Bijlage B: Bronnen en begrippen

In deze bijlage wordt toegelicht welke bronnen zijn gebruikt om de achtergrond- en netwerkkenmerken te operationaliseren die in dit onderzoek gebruikt zijn. Niet alle kenmerken (variabelen) kunnen voor elk netwerk in kaart worden gebracht. Dit wordt ook in de tweede paragraaf beschreven. 

Gebruikte bronnen en variabelen

In dit onderzoek is gebruik gemaakt van gegevens uit het Stelsel van Sociaal-Statistische Bestanden (SSB) (Bakker et al., 2014). Het SSB bevat tabellen met informatie uit administratieve bronnen die het CBS ontvangt voor wetenschappelijk en statistisch onderzoek. Onderstaande tabel geeft een overzicht en een korte omschrijving van de gebruikte bronnen uit dit stelsel. Daarnaast wordt aangegeven voor welke variabelen de desbetreffende bron is gebruikt. 

Selectie bij onderzochte kenmerken

Om de kwetsbaarheid van de personen en de contacten in hun potentiele persoonsnetwerken in kaart te brengen zijn kenmerken in meerdere domeinen onderzocht. Voor sommige kenmerken zijn leeftijdsselecties gemaakt, omdat ze alleen betrekking hebben op een bepaalde populatie. Werk-gerelateerde kenmerken zijn over het algemeen alleen relevant voor volwassenen die de AOW-leeftijd (in 2018 was dit 66 jaar) nog niet hebben bereikt. Informatie over schulden en gebruik van geestelijke gezondheidszorg is daarnaast alleen beschikbaar voor personen van 18 jaar en ouder (geestelijke gezondheidzorg van personen tot 18 jaar valt onder jeugdzorg en pas van 18 jaar zijn personen verantwoordelijk voor hun geldzaken en dus ook schulden). Ook zijn er factoren die alleen voor jongeren in kaart kunnen worden gebracht, zoals jeugdzorg. De Jeugdwet is in principe bedoeld voor jongeren tot 18 jaar. Soms wordt jeugdzorg verlengd tot de jongere 23 jaar oud is. Om deze reden en omdat jeugdzorg in dit onderzoek voor een langere periode (2015-2018) bestudeerd wordt, wordt in dit onderzoek gekeken naar jongeren tot 23 jaar. Een overzicht van deze onderzochte kenmerken van mannen binnen en buiten ZVHRU en de gemaakte selecties is weergegeven in tabel B2. 

Bij een aantal van de onderzochte kenmerken in de persoonsnetwerken is ook een leeftijdselectie toegepast. Daarnaast kunnen sommige kenmerken niet voor elk netwerk in kaart worden gebracht. Sommige uitsplitsingen hebben geen toegevoegde waarde: zo heeft een jongere over het algemeen hetzelfde hoogst behaalde opleidingsniveau als zijn of haar klasgenoten. Ook is het huishoudinkomen van een persoon over het algemeen hetzelfde als dat van zijn of haar contacten binnen het huisgenotennetwerk. In tabel B.3 is per netwerktype aangegeven of het kenmerk in de netwerkanalyses is meegenomen. Een ‘x’ betekent dat het kenmerk voor het desbetreffende netwerk is onderzocht. Daarnaast is in de laatste kolom aangeven indien er een leeftijdsselectie is toegepast.