoerwijzen’ (respectievelijk -18 en -36 procent). De reizigerskilometers voor ‘lopen’ in 2023 zijn nog ruim een kwart hoger dan in 2019.

Reguliere reizigerskilometers: niet-beroepsmatig en beroepsmatig

In tabel 2.3a en 2.3b zijn de reizigerskilometers weergegeven uitgesplitst naar enerzijds niet-beroepsmatige reguliere reizigerskilometers en anderzijds beroepsmatige reguliere reizigerskilometers.

2.3a Reguliere reizigerskilometers van inwoners van MRDH van 6 jaar
of ouder voor niet-beroepsmatige motieven in miljoenen kilometers
naar ritvervoerwijze per jaar, alle dagen¹⁾
	2019	2020	2021	2022	2023	verschil 2023 t.o.v. 2022 (%)	verschil 2023 t.o.v. 2019 (%)
Totaal	24 181	16 226*	18 392*	19 726*	22 226*	+13	-8
Personenauto als bestuurder	10 840	8 052*	8 379	8 898	10 143*	+14	-6
Personenauto als passagier	4 497	3 191*	3 878*	3 780	4 031	+7	-10
Trein	3 106	955*	1 386*	1 897*	2 803*	+48	-10
Bus/tram/metro	1 737	681*	831*	1 206*	1 432*	+19	-18
Brom-/snorfiets	183	127*	139	178	172	-3	-6
Fiets²⁾	2 019	1 741*	1 758	2 052*	1 994	-3	-1
Lopen	785	908*	1 172*	1 029*	1 009	-2	+29
Overig (incl. bestelauto)	1 014	572*	848*	686	642	-6	-37
* Cijfer wijkt significant af van het cijfer van het voorgaande jaar. ¹⁾ Alle dagen, dus maandag tot en met zondag inclusief feestdagen. ²⁾ 'Fiets' omvat zowel de elektrische fiets, de niet-elektrische fiets als de speedpedelec.

2.3b Reguliere reizigerskilometers van inwoners van MRDH van 6 jaar
of ouder voor beroepsmatige motieven in miljoenen kilometers
naar ritvervoerwijze per jaar, alle dagen¹⁾
	2019	2020	2021	2022	2023	verschil 2023 t.o.v. 2022 (%)	verschil 2023 t.o.v. 2019 (%)
Totaal	872*	548*	563	564	636	+13	-27
Personenauto als bestuurder	416*	279	246	295	329	+12	-21
Trein/bus/tram/metro	.	.	.	.	.	.	.
Fiets en lopen²⁾	27	.	27	29	23	-21	-13
Bestelauto	302	.	171	.	.	.	.
Overig (incl. personenauto als passagier en brom-/snorfiets)	.	.	.	.	.	.	.
* Cijfer wijkt significant af van het cijfer van het voorgaande jaar. ¹⁾ Alle dagen, dus maandag tot en met zondag inclusief feestdagen. ²⁾ 'Fiets' omvat zowel de elektrische fiets, de niet-elektrische fiets als de speedpedelec.

In 2023 is het aantal kilometers voor niet-beroepsmatige motieven significant toegenomen met 13 procent vergeleken met 2022. De kilometers voor beroepsmatige motieven zijn niet significant gewijzigd ten opzichte van voorgaand jaar. Het aandeel enkel beroepsmatig gemaakte reguliere reizigerskilometers is relatief klein. In ODiN 2023 bedroeg dit 2,8 procent van de totale reizigerskilometers net zoals in 2022. In 2021, 2020 en 2019 was dit aandeel respectievelijk 3,0, 3,4 en 3,6 procent.

Uit de gegevens van 2023 in tabel 2.3a over de reguliere niet-beroepsmatige kilometers volgt dat deze bij drie vervoerwijzen significant hoger zijn dan in 2022. Dit geldt voor ‘personenauto als bestuurder’ (14 procent), trein (48 procent) en ‘bus/tram/metro’ (19 procent).

Vergeleken met 2019 is het totaal aantal reguliere kilometers afgelegd voor niet-beroepsmatige motieven lager dan in 2023. Het betreft een afname met 8 procent. De reizigerskilometers voor niet-beroepsmatige motieven afgelegd met ‘bus/tram/metro’ zijn in 2023 bijna een vijfde lager dan in 2019. Het aantal kilometers gemaakt met ‘overige vervoerwijzen’ is in 2023 37 procent lager dan in 2019. In tegenstelling hiermee, is het aantal kilometers voor lopen voor de niet-beroepsmatige motieven bijna een derde hoger in 2023 dan in 2019.

Uit tabel 2.3b met beroepsmatig gereden kilometers blijkt dat er geen significant verschil is tussen het totaal aantal kilometers afgelegd in 2023 en 2022. Er is ook geen significant verschil met 2019.

De geschatte waarden voor 'trein/bus/tram/metro', bestelauto’ en 'overig' in tabel 2.3b met beroepsmatig gereden kilometers zijn niet voldoende betrouwbaar. Het aantal respondenten voor sommige schattingen is te klein (minder dan 50) of de relatieve marge te groot (meer dan 50%). Daarom is bij deze waarden een punt gezet.

Reguliere reizigerskilometers op doordeweekse dagen: alle motieven en niet-beroepsmatig

De tabellen met nummer 2.4a en 2.4b bevatten reguliere reizigerskilometers gemaakt op de doordeweekse dagen maandag tot en met vrijdag, ongeacht of het een feestdag is of niet. De doordeweekse reizigerskilometers zijn vervolgens uitgesplitst naar reguliere reizigerskilometers (inclusief beroepsmatige kilometers) en reguliere reizigerskilometers exclusief beroepsmatige reguliere reizigerskilometers. Ook in deze tabel zijn dus geen kilometers van (werkgerelateerde) serieverplaatsingen van ODiN opgenomen.

2.4a Reguliere reizigerskilometers van inwoners van MRDH van 6 jaar
of ouder in miljoenen kilometers naar ritvervoerwijze per jaar,
doordeweekse dagen¹⁾
	2019	2020	2021	2022	2023	verschil 2023 t.o.v. 2022 (%)	verschil 2023 t.o.v. 2019 (%)
Totaal	18 213	11 926*	13 059*	14 056*	16 017*	+14	-12
Personenauto als bestuurder	8 572	6 220*	6 126	6 655	7 323	+10	-15
Personenauto als passagier	2 306	1 692*	2 141*	1 844	2 037	+10	-12
Trein	2 464	798*	1 013	1 388*	2 298*	+66	-7
Bus/tram/metro	1 511	553*	695*	997*	1 187*	+19	-21
Brom-/snorfiets	158	96*	120	148	135	-9	-14
Fiets²⁾	1 579	1 332*	1 329	1 567*	1 572	0	0
Lopen	585	649*	824*	722*	707	-2	+21
Overig (incl. bestelauto)	1 039	586*	810	735	757	+3	-27
* Cijfer wijkt significant af van het cijfer van het voorgaande jaar. ¹⁾ Doordeweekse dagen, dus maandag tot en met vrijdag inclusief feestdagen. ²⁾ 'Fiets' omvat zowel de elektrische fiets, de niet-elektrische fiets als de speedpedelec.

2.4b Reguliere reizigerskilometers van inwoners van MRDH van 6 jaar
of ouder voor niet-beroepsmatige motieven in miljoenen kilometers
naar ritvervoerwijze per jaar, doordeweekse dagen¹⁾
	2019	2020	2021	2022	2023	verschil 2023 t.o.v. 2022 (%)	verschil 2023 t.o.v. 2019 (%)
Totaal	17 425	11 429*	12 584*	13 567*	15 423*	+14	-11
Personenauto als bestuurder	8 169	5 951*	5 904	6 406	7 016	+10	-14
Personenauto als passagier	2 274	1 685*	2 129*	1 829	2 024	+11	-11
Trein	2 444	791*	995	1 387*	2 271*	+64	-7
Bus/tram/metro	1 476	549*	684*	978*	1 171*	+20	-21
Brom-/snorfiets	155	95*	119	147	134	-9	-14
Fiets²⁾	1 559	1 315*	1 315	1 548*	1 559	+1	0
Lopen	581	647*	822*	719*	704	-2	+21
Overig (incl. bestelauto)	766	397*	615*	553	546	-1	-29
* Cijfer wijkt significant af van het cijfer van het voorgaande jaar. ¹⁾ Doordeweekse dagen, dus maandag tot en met vrijdag inclusief feestdagen. ²⁾ 'Fiets' omvat zowel de elektrische fiets, de niet-elektrische fiets als de speedpedelec.

Inwoners van de metropoolregio Rotterdam Den Haag van 6 jaar of ouder legden in 2023 ruim 16 miljard reguliere reizigerskilometers af op doordeweekse dagen. Dat is 14 procent meer dan in 2022 (significant).

Het totaal aantal reizigerskilometers op doordeweekse dagen voor niet-beroepsmatige motieven (tabel 2.4b) is ook significant toegenomen met 14 procent in 2023 tot bijna 15,4 miljard. Het verschil tussen het totaal aantal kilometers in tabel 2.4a en tabel 2.4b bestaat uit kilometers met een beroepsmatig motief op doordeweekse dagen. Echter dit verschil is in 2023 gebaseerd op slechts 33 waarnemingen, hiermee dient bij de interpretatie rekening te worden gehouden.

Resultaten uit tabel 2.4a en 2.4b laten nagenoeg dezelfde significante verschillen zien in reizigerskilometers tussen 2023 met 2022 en 2019. Zoals hierboven aangegeven is het verschil in aantal respondenten tussen beide tabellen immers erg klein.

Vergeleken met 2022 zijn de reizigerskilometers met de trein op doordeweekse dagen in 2023 significant toegenomen. Voor alle motieven is dat 66 procent (2.4a) en voor niet-beroepsmatige motieven, 64 procent (2.4b). Ook het aantal reizigerskilometers op doordeweekse dagen van ‘bus/tram/metro’ zijn in 2023 significant toegenomen. Voor alle motieven is de toename respectievelijk 19 procent (2.4a) en voor niet-beroepsmatige motieven 20 procent (2.4b).

Het totaal aantal reizigerskilometers op doordeweekse dagen in 2023 is significant lager dan in 2019. Voor ‘alle motieven’ zijn de reizigerskilometers in 2023 12 procent lager en voor niet-beroepsmatige motieven 11 procent lager dan in 2019. Het aantal doordeweekse kilometers afgelegd als autobestuurder is zowel voor ‘alle motieven’ als voor niet-beroepsmatige motieven in 2023 15 en 14 procent lager dan in 2019. Voor ‘bus/tram/metro’ zien we ook significante afnames. Het aantal reizigerskilometers met ‘bus/tram/metro’ is voor ’alle motieven’ en voor niet-beroepsmatige motieven 21 procent lager in 2023 dan in 2019.

In contrast, reizigerskilometers te voet zijn in 2023 op doordeweekse dagen ongeveer een vijfde hoger dan in 2019. Dit verschil is voor ’alle motieven’ en ook voor niet-beroepsmatige motieven significant.

Reguliere reizigerskilometers op werkdagen: alle motieven en niet-beroepsmatig

Tabel 2.5a en tabel 2.5b bevatten een indeling die vergelijkbaar is met die van de twee voorgaande tabellen. Het verschil is de selectie van het type dag. De tabellen 2.5a en 2.5b bevatten de resultaten op werkdagen, oftewel de doordeweekse dagen maandag tot en met vrijdag uitgezonderd feestdagen. Het verschil tussen tabel 2.5a en tabel 2.4a is het aantal reizigerskilometers afgelegd op doordeweekse feestdagen door inwoners van de metropoolregio.

2.5a Reguliere reizigerskilometers van inwoners van MRDH van 6 jaar
of ouder in miljoenen kilometers naar ritvervoerwijze per jaar,
werkdagen¹⁾
	2019	2020	2021	2022	2023	verschil 2023 t.o.v. 2022 (%)	verschil 2023 t.o.v. 2019 (%)
Totaal	17 874	11 646*	12 729*	13 649*	15 469*	+13	-13
Personenauto als bestuurder	8 382	6 094*	5 954	6 453	7 073	+10	-16
Personenauto als passagier	2 236	1 617*	2 038*	1 751	1 911	+9	-15
Trein	2 443	788*	1 008	1 343*	2 242*	+67	-8
Bus/tram/metro	1 504	550*	691*	987*	1 159*	+17	-23
Brom-/snorfiets	157	96*	118	146	134	-8	-15
Fiets²⁾	1 555	1 302*	1 308	1 534*	1 541	0	-1
Lopen	571	627*	805*	704*	683	-3	+20
Overig (incl. bestelauto)	1 026*	572*	807	731	726	-1	-29
* Cijfer wijkt significant af van het cijfer van het voorgaande jaar. ¹⁾ Werkdagen: maandag tot en met vrijdag exclusief feestdagen. ²⁾ 'Fiets' omvat zowel de elektrische fiets, de niet-elektrische fiets als de speedpedelec.

2.5b Reguliere reizigerskilometers van inwoners van MRDH van 6 jaar
of ouder voor niet-beroepsmatige motieven in miljoenen kilometers
naar ritvervoerwijze per jaar, werkdagen¹⁾
	2019	2020	2021	2022	2023	verschil 2023 t.o.v. 2022 (%)	verschil 2023 t.o.v. 2019 (%)
Totaal	17 119	11 168*	12 254*	13 163*	14 883*	+13	-13
Personenauto als bestuurder	7 999	5 841*	5 731	6 206	6 772	+9	-15
Personenauto als passagier	2 204	1 610*	2 026*	1 736	1 898	+9	-14
Trein	2 423	781*	991	1 342*	2 215*	+65	-9
Bus/tram/metro	1 469	546*	681*	968*	1 143*	+18	-22
Brom-/snorfiets	155	95*	117	145	132	-9	-14
Fiets²⁾	1 537	1 284*	1 293	1 515*	1 527	+1	-1
Lopen	568	626*	803*	701*	680	-3	+20
Overig (incl. bestelauto)	765	386*	611*	550	515	-6	-33
* Cijfer wijkt significant af van het cijfer van het voorgaande jaar. ¹⁾ Werkdagen: maandag tot en met vrijdag exclusief feestdagen. ²⁾ 'Fiets' omvat zowel de elektrische fiets, de niet-elektrische fiets als de speedpedelec.

De schattingen in tabel 2.5a en tabel 2.5b over de metropoolregio Rotterdam Den Haag zijn gebaseerd op alle motieven enerzijds en de niet-beroepsmatige motieven anderzijds. Het verschil tussen de schattingen van beide tabellen is gebaseerd op slechts 32 waarnemingen. Hiermee dient bij de interpretatie rekening te worden gehouden.

Het totaal aantal reizigerskilometers op werkdagen exclusief doordeweekse feestdagen (tabel 2.5a) is in 2023 13 procent hoger dan in 2022. Niet bij alle vervoerwijzen zijn de reizigerskilometers van 2022 naar 2023 significant gewijzigd. Het aantal reizigerskilometers met de trein op werkdagen is toegenomen met 67 procent. Bij de vervoerwijze ‘bus/tram/metro’ is de toename in kilometers 17 procent.

De resultaten in tabel 2.5b over reizigerskilometers gemaakt op werkdagen voor niet-beroepsmatige motieven zijn nagenoeg gelijk aan die van tabel 2.5a.

Vergeleken met 2019 zijn in 2023 13 procent minder reizigerskilometers afgelegd op werkdagen (voor alle motieven en ook voor niet-beroepsmatige motieven). Er zijn significant lagere aantallen reizigerskilometers dan in 2019 voor personenauto als bestuurder (respectievelijk -16 procenten -15 procent). Ook het aantal reizigerskilometers met ‘bus/ tram/metro’ is lager in 2023 dan in 2019, namelijk respectievelijk 23 procent en 22 procent. Alleen het aantal kilometers voor lopen is in 2023 hoger dan in 2019 namelijk ongeveer een vijfde voor zowel alle motieven en ook voor niet-beroepsmatige motieven op werkdagen.

Reguliere reizigerskilometers naar reismotief: alle dagen en werkdagen

In de tabellen 2.6a en 2.6b zijn de reguliere reizigerskilometers afgelegd door inwoners van de metropoolregio Rotterdam Den Haag binnen Nederland, uitgesplitst naar reismotief. Tabel 2.6a bevat cijfers voor alle dagen van de week (zondag tot en met zaterdag) en tabel 2.6b voor werkdagen (doordeweekse dagen uitgezonderd feestdagen).

2.6a Reguliere reizigerskilometers van inwoners van MRDH van 6 jaar
of ouder in miljoenen kilometers naar motief per jaar, alle dagen¹⁾
	2019	2020	2021	2022	2023	verschil 2023 t.o.v. 2022 (%)	verschil 2023 t.o.v. 2019 (%)
Totaal	25 052	16 775*	18 955*	20 290*	22 862*	+13	-9
Van en naar het werk	6 601	4 037*	3 723	4 913*	5 691*	+16	-14
Zakelijk en beroepsmatig	2 366*	1 064*	1 081	1 373	1 404	+2	-41
Diensten en verzorging	547	394*	511*	390*	462	+19	-15
Winkelen en boodschappen doen	2 164	1 712*	1 899	1 980	2 225	+12	+3
Onderwijs of cursus volgen	1 382	667*	942*	994	1 188	+19	-14
Recreatief totaal en overig	11 993	8 900*	10 799*	10 641	11 892*	+12	-1
* Cijfer wijkt significant af van het cijfer van het voorgaande jaar. ¹⁾ Alle dagen, dus maandag tot en met zondag inclusief feestdagen.

2.6b Reguliere reizigerskilometers van inwoners van MRDH van 6 jaar
of ouder in miljoenen kilometers naar motief per jaar, werkdagen¹⁾
	2019	2020	2021	2022	2023	verschil 2023 t.o.v. 2022 (%)	verschil 2023 t.o.v. 2019 (%)
Totaal	17 874	11 646*	12 729*	13 649*	15 469*	+13	-13
Van en naar het werk	6 203	3 677*	3 363	4 604*	5 279*	+15	-15
Zakelijk en beroepsmatig	2 203*	964*	938	1 214	1 239	+2	-44
Diensten en verzorging	509	332*	435*	367	414	+13	-19
Winkelen en boodschappen doen	1 356	1 084	1 193	1 214	1 308	+8	-4
Onderwijs of cursus volgen	1 318	612*	839*	937	1 101	+18	-16
Recreatief totaal en overig	6 285	4 976*	5 960*	5 313*	6 127*	+15	-3
* Cijfer wijkt significant af van het cijfer van het voorgaande jaar. ¹⁾ Werkdagen: maandag tot en met vrijdag exclusief feestdagen.

In ODiN 2023 is 68 procent van alle reguliere reizigerskilometers door inwoners van de metropoolregio Rotterdam Den Haag van 6 jaar of ouder afgelegd op werkdagen. In 2022 en 2021 was dit aandeel 67 procent, in 2020 69 procent en in 2019 was dat aandeel 71 procent.

Het totaal aantal reguliere reizigerskilometers op alle dagen van de week is in ODiN 2023 22,9 miljard kilometer. Dat is 13 procent hoger (significant) dan in ODiN 2022. Een toename is ook te zien bij het motief ‘Van en naar het werk’. Daarvoor zijn 16 procent meer reizigerskilometers afgelegd dan het jaar ervoor. Voor het motief ‘Recreatief totaal en overig’ zijn 12 procent meer reizigerskilometers afgelegd in 2023 dan in 2022.

Op werkdagen (tabel 2.6b) is het aantal reizigerskilometers ook significant toegenomen in 2023 in vergelijking met een jaar eerder. De toename is eveneens 13 procent en brengt het totaal op ruim 15,5 miljard reguliere reizigerskilometers. Naar motief bezien is op werkdagen het aantal reizigerskilometers ‘Van en naar het werk’ significant toegenomen met 15 procent. De reizigerskilometers met het motief ‘Recreatief totaal en overig’ is eveneens toegenomen met 15 procent vergeleken met 2022.

Indien we 2023 vergelijken met 2019 is het totaal aantal reizigerskilometers op zowel alle dagen als op werkdagen significant lager. Voor beide selecties van dagen is er een significant verschil in reizigerskilometers tussen 2023 en 2019 voor de motieven ‘Van en naar het werk‘ en ‘Zakelijk en beroepsmatig‘. De grootste afname in kilometers was voor het motief ‘Zakelijk en beroepsmatig’, namelijk 41 procent voor alle dagen en 44 procent voor werkdagen. De afname voor ‘Van en naar het werk‘ betrof 14 procent voor alle dagen en 15 procent voor werkdagen.

²⁾Dit is de meest zuivere bepaling. Verplaatsingen kunnen met meerdere vervoerwijzen worden gemaakt, bijvoorbeeld fiets-trein-bus-lopen. In dat geval wordt bij de hier gehanteerde afleiding de afgelegde afstand per rit van al de vier gebruikte vervoerwijzen binnen de hele verplaatsing ook toegekend aan elk van de vier gebruikte vervoerwijzen. ODiN kent daarnaast voor die gevallen een hoofdvervoerwijze toe voor de gehele verplaatsing op basis van de langst afgelegde afstand binnen de verplaatsing. Deze hoofdvervoerwijze speelt echter geen rol bij de toekenning van de hier gepresenteerde afstanden.
³⁾Een serieverplaatsing wordt vrijwel altijd voorafgegaan door een afzonderlijk uitgevraagde werkgerelateerde verplaatsing.