Subsidies in klimaattechnologie

3. Gebruik van klimaattechnologiesubsidies

Dit hoofdstuk gaat over de kenmerken van de projecten en bedrijven en instellingen die subsidie voor klimaatinnovatie ontvingen.

3.1 Projecten en subsidie

In de periode 2019-2022 werd aan 861 klimaatinnovatieprojecten subsidie verleend. Het totale subsidiebedrag bedroeg 1 miljard euro.

3.1.1 Klimaatinnovatieprojecten per jaar
AantalSubsidiebedrag (mln euro)
2019 266 207,0
2020 181 246,5
2021 246 290,7
2022 168 265,5
2019-2022 861 1 009,7

3.2 Projecten naar projectduur

De klimaatinnovatieprojecten verschillen in hoe lang een project duurt. Ongeveer een derde van de projecten waaraan in 2019-2022 subsidie is verleend, duurt 1 tot 2 jaar. Ruim een kwart van de projecten duurt 2 tot 3 jaar. Projecten die 3 tot 4 jaar duren of 4 jaar of meer, komen elk voor ongeveer 15 procent voor.

3.2.1 Projectduur klimaatinnovatieprojecten per budgetjaar
periode0 tot 1 jaar (% projecten)1 tot 2 jaar (% projecten)2 tot 3 jaar (% projecten)3 tot 4 jaar (% projecten)4 jaar of meer (% projecten)
20191732261116
20201325251918
2021738291511
2022538291811
2019-20221133271514

3.3 Projecten en samenwerking

Bedrijven kunnen innovatieprojecten alleen uitvoeren of met elkaar samenwerken. Bij 61 procent van de klimaatinnovatieprojecten in de periode 2019-2022 werd samengewerkt met bedrijven of instellingen buiten de eigen ondernemingengroep. Bij 30 procent van de klimaatinnovatieprojecten werkten 2 of 3 bedrijven en instellingen samen. Bij 31 procent van de projecten werkten 4 of meer bedrijven samen.

3.3.1 Aantal bedrijven bij klimaatinnovatieprojecten per budgetjaar
Periode1 (% projecten)2-3 (% projecten)4 of meer (% projecten)
2019274033
2020362539
2021502921
2022452035
2019-2022393031

3.4 Subsidie naar innovatiefase

Nederlandse en Europese subsidieregelingen richten zich vaak op specifieke fases van innovatie en productontwikkeling. De klimaatinnovatieprojecten zijn zo in te delen naar een stadium van ontwikkeling van een technologie. 33 procent van het subsidiebedrag in de periode 2019-2022 was gericht op innovatieprojecten in de ontwikkelfase. In deze fase, na de verkenningsfase, worden prototypes ontwikkelt en getest in een testomgeving. 34 procent van het bedrag was gericht op projecten in de demonstratiefase. Deze fase komt na de ontwikkelfase. Hierin worden prototypes getest in een praktijkomgeving en is het product compleet en operationeel. 19 procent van het bedrag was bestemd voor het opschalen en vermarkten van innovaties. In deze fase is de innovatie technisch en commercieel gereed en klaar voor lancering in de markt.

3.4.1 Klimaatinnovatiesubsidie naar innovatiefase
JaarVerkennen (%)Ontwikkelen (%)Demonstreren (%)Vermarkten (%)Combinatie en onbekend (%)Flankerend (%)
20190244513711
2020043242174
2021138282733
20221273913155
2019-2022133341986

3.5 Subsidie naar projectonderwerp

De subsidies voor klimaatinnovatie zijn in te delen in een aantal verschillende onderwerpen dat gefinancierd wordt. Tussen 2019 en 2022 ging het grootste deel van de subsidies naar projecten voor de circulaire economie, energie efficiency en hernieuwbare energie.

3.5.1 Klimaatinnovatiesubsidie naar projectonderwerp
Onderwerp2019 (%)2020 (%)2021 (%)2022 (%)2019-2022 (%)
Circulaire economie1728302827
Energie efficiency3127282327
Hernieuwbare energie3821222827
Overige energie en opslagtechnologie810968
Waterstof en brandstofcellen45485
Fossiele brandstoffen
(w.o. CO2 afvang en opslag)
23644
Overige overkoepelende technologie of onderzoek04032

3.6 Subsidie naar economische activiteit

De klimaatinnovatiesubsidies zijn verleend aan bedrijven en instellingen die specifieke economische activiteiten uitvoeren. Dit hangt samen met de subsidiedoelen en voorwaarden. Organisaties in research en architecten en ingenieursbureaus zijn beide onderdeel van de specialistische zakelijke diensten. De research en architecten en ingenieursbureaus hebben in 2019-2022 33 procent van de subsidiegelden ontvangen. De industrie als geheel heeft in deze periode ook een groot aandeel subsidie ontvangen: 25 procent.

3.6.1 Klimaatinnovatiesubsidie naar economische activiteit
Bedrijfstak2019 (%)2020 (%)2021 (%)2022 (%)2019-2022 (%)
Industrie1729292425
Research2321172521
Architecten-,
ingenieursbureaus e.d.
157121312
Energie, water, afvalbeheer9514910
Onderwijs13126810
Resterende
commerciële dienstverlening
781179
Handel59497
Landbouw, delfstofwinning
en bouwnijverheid
75355
Resterende
niet-commerciële dienstverlening
23212
Buitenlands bedrijf of onbekend21001

3.7 Subsidie naar bedrijfsgrootte

In de periode 2019-2022 ontvingen grote bedrijven van 250 werkzame personen of meer, het grootste aandeel van de klimaatinnovatiesubsidies (42 procent). Maar het midden- en kleinbedrijf (bedrijven tot 250 werkzame personen) ontving gezamenlijk 56 procent van de subsidies klimaatinnovatie. Het microbedrijf (0 tot 10 werkzame personen) was hierin goed voor de helft (28 procent van het totaal) van het subsidiebedrag.

3.7.1 Klimaatinnovatiesubsidie naar bedrijfsgrootte
Periode0 tot 10 werkzame personen (%)10 tot 50 werkzame personen (%)50 tot 250 werkzame personen (%)250 werkzame personen of meer (%)Onbekend of buitenlands bedrijf (%)
2019241116472
2020291612412
2021321412421
2022251812423
2019-2022281513422

3.8 Bedrijfsleeftijd

In de periode 2019-2022 ging 53 procent van de klimaatinnovatie subsidiegelden naar bedrijven die, voor zover we weten2), 10 jaar of ouder waren. Bedrijven jonger dan 3 jaar en bedrijven van 5 tot 10 jaar ontvingen elk 15 procent van het geld. Het kleinste aandeel ging naar bedrijven tussen de 3 tot 5 jaar.

3.8.1 Klimaatinnovatiesubsidie naar bedrijfsleeftijd
PeriodeJonger dan 3 jaar (%)3 tot 5 jaar (%)5 tot 10 jaar (%)10 jaar en ouder (%)Buitenlands bedrijf of onbekend1) (%)
201916414616
202014516578
20211212145310
2022187154515
2019-2022157155310
1) Het kenmerk bedrijfsleeftijd is alleen bekend van de bedrijfseenheid. Doordat het koppelingspercentage op de bedrijfseenheid 88 procent is, is het aandeel onbekend groter dan in andere tabellen of figuren.

3.9 Snelle groeiers

Een heel klein deel (ongeveer 0,5 procent) van alle bedrijven en instellingen is een snelle groeier. Dit zijn bedrijven met een gemiddelde jaarlijkse groei (in aantal werknemers) van 10 procent per jaar of meer, over een periode van drie achtereenvolgende jaren. De bedrijven waarvan we weten dat ze een snelle groeier zijn, ontvingen in de periode 2019-2022 9 procent van de klimaatinnovatie subsidiegelden.

3.9.1 Klimaatinnovatiesubsidie naar bedrijfsgroei
PeriodeSnelle groeier (%)Geen snelle groeier (%)Buitenlands bedrijf of onbekend1) (%)
201914816
202010828
202198110
202267915
2019-202298110
1) Het kenmerk snelle groeier is alleen bekend van de bedrijfseenheid. Doordat het koppelingspercentage op de bedrijfseenheid 88 procent is, is het aandeel onbekend groter dan in andere tabellen of figuren.

2) Het kenmerk is alleen bekend van de bedrijfseenheid. Doordat het koppelingspercentage op de bedrijfseenheid 88 procent is, is het aandeel ‘onbekend’ groter dan in andere tabellen of figuren.