Migrantenouderen in Nederland

Bijlage 3

Begrippenlijst

Westers en niet-westers

Het CBS gaat, in lijn met het advies van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR), stoppen met de indeling westers/niet-westers. In samenspraak met het maatschappelijk middenveld, beleid en wetenschap is een nieuwe hoofdindeling van migranten opgesteld: Nieuwe indeling bevolking naar herkomst, Statistische Trends, 2022.

Sociaal minimum

Dit bedrag wordt door de politiek vastgesteld, de hoogte varieert van jaar tot jaar en is afhankelijk van de samenstelling van het huishouden (zie CBS, 2019 voor meer informatie). In dit onderzoek wordt gekeken naar personen in een huishouden met een inkomen tot en met het sociaal minimum (tot 101 procent). Om een zo stabiel mogelijk beeld te geven, wordt gekeken naar het huishoudensinkomen in de laatste vier jaar. Het gaat dus om huishoudens die de afgelopen vier jaar een inkomen hadden tot maximaal 101 procent van het sociaal minimum.

Nederlandse Antillen

Voormalige Nederlandse Antillen en Aruba, inclusief Bonaire, Sint-Eustatius en Saba die de status van speciale Nederlandse gemeente hebben.

Grotere stad

Onder grotere stad wordt in dit onderzoek óf de G4 verstaan (Amsterdam, Rotterdam, Den Haag of Utrecht), óf de G40: de veertig (middel)grote steden in Nederland exclusief de G4. Voor een overzicht van deze gemeenten, zie G40 Stedennetwerk.

Institutioneel huishouden

Om te kijken wie er in een verzorgingstehuis of verpleeghuis woont, wordt gebruik gemaakt van de indicator die aangeeft of een persoon al dan niet onderdeel is van een institutioneel huishouden. Er is sprake van een institutioneel huishouden indien één of meer personen samen een woonruimte bewonen en daar bedrijfsmatig worden voorzien in de dagelijkse levensbehoeften. Ook huisvesting vindt bedrijfsmatig plaats. Dit kunnen bijvoorbeeld kindertehuizen, revalidatiecentra of penitentiaire inrichtingen zijn. Gezien de doelpopulatie (ouderen) is het waarschijnlijk dat het in de meerderheid van de personen gaat om bewoners van een verzorgingstehuis of verpleeghuis.

Bijstandsuitkering

Ook na de AOW-leeftijd hebben de recente vluchtelingengroepen, met name uit Syrië, vaak bijstand. Dit is de bijstandsuitkering Aanvullende Inkomensvoorziening Ouderen (AIO), bestemd voor ouderen die geen of geen volledige AOW krijgen (als gevolg van hun korte verblijfsduur in Nederland).

Huishoudensinkomen

Het gestandaardiseerde huishoudensinkomen is het besteedbaar inkomen gecorrigeerd voor verschillen in grootte en samenstelling van het huishouden. Het besteedbaar inkomen bestaat uit het bruto inkomen verminderd met betaalde inkomensoverdrachten, premies inkomensverzekering, premies ziektekostenverzekering en belastingen op inkomen en vermogen. De correctie vindt plaats met behulp van equivalentiefactoren. In deze factoren komen de schaalvoordelen tot uitdrukking die het gevolg zijn van het voeren van een gemeenschappelijke huishouding. Met behulp van deze equivalentiefactoren worden alle inkomens herleid tot het inkomen van een eenpersoonshuishouden waardoor het welvaartsniveau van verschillende typen huishoudens onderling vergelijkbaar is gemaakt.

Zorgkosten

Zo kunnen de zorgkosten zowel de gezondheid reflecteren als de mogelijkheden en voorkeuren: weten personen de weg te vinden om de zorg te krijgen die ze nodig hebben? Wil iemand gebruik maken van de formele gezondheidszorg? Ook zijn de zorgkosten niet per definitie één op één te vertalen naar de (ervaren) gezondheid. Zo kunnen er personen zijn die relatief weinig zorgkosten maken, maar toch een slechte gezondheid hebben/ervaren, bijvoorbeeld ouderen die zeer slecht ter been zijn. Het is ook mogelijk dat personen die relatief veel zorgkosten maken wel een goede gezondheid hebben of hun gezondheid als goed ervaren, bijvoorbeeld omdat ze kosten hebben voor een eenmalige, relatief minder zware operatie.