Auteur: Koops, O., Melief, H., Schenau, S., Schoenaker, N. en M. van Rossum
Broeikasgassen in de Nederlandse economie

4. Broeikasgasvoetafdruk – emissie handelsbalans

Met behulp van de broeikasgasvoetafdruk3) kan de impact van bestedingen van Nederlanders op de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen worden bepaald. Hierbij tellen zowel de broeikasgassen die in Nederland als die in het buitenland worden uitgestoten ten behoeve van Nederlandse bestedingen mee. De emissies voor de uitvoer tellen hierbij niet mee.

Om tot de Nederlandse broeikasgasvoetafdruk te komen wordt eerst gekeken naar de totale uitstoot door de Nederlandse economie. Dit is alle uitstoot die in Nederland vrijkomt, zowel voor binnenlandse als buitenlandse bestedingen. Vervolgens moet de uitstoot ten behoeve van buitenlandse bestedingen er nog vanaf worden getrokken, en de uitstoot in het buitenland ten behoeve van de binnenlandse bestedingen er nog bij op worden geteld. Het saldo van deze twee stromen is de emissiehandelsbalans. De broeikasgasvoetafdruk is dus gelijk aan de totale uitstoot door de Nederlandse economie plus de emissiehandelsbalans.

De totale uitstoot door de Nederlandse economie is tussen 2008 en 2021 geleidelijk gedaald. De emissiehandelsbalans – invoer min uitvoer – was in de hele periode positief. Nederland was dus jaarlijks netto-importeur van broeikasgasemissies. Tussen 2008 en 2021 is het emissiesaldo gedaald; deze daling vond vooral tussen 2008 en 2017 plaats. De daling van het emissiesaldo kwam doordat de buitenlandse uitstoot ten behoeve van Nederlandse bestedingen minder hard steeg dan de Nederlandse uitstoot ten behoeve van de uitvoer. Na 2017 nam de buitenlandse uitstoot voor Nederlandse bestedingen juist weer sneller toe.

Vergeleken met 2008 zijn zowel de emissies door de Nederlandse economie als de emissiehandelsbalans gedaald, waardoor de Nederlandse voetafdruk met 18 procent is afgenomen. De Nederlandse broeikasgasvoetafdruk was in 2021 gelijk aan 267 megaton CO2-equivalenten. Dit is fors hoger dan in coronajaar 2020, toen de broeikasgasvoetafdruk met 226 megaton CO2-equivalenten het laagste niveau na 2008 bereikte. De voetafdruk was in 2021 nog wel lager dan in 2019.

4.1 Broeikasgasvoetafdruk van Nederland
 Emissies door ingezetenen (Mton CO2-equivalenten)Emissiehandelsbalans (Mton CO2-equivalenten)
200823690
2009
201024254
2011
201222763
2013
201422153
201522750
201622749
201722434
201821952
201921566
202019729
2021*20364
* voorlopige cijfers exclusief F-gassen

3) De hier gepresenteerde broeikasgasvoetafdruk is een consumptievoetafdruk van de broeikasgasemissies, exclusief de F-gassen.