Lonen en winsten in tijden van pandemie en prijsstijgingen, 2019-2023

1. Inleiding

Behalve de impact op maatschappij en gezondheid had COVID-19 ook grote economische gevolgen. Lockdowns troffen veel bedrijfstakken en wereldwijd nam het handelsverkeer sterk af. Het herstel na afloop van de pandemie zorgde voor een snelle stijging van energieprijzen, die verergerd werd door de Russische invasie van Oekraïne. Consumenten werden geconfronteerd met een hoge inflatie, wat hun koopkracht aantastte. 

Hoge inflatie is niet geliefd bij burgers en beleidsmakers, want het verkleint de koopkracht en maakt spaargeld minder waard. Tegelijkertijd boekten Nederlandse bedrijven recordwinsten, ook binnen de landsgrenzen. Deze combinatie riep bij sommigen de vraag op of burgers meer last hadden van inflatie en bedrijven de dans juist ontsprongen.

Dit artikel gaat in op de vraag hoe het inkomen van huishoudens en bedrijven zich in de economisch turbulente periode 2019-2023 heeft ontwikkeld, en dan met name in de jaren vanaf 2021, toen de inflatie hoog opliep. In de eerste paragraaf worden de lonen van huishoudens en de winsten van bedrijven tegenover elkaar gezet. Vervolgens wordt eerst dieper ingegaan op de ontwikkeling van de verschillende inkomensbegrippen van huishoudens en vervolgens ook op die van bedrijven.