3. Samenstellen brede vergelijkingsgroep

Zoals eerder aangegeven wordt in dit onderzoek gekeken naar een zogenaamde brede vergelijkingsgroep. Dit zijn huishoudens die in dezelfde periode als de gedupeerde huishoudens gebruik hebben gemaakt van kinderopvangtoeslag, maar niet bij UHT geregistreerd zijn als gedupeerd door de toeslagenaffaire. Het verschil met de smalle vergelijkingsgroep (zie volgend hoofdstuk) is dat de huishoudens in de brede vergelijkingsgroep op relevante achtergrondkenmerken kunnen afwijken van de gedupeerdengroep. De mate waarin deze groepen in aanraking zijn gekomen met kinderbeschermingsmaatregelen kan dan ook van elkaar verschillen, zonder dat dit een gevolg is van de toeslagenaffaire.

Het CBS beschikt over gegevens over kinderopvangtoeslag vanaf 2007. Dit betekent dat voor het 2012-cohort in totaal voor 6 jaar gegevens beschikbaar zijn over kinderopvangtoeslag: het jaar van dupering (2012) en de vijf jaar voor dupering (2007 tot en met 2011). Om de brede vergelijkingsgroep samen te stellen zijn als eerste alle personen geselecteerd die in deze periode (t-5 tot met t) kinderopvangtoeslag ontvangen hebben. Vervolgens is per kalenderjaar gekeken of personen al dan niet kinderopvangtoeslag ontvangen hebben. Elke persoon heeft een bepaald patroon met betrekking tot het ontvangen van kinderopvangtoeslag (bijvoorbeeld in 2007 tot en met 2009 geen kinderopvangtoeslag ontvangen en vanaf 2010 tot en met 2012 wel). Alle niet-gedupeerden die eenzelfde patroon hadden in deze jaren als minstens één gedupeerde zijn geselecteerd voor de brede vergelijkingsgroep. Op deze manier worden personen geselecteerd voor de brede vergelijkingsgroep die in exact dezelfde periode als gedupeerden kinderopvangtoeslag ontvangen hebben.

Dit is vervolgens voor alle cohortjaren (2012 tot en met 2018) gedaan: er is gekeken naar wie wanneer in de periode t-5 tot en met t kinderopvangtoeslag ontvangen heeft en vervolgens zijn alle niet-gedupeerden geselecteerd voor de brede vergelijkingsgroep die in deze periode in exact dezelfde jaren kinderopvangtoeslag ontvangen hebben als de gedupeerden uit dat cohortjaar. Op deze manier wordt per cohortjaar een brede vergelijkingsgroep samengesteld op basis van patronen in aanvraag van kinderopvangtoeslag. Het is met deze afbakening mogelijk dat personen in meerdere jaren in de brede vergelijkingsgroep terecht komen. Het is bijvoorbeeld mogelijk dat een persoon zowel hetzelfde patroon van ontvangen kinderopvangtoeslag heeft als een gedupeerde in 2012 als van een gedupeerde in 2013. Deze persoon wordt dan op basis van bovengenoemde afbakening in eerste instantie voor beide jaren in de brede vergelijkingsgroep geselecteerd. Omdat de assumptie van de gebruikte analysetechnieken (zie hoofdstuk 4) is dat waarnemingen onafhankelijk zijn (met andere woorden dat personen slechts één keer voorkomen in het bestand) zijn personen in de brede vergelijkingsgroep die in meerdere cohortjaren voorkomen random toegewezen aan één cohortjaar.

In de volgende tabel staat per cohortjaar (duperingsjaar voor de gedupeerden en selectiejaar voor de niet-gedupeerden) de omvang van de groepen weergegeven. Bovenstaande aanpak resulteert in een brede vergelijkingsgroep van minimaal 147 duizend personen (2015) tot maximaal 286 duizend personen (2018). Dat de omvang van de brede vergelijkingsgroep in de laatste jaren groter is komt doordat het gebruik van kinderopvangtoeslag in deze periode ook toegenomen is.¹⁹⁾