6. Conclusie

In de 21 jaar dat het geregistreerd partnerschap bestaat, is er veel veranderd in de kenmerken van degenen die voor deze relatievorm kiezen. In de eerste jaren waren paren van gelijk geslacht oververtegenwoordigd; deze stellen konden toen nog niet trouwen en voor hen was alleen het geregistreerd partnerschap een optie als zij hun relatie wilden formaliseren. Toen koos nog een beperkt aantal paren van verschillend geslacht voor deze relatievorm. Zij waren doorgaans wat ouder, hadden al vaker een relatie achter de rug en hadden ook vaker al kinderen. Hun keuze voor het partnerschap had er mogelijk mee te maken dat zij liever niet nog eens wilden trouwen vanwege de minder goede ervaringen die zij hadden.

Toen het homohuwelijk geïntroduceerd werd, kozen ook paren van gelijk geslacht vaker voor een huwelijk. Hierdoor veranderde de samenstelling van de groep die voor het partnerschap koos en waren paren van gelijk geslacht niet langer oververtegenwoordigd.

Daarnaast groeide de belangstelling voor de regeling. Het aantal stellen dat voor een partnerschap koos steeg, en dit waren vooral heteroseksuele paren. Inmiddels kiest bijna een kwart van de paren voor een partnerschap. Daaronder bevinden zich veel vaker ook jonge paren die nog niet eerder getrouwd waren en nog geen kinderen uit een eerdere relatie hebben. De verschillen met paren die trouwen is dan ook kleiner geworden. De gemiddelde leeftijd van degenen die een partnerschap sluiten verschilt bijvoorbeeld nauwelijks nog van die van degenen die trouwen en is zelfs iets lager. Ook is het aandeel dat al kinderen heeft op het moment van sluiting niet langer groter onder geregistreerd partners dan onder stellen die trouwen, maar eerder lager.

Er zijn nog wel verschillen. Voor sommige groepen is het partnerschap een minder geaccepteerde optie dan voor andere. Mensen met een niet-westerse achtergrond, met name met een Turkse of Marokkaanse achtergrond, hebben een duidelijke voorkeur voor het huwelijk. De regionale verdeling van de mate waarin partnerschappen voorkomen suggereert dat ook voor (streng)gereformeerden het partnerschap geen voor de hand liggende optie is. In het noorden en oosten van het land wordt naar verhouding vaak voor het partnerschap gekozen.

De keuze voor de maanden en dagen van de week waarop de geregistreerde partnerschappen gesloten worden bevestigt het beeld dat het geregistreerd partnerschap zakelijker wordt benaderd dan het huwelijk, waaraan een meer emotionele en symbolische betekenis wordt toegekend. Dit blijkt ook uit eerdere evaluaties van het geregistreerd partnerschap (Boele-Woelki et al, 2006; Tweede kamer, 2013). De resultaten van dit onderzoek bevestigen daarmee dat het geregistreerd partnerschap in een andere behoefte voorziet dan het huwelijk. Het is een geaccepteerd alternatief voor mensen die nog niet toe zijn aan het huwelijk, of voor wie het huwelijk niet relevant of onwenselijk is.Het kan bovendien een alternatief voor een samenlevingscontract zijn: zaken zijn goed geregeld en gelijkwaardig aan het huwelijk, zonder de emotionele waarde die vaak aaneen huwelijk wordt toegekend.