2. Wijzigingen in 2022
Vanaf het verslagjaar 2022 verschilt de wijze waarop gegevens voor de NEA zijn verzameld en verwerkt op enkele punten van eerdere verslagjaren. Dit hoofdstuk beschrijft de wijzigingen.
2.1 Steekproef
De steekproeftrekking van de NEA 2022 wijzigt op twee punten en staat nader beschreven in paragraaf 4.1.
Split-half ontwerp
De steekproef wordt, nadat deze is getrokken, willekeurig in twee helften (‘clusters’) verdeeld.
Oversamplingstrategie
Bij de steekproeftrekking van de NEA 2005 tot en met 2021 is rekening gehouden met een lagere respons onder jongeren en onder mensen met een niet-westerse herkomst, door de steekproefuitzet voor deze bevolkingsgroepen te verhogen (oversampling). Vanaf 2022 wordt dit niet meer gedaan. Wel wordt, net als in voorgaande jaren, de steekproefuitzet verhoogd onder werknemers in een aantal bedrijfstakken om voldoende waarnemingen voor publicatie te realiseren. Daarbij is het stratum voor het primair onderwijs dat in 2018-2021 is gebruikt, opgedeeld in drie substrata.
2.2 Vragenlijst
In de NEA vragenlijst van 2022 zijn een aantal grote veranderingen doorgevoerd ten opzichte van de NEA 2021. Deze staan hieronder opgesomd.
Tabel A.1 in bijlage A beschrijft voor de vaste vragen in welk cluster deze zijn gesteld, of de vraagtekst is gewijzigd en of het direct voorafgaande onderwerp is gewijzigd. Tabel A.2 doet hetzelfde voor de ad hoc vragen. Hoofdstuk 3 licht wijzigingen in vraagteksten nader toe. De vragenlijstdocumentatie bevat niet alleen de Nederlandse, maar ook de Engelse vraagteksten. Vergelijking van de documentatie van de NEA 2022 en eerdere jaren geeft inzicht in de vereenvoudigde vraagteksten en de wijzigingen in de volgorde van blokken en vragen.
Split-half ontwerp
In de vragenlijst krijgen de twee clusters waarin de steekproef is verdeeld andere vragen voorgelegd, het zogenaamde split-half ontwerp. Daarnaast zijn er vragen die aan de hele steekproef worden voorgelegd. Door de split-half methode kunnen meer onderwerpen uitgevraagd worden binnen dezelfde gemiddelde invulduur.
Vast deel en ad hoc vragen
Voor de jaren 2022 tot en met 2025 is vastgesteld welke vragen jaarlijks gesteld worden. Onderwerpen die eerder tweejaarlijks opgenomen waren, komen nu jaarlijks bij de helft van de steekproef aan bod. Ook een aantal onderwerpen die eerst jaarlijks aan de hele steekproef werden gesteld, zijn verdeeld over de twee clusters.
Naast de vaste vragen is er beperkt ruimte om elk jaar ad hoc vragen op te nemen over wisselende onderwerpen. Deze ad hoc vragen kunnen voor iedereen zijn of slechts aan een van de clusters worden gesteld.
Engelse vertaling
De vragenlijst is vertaald naar het Engels door de Vrije Universiteit Amsterdam. Dit is gedaan met een vertaal-terugvertaalprocedure. Respondenten kunnen m.b.v. een vlaggetje bovenin het scherm van taal switchen. Deze switches worden vastgelegd in de vragenlijst.
Volgorde van vragen
De volgorde van blokken en vragen is aangepast. Naar de tevredenheid met specifieke arbeidsvoorwaarden wordt nu bijvoorbeeld gevraagd nadat de algemene vragen over tevredenheid zijn gesteld.
Wijziging standaardvraagstellingen voor achtergrondkenmerken
De standaardvraagstellingen voor bedrijf, beroep en onderwijs zijn gewijzigd. Dat geldt ook voor de vragen naar betaald werk en het dienstverband. Deze sluiten sinds 2014 aan op de vragen in de Enquête Beroepsbevolking (EBB; CBS, z.d. a). De EBB is per 2021 herontworpen, waarbij deze vragen gewijzigd zijn. Om de aansluiting met de EBB te behouden, zijn de vragen per 2022 ook in de NEA gewijzigd.
Wijziging vraagstelling vaste onderwerpen
Voor enkele vaste onderwerpen zijn de vraagteksten herzien om beter te voorzien in de informatiebehoefte. Sommige vraagteksten zijn vereenvoudigd om de vragenlijst toegankelijker te maken. Dit is alleen gedaan als het risico op trendbreuken klein werd ingeschat.
‘Geen antwoord’ in plaats van leeg overslaan
De vragen over de tevredenheid met arbeidsvoorwaarden en het belang hiervan kunnen vanaf 2022 niet meer leeg overgeslagen worden. In plaats daarvan wordt de antwoordmogelijkheid ‘geen antwoord’ aangeboden. Voor nieuwe onderwerpen is dit de standaard.
2.3 Weging
De weging wijzigt op twee punten, namelijk de weegmethode en het weegmodel. Zie voor meer informatie hoofdstuk 7.
Weegmethode
In de weging wordt rekening houden met het split-half ontwerp. Omdat er zowel uitspraken gedaan dienen te worden over onderwerpen die in één cluster zijn uitgevraagd als over onderwerpen die in de hele steekproef zijn uitgevraagd, worden er twee wegingen uitgevoerd: één weging voor cluster 1 en één weging voor cluster 2. Vervolgens de gewichten van beide wegingen gecombineerd.
Weegmodel
Het weegmodel is vervangen door een nieuw ontworpen weegmodel.