3. Gebruik van goederen in de provincies

In 2022 werd er naar schatting 146 miljard kilogram aan goederen gebruikt in de provincie Zuid-Holland. Daarmee was Zuid-Holland de provincie met het grootste gebruik van goederen, gevolgd door Noord-Holland en Noord-Brabant (zie figuur 3.1). Het kleinst was het goederengebruik in Flevoland, Drenthe en Fryslân. Met 168 miljard euro is ook de waarde van het goederengebruik het grootst in Zuid-Holland, en ook qua waarde komt Noord-Holland op de tweede plaats. De omvang van het goederengebruik wordt vooral bepaald door de mate van bedrijvigheid, het aantal inwoners en de aanwezigheid van overheidsinstellingen in de provincies, bijvoorbeeld ministeries. 

In de rest van dit hoofdstuk worden de herkomst en de goederensamenstelling van het gebruik beschreven.

Bijna helft gebruikte goederen uit buitenland

In 2022 kwam 46 procent van het gebruikte goederengewicht in Nederland uit het buitenland (zie figuur 3.2). De internationale oriëntatie van het goederengebruik was in dat jaar het grootst voor de provincies Zuid-Holland en Noord-Holland. Naar schatting had 65 procent van de gebruikte goederen in Zuid-Holland een herkomst in het buitenland. Voor Noord-Holland was dat 59 procent. Het aandeel buitenlandse goederen in het gebruik was met ongeveer een kwart het kleinst voor de provincies Fryslân en Utrecht. Wordt de waarde van de gebruikte goederen bekeken, dan hebben Zuid-Holland (67 procent) en Flevoland (59 procent) de grootste aandelen van internationale goederen en Fryslân en Drenthe de kleinste aandelen. Het aandeel van de goederen dat uit het buitenland komt hangt sterk samen met de goederensamenstelling van het gebruik per provincie.

Fossiele brandstoffen meer dan helft goederengebruik Zeeland

Bijna 30 procent van het gewicht van het goederengebruik in Nederland in 2022 bestond uit fossiele brandstoffen (figuur 3.3). Daarnaast hadden ertsen, ruwe mineralen, minerale producten (19 procent), voedingsproducten en genotmiddelen (16 procent), en chemische producten, kunststoffen en rubber (12 procent) een groot aandeel in het gebruikte goederengewicht.

Bekeken per provincie laat figuur 3.3 zien dat het aandeel van de fossiele brandstoffen in het gebruik erg groot is voor Zeeland, Zuid-Holland en Groningen. In Zeeland en Zuid-Holland betreft het meer dan de helft van het gebruikte gewicht, in Groningen 43 procent. Deze grote aandelen hangen ondermeer samen met de aanwezigheid van olieraffinaderijen in Rotterdam en Vlissingen, en kolencentrales op de Maasvlakte bij Rotterdam en in Eemshaven.

Ertsen, ruwe mineralen en minerale producten vormen voor het merendeel van de provincies meer dan een vijfde van het gebruik. Voor de voedingsproducten ligt dit aandeel tussen de 17 en 32 procent, behalve voor Zuid-Holland, Zeeland en Groningen waar het aandeel lager is. Chemische producten, kunststoffen en rubber hebben een relatief groot aandeel in Flevoland, Limburg, Noord-Brabant en Drenthe. Voor landbouwproducten zijn het de provincies Gelderland, Overijssel, Fryslân en Noord-Brabant die de grootste aandelen van deze producten in het gebruik hebben.

In waarde werd in 2022 het hoogste aandeel vertegenwoordigd door machines, apparaten en transportmiddelen, met een vijfde deel van de waarde van het goederengebruik in Nederland (figuur 3.4). Daarna volgen de fossiele brandstoffen, voedingsproducten en genotmiddelen en chemische producten, kunststoffen en rubber.

Het aandeel van machines, apparaten en transportmiddelen in de waarde van het gebruik van goederen is het grootst voor Flevoland (35 procent), Limburg en Noord-Holland (beide 28 procent). De voedingsproducten hebben een relatief groot aandeel in Fryslân, de chemische producten, kunststoffen en rubber in de provincie Limburg. Bij de fossiele brandstoffen zijn het de provincies Zeeland, Zuid-Holland en Groningen die opvallen met een aandeel van meer dan een derde van deze goederengroep.