De koolstofboekhouding van Nederland

Annex I: Samenstellen koolstof-Sankey

De koolstof-Sankey is afgeleid uit de cijfers in de achtergrondtabellen (Annex II en III) en de koolstofmateriaalmonitor. De kwaliteit van deze cijfers varieert omdat ze afkomstig zijn uit verschillende databronnen. Daarnaast worden sommige stromen afgeleid om de balans tussen in- en uitstromen te behouden. In deze annex wordt uitgelegd wat de verschillende stromen in de Sankey voorstellen, hoe de kwaliteit van de data beoordeeld wordt en hoe bepaalde cijfers zijn afgeleid. Figuur I toont de Sankey met een indicatie van de datakwaliteit: groene stromen hebben een goede kwaliteit, oranje stromen een redelijke, en paarse stromen zijn afgeleid van andere stromen. Hieronder wordt op elk onderdeel van de Sankey in meer detail ingegaan.

Indicatie van de kwaliteit van de verschillende koolstofstromen uit de koolstofrekeningen Voorraad 2 Export 87 Import 130 Energetisch verbruik 45 Atmosfeer 55 Geosfeer 12 Inzet economie 157 Kort-cyclische producten 20 Vastlegging 10 Balanspost 7 Recycling 7 25 5 Materiaal gebruik Voorraad Afval 12 Biomassa/Goed Legenda Fossiel/Redelijk Afgeleid Biosfeer Economie Gewassen 7 Voorraad 2 Export 87 Import 130 Energetisch verbruik 45 Atmosfeer 55 Geosfeer 12 Inzet economie 157 Kort-cyclische producten 20 Vastlegging 10 Balanspost 7 Recycling 7 25 5 Materiaal gebruik Voorraad Afval 12 Biomassa/Goed Legenda Fossiel/Redelijk Afgeleid Biosfeer Economie Gewassen 7

Import en export: 

Import van producten en afval voor de inzet in de binnenlandse Nederlandse economie. Export van producten en afval uit de binnenlandse productie. Wederuitvoer is niet meegenomen. De import in koolstof is bepaald door elk geïmporteerd product om te rekenen naar koolstof. De datakwaliteit is redelijk maar niet goed vanwege: 1) de onzekerheden in de omrekeningsfactoren van kilo product naar kilo koolstof en 2) de onzekerheden in het aandeel biobased voor samengestelde producten en afval.

Geosfeer:

Uit de geosfeer vindt winning van delfstoffen in Nederland plaats. Hierover is goede brondata beschikbaar met name uit de energiestatistieken.

Biosfeer:

De biosfeer komt de winning van hout, vis, de oogst aan landbouwgewassen en de emissies naar de lucht. De biosfeer neemt ook koolstof op uit de atmosfeer. Hierover is goede brondata beschikbaar dat met name in het kader van de LULUCF wordt verzameld.

Energetisch:

Koolstof dat vrijkomt uit verbrandingsprocessen die toe te wijzen zijn aan de Nederlandse economie. Hierover is goede brondata beschikbaar dat met name in het kader van de emissieregistratie wordt verzameld.

Economie: Materiaal gebruik:

Dit is het materiaal, exclusief energetisch verbruik, dat in Nederland wordt gebruikt. Het gaat om de consumptie van goederen door huishoudens en investeringen door bedrijven. Het materiaalgebruik is afgeleid uit: import plus input geosfeer plus input biosfeer plus recycling minus export minus energetisch verbruik.

Economie: Voorraad:

In de economische voorraad bestaat uit de vastlegging van materialen in investeringen en duurzame consumptiegoederen. Aan het einde van de levensduur stroomt afval de voorraad weer uit. De datakwaliteit is redelijk omdat het nog niet goed mogelijk is een onderscheid te maken tussen afval dat uit de voorraden of van kort-cyclische producten komt. Daarnaast zijn, net als bij de import en export, productgroepen omgerekend naar koolstof aan de hand van omrekeningsfactoren waar een onzekerheid in zit.

Economie: Kort-cyclisch:

Kort-cyclisch zijn materialen met een korte levensduur. Dit is met name voedsel voor mens en dier. Maar ook kunstmest valt hieronder. De stroom van materiaalgebruik naar kort-cyclisch wordt afgeleid als de hoeveelheid materiaal gebruik minus de stroom naar de voorraad. Er komen twee materiaalstromen uit kort-cyclisch vrij: een stroom naar de atmosfeer en een stroom naar afval. De stroom naar afval wordt bepaald als de hoeveelheid afval die in Nederland vrijkomt minus het afval dat uit de voorraden komt. De biobased koolstofstroom van kort-cyclisch naar de atmosfeer wordt berekend door de stroom van kort-cyclisch naar afval af te trekken van de stroom die kort-cyclisch in gaat.

Balanspost:

Deze balanspost is geïntroduceerd om de afgeleide koolstofstromen van de economie naar de atmosfeer te laten aansluiten bij de registraties van koolstofstromen die in de atmosfeer komen. Deze balanspost is, met name, toegevoegd om statistische verschillen weg te werken. Deze statistische verschillen ontstaan doordat verschillende databronnen bij elkaar zijn genomen die niet precies op elkaar aansluiten. Daarnaast zitten in de balanspost ook kleine stromen zoals het slijten van autoremblokken, koolstofverlies via het riool, opname van koolstof door het lichaam, gestort afval en het gebruik van kortetermijnvoorraden.

Afval:

Dit is het afval dat in Nederland vrijkomt. Import en export van afval zijn hier niet meegenomen. De internationale handel van afval zijn meegenomen bij de import en export van producten.