Hoe is de financiële welvaart verdeeld?

2. Welvaartsverdeling

Welvaart ongelijker verdeeld dan inkomen, maar gelijker dan vermogen

De welvaartsverdeling is gelijker dan de vermogensverdeling, maar schever dan de inkomensverdeling. Dit blijkt uit de Lorenzcurven waarin het cumulatieve aandeel van respectievelijk het gestandaardiseerd besteedbaar inkomen, het vermogen en de financiële welvaart is afgezet tegen het cumulatieve aandeel (oplopend gerangschikte) huishoudens.Zo geeft de inkomenscurve voor elk percentage huishoudens aan welk percentage van het totale inkomen zij bezitten. Huishoudens uit de hoogste 20%-groep bezaten 37 procent van het totale inkomen in 2018, 80 procent van het totale vermogen en 46 procent van de totale welvaart. Dat de welvaartsverdeling qua ongelijkheid tussen de inkomens- en vermogensverdeling zit, blijkt ook uit het feit dat de Lorenzcurve van inkomen het dichtstbij die van de gelijke verdeling ligt, en die van vermogen het verst daar vandaan (zie ook figuur 2.1).

De genormaliseerde Gini-coëfficiënt drukt de ongelijkheid van een verdeling uit in een getal tussen 0 (volkomen gelijke verdeling) en 1 (volkomen ongelijke verdeling), zie Bos,Van den Brakel en Otten (2018). In 2018 waren de waarden van Gini-coëfficiënt voor dei nkomens-, vermogens- en welvaartsverdeling respectievelijk 0,29, 0,77 en 0,45. Dit bevestigt nogmaals de tussenpositie van de welvaartsverdeling.

2.1 Lorenzcurven, 2018*
populatieaandeelGelijke verdeling (Cumulatief inkomen/vermogen/welvaart (%))Inkomen (Cumulatief inkomen/vermogen/welvaart (%))Vermogen (Cumulatief inkomen/vermogen/welvaart (%))Welvaart (Cumulatief inkomen/vermogen/welvaart (%))
00000
11-0,132599672-1,610659569-0,00773796
22-0,033363246-2,080281198-0,006354743
330,15223945-2,3709614590,00022389
440,415496168-2,5824371090,014441559
550,748084191-2,7451003230,037976035
661,132826803-2,8733928630,071377965
771,54994077-2,9749994850,11502284
881,990704902-3,0553065710,169671211
992,450903982-3,1177840540,235092144
10102,926082383-3,1652455470,311352701
11113,414212082-3,1998167290,39881035
12123,914045792-3,2234940480,497821415
13134,424991345-3,2381933920,609062148
14144,946383842-3,2460164470,733281296
15155,479088637-3,2496996950,87089005
16166,023685349-3,2507230131,022228121
17176,58004465-3,2507267221,187637268
18187,148056516-3,2505202291,36747087
19197,727480628-3,2495957741,562128521
20208,318084574-3,2476909921,77177962
21218,919653272-3,2447051481,99644347
22229,531784992-3,2406834362,236118721
232310,15398737-3,235673952,49069516
242410,78575346-3,2296186682,760400716
252511,42667417-3,2223684243,045530933
262612,07638352-3,2136982243,346544984
272712,73477231-3,203310843,664009143
282813,40187639-3,1908430553,998699626
292914,07782187-3,1758912044,351482496
303014,76266033-3,1580309274,72336741
313115,45661219-3,1367762095,115374619
323216,15989888-3,1116371275,528287687
333316,87284296-3,0821255895,962821382
343417,5957585-3,0477145436,419686575
353518,32888999-3,0078385996,899368142
363619,07228981-2,9618776027,402226123
373719,82608029-2,9092545287,928554299
383820,59035233-2,8495115178,478462118
393921,36509428-2,7821363829,052046536
404022,15038538-2,7063266029,649297135
414122,94623871-2,62128682210,27014701
424223,75266629-2,5263932510,91440859
434324,56969862-2,42130000111,58201105
444425,39726826-2,30562751412,2729232
454526,235366-2,17886406412,98703375
464627,08400678-2,03997375513,72446523
474727,94326219-1,88682001814,48551285
484828,81312477-1,7179612915,27032413
494929,69358351-1,53428112316,07905781
505030,58457857-1,3336735916,91181536
515131,48614662-1,11349526117,76872775
525232,39833793-0,87270696718,64987086
535333,32137326-0,60996919419,55536345
545434,25537301-0,32368119420,48546738
555535,20051024-0,01184101921,44032372
565636,156871240,32702458722,42022121
575737,124555560,69345616123,42526214
585838,103609291,08906540424,45551509
595939,09417271,51613768225,51127699
606040,096308741,97595353726,59279424
616141,110153272,46980683627,70028223
626242,135785162,99900357228,83403008
636343,173394423,56474858429,99424936
646444,223093214,16828637831,18107591
656545,285076044,81112341732,39480597
666646,359462825,49444611533,63558732
676747,446362356,21933625134,9036548
686848,546093956,98696481636,19944557
696949,658808247,79810658137,5232405
707050,784869228,65355841638,87538943
717151,924597129,55441449540,25618538
727253,0783197810,5017125741,66628578
737354,2464799611,4966782643,10606334
747455,4295716812,5405009944,5761766
757556,6280170213,634800546,07717795
767657,8423408114,781051247,6094964
777759,0731765915,9810358349,17374908
787860,3211595617,2369052450,77056814
797961,5869481618,5509151552,40078907
808062,8713011219,9260988954,06535016
818164,17514521,3659516655,76545302
828265,499505222,8741474257,50192423
838366,8454868824,4556854259,27599633
848468,2144327926,1154884461,08916616
858569,6076651727,8599497662,9430686
868671,0268278929,6965613464,83977685
878772,4738723631,6341130866,78202607
888873,9511783833,6833824968,77316947
898975,4613915135,8571283570,81812376
909077,0079863738,1722122172,92402183
919178,5950952640,6499950575,09865283
929280,2281033743,3183637877,349887
939381,9143184146,2130342879,68734866
949483,6632236549,3843853482,12118292
959585,4888209652,9065848584,66435736
969687,4126371856,8934841287,33295836
979789,471409161,5515918790,1484826
989891,73674467,2993837993,14321779
999994,3939320275,27178696,37183544
100100100100100


Door huishoudens te ordenen op basis van de welvaartsmaat en ze vervolgens gelijkmatig te verdelen in honderd groepen, ontstaan welvaartspercentielgroepen van huishoudens. Ten behoeve van dit artikel worden de honderd welvaartsgroepen ook regelmatig ingedikt tot tien welvaartsdecielgroepen of vijf welvaartskwintielgroepen.

De inkomenspositie is hoger naarmate huishoudens zich in een hogere welvaartsgroep bevinden. In de lagere welvaartsgroepen komt de welvaartsverdeling sterk overeen met de inkomensverdeling. Zo bevindt 90 procent van de huishoudens in de laagste welvaartskwintielgroep zich ook in de laagste inkomenskwintielgroep. De laagste welvaartsgroep bevat overwegend lage vermogens: van ruim 80 procent van de minst welvarende huishoudens valt het vermogen in de eerste of tweede vermogenskwintielgroep. Dit zijn vrijwel allemaal huishoudens met een negatief tot een klein positief vermogen (CBS,2019a).
De hoogste welvaartsgroep bestaat vooral uit huishoudens die hoog op de inkomens- énvermogensladder staan.

2.2 Inkomen en financiële welvaart, 2018*
Categories1Eerste 20% (laag inkomen) (% huishoudens)Tweede 20% (% huishoudens)Derde 20% (% huishoudens)Vierde 20% (% huishoudens)Vijfde 20% (hoog inkomen) (% huishoudens)
Eerste 20%
(lage welvaart)
89,610,4000
Tweede 20%5,972,921,200
Derde 20%2,411,658,627,50
Vierde 20%1,74,415,752,126,1
Vijfde 20%
(hoge welvaart)
0,40,84,420,473,9

2.3 Vermogen en financiële welvaart, 2018*
Categories1Eerste 20% (laag vermogen) (% huishoudens)Tweede 20% (% huishoudens)Derde 20% (% huishoudens)Vierde 20% (% huishoudens)Vijfde 20% (hoog vermogen) (% huishoudens)
Eerste 20%
(lage welvaart)
41,644,912,31,20
Tweede 20%24,633,828,912,20,4
Derde 20%18,113,928,931,27,9
Vierde 20%12,66,423,533,723,8
Vijfde 20%
(hoge welvaart)
3,116,221,768


De sociaaleconomische kenmerken van huishoudens in verschillende welvaartsgroepen variëren. Huishoudens met vooral werknemersinkomen vormen traditioneel de grootste bevolkingsgroep in Nederland. In 2018 domineerden zij het midden en de bovenkant van de welvaartsladder. In de absolute top van de verdeling was het aandeel van zelfstandigen echter groter.

Huishoudens die in 2018 voornamelijk van een bijstands- of andere uitkering moesten rondkomen, bevonden zich voornamelijk in de lagere welvaartsgroepen, vooral in het 5e tot en met 20e percentiel.

2.4 Voornaamste inkomensbron van welvaartsgroepen, 2018*
Categories1Categories2Inkomen als werknemer (% huishoudens)Inkomen als zelfstandige (% huishoudens)Pensioen (% huishoudens)Bijstand (% huishoudens)Overig overdrachtsinkomen (% huishoudens)
1e wel-
vaartsgroep
1e procent44,19,12,72,419,2
1e wel-
vaartsgroep
2e procent45,26,44,28,313,4
1e wel-
vaartsgroep
3e procent42,18,45,88,612,6
1e wel-
vaartsgroep
4e procent37,38,77,611,612,3
1e wel-
vaartsgroep
5e procent25,46,77,823,114,6
1e wel-
vaartsgroep
6e procent20,55,17,726,417,9
1e wel-
vaartsgroep
7e procent18,74,28,430,116,1
1e wel-
vaartsgroep
8e procent16,33,510,331,615,9
1e wel-
vaartsgroep
9e procent15,13933,916,6
1e wel-
vaartsgroep
10e procent14,62,910,132,217,7
2e11e procent152,612,42918,5
2e12e procent15,22,614,126,419,2
2e13e procent17,92,819,915,421,5
2e14e procent19,93267,621
2e15e procent21,22,930,25,717,6
2e16e procent222,934,14,314,3
2e17e procent23,4335,93,312
2e18e procent24,9336,72,610,3
2e19e procent26,12,937,928,7
2e20e procent26,72,7391,67,4
3e21e procent27,32,639,71,36,5
3e22e procent27,72,540,71,15,7
3e23e procent28,62,640,20,95,2
3e24e procent29,72,539,60,84,9
3e25e procent31,22,538,40,84,7
3e26e procent32,92,836,70,64,6
3e27e procent352,834,50,64,7
3e28e procent37,92,931,60,54,6
3e29e procent40,53,228,60,54,7
3e30e procent42,83,526,10,44,8
4e31e procent44,63,624,20,34,8
4e32e procent45,93,722,90,34,7
4e33e procent47,13,921,80,24,6
4e34e procent47,84,1210,24,6
4e35e procent484,220,70,14,5
4e36e procent48,84,320,20,14,2
4e37e procent49,44,319,70,14,1
4e38e procent49,64,419,70,13,8
4e39e procent49,54,519,80,13,7
4e40e procent49,94,419,80,13,4
5e41e procent49,94,519,803,4
5e42e procent49,44,520,403,3
5e43e procent48,74,621,203
5e44e procent48,84,521,303
5e45e procent49,24,720,902,7
5e46e procent49,84,620,402,7
5e47e procent49,84,820,302,6
5e48e procent504,820,202,5
5e49e procent50,44,82002,4
5e50e procent50,14,920,102,5
6e51e procent50,14,920,202,4
6e52e procent50,1520,102,3
6e53e procent50,1520,202,3
6e54e procent50,2520,202,1
6e55e procent49,95,220,302,1
6e56e procent49,75,220,702
6e57e procent49,95,120,601,9
6e58e procent49,95,320,402
6e59e procent49,85,320,501,9
6e60e procent505,420,301,9
7e61e procent50,15,520,201,8
7e62e procent49,95,620,301,7
7e63e procent50,15,72001,7
7e64e procent50,35,819,801,6
7e65e procent5062001,6
7e66e procent50,45,919,701,5
7e67e procent50,46,219,401,6
7e68e procent50,46,319,301,5
7e69e procent50,66,319,201,5
7e70e procent50,56,519,201,4
8e71e procent50,46,719,101,4
8e72e procent50,66,718,901,3
8e73e procent50,66,818,801,4
8e74e procent50,57,118,701,3
8e75e procent50,57,218,701,2
8e76e procent50,47,418,501,3
8e77e procent50,47,618,301,2
8e78e procent50,57,917,901,2
8e79e procent508,318,101,1
8e80e procent508,517,901,1
9e81e procent49,6917,901
9e82e procent49,19,418,101
9e83e procent499,717,801
9e84e procent48,310,417,801,1
9e85e procent47,810,917,901
9e86e procent4711,61801
9e87e procent45,812,318,500,9
9e88e procent44,412,519,700,9
9e89e procent43,61320,200,9
9e90e procent42,613,320,700,9
10e wel-
vaartsgroep
91e procent41,613,721,400,9
10e wel-
vaartsgroep
92e procent40,814,421,500,8
10e wel-
vaartsgroep
93e procent39,515,421,800,8
10e wel-
vaartsgroep
94e procent38,416,32200,8
10e wel-
vaartsgroep
95e procent37,117,72200,8
10e wel-
vaartsgroep
96e procent35,519,521,900,6
10e wel-
vaartsgroep
97e procent33,321,72200,6
10e wel-
vaartsgroep
98e procent29,925,321,800,4
10e wel-
vaartsgroep
99e procent25,129,722,300,4
10e wel-
vaartsgroep
100e procent16,2382300,2