5. De nieuwe indeling in cijfers

In dit hoofdstuk wordt kort ingegaan op enkele cijfermatige implicaties van de overgang op de nieuwe indeling voor Geboren in Nederland en herkomstland.

5.1 Geboren in Nederland (vergeleken met eerste en tweede generatie)

Op 1 januari 2021 telde Nederland 15 miljoen inwoners die in Nederland zijn geboren (tabel 5.1.1), van wie 2 miljoen mensen kinderen van migranten zijn (in de oude benaming: de tweede generatie). Zij hebben een of twee in het buitenland geboren ouder(s). Iets meer dan de helft (1,1 miljoen) van hen heeft één in het buitenland en één in Nederland geboren ouder, iets minder dan de helft (890 duizend) heeft twee in het buitenland geboren ouders. Bijna 2,5 miljoen inwoners van Nederland zijn migranten, zij zijn zelf in het buitenland geboren (voorheen: de eerste generatie). Het overgrote deel van hen heeft twee ouders die ook in het buitenland zijn geboren (2,2 miljoen).

Van de 17,5 miljoen inwoners op 1 januari 2021 was 14,0 procent niet in Nederland geboren (migranten). 11,4 procent van de bevolking was een in Nederland geboren kind van migrant(en) (met ten minste één in het buitenland geboren ouder).

5.2 Herkomstland migranten en in Nederland geboren kinderen van migranten

Op 1 januari 2021 waren bijna 2,5 miljoen inwoners in het buitenland geboren. Volgens de nieuwe indeling heeft twee derde van hen (1,6 miljoen mensen) een Buiten-Europese herkomst (tabel 5.2.1, figuur 5.2.2). Van de klassieke migratielanden is de groep geboren in Turkije (201 duizend) het grootst, gevolgd door in Suriname (178 duizend) of Marokko (173 duizend) migranten. Verder telt Nederland ook een relatief grote groep migranten die in Overig Aziatische landen geboren zijn (497 duizend mensen).

Van de 890 duizend in Nederland geboren inwoners met twee in het buitenland geboren ouders, heeft veruit het grootste deel een Buiten-Europese herkomst. Een vijfde (188 duizend) heeft een Marokkaanse herkomst,  een iets kleiner aantal (164 duizend) een Turkse.

Van de 1,1 miljoen in Nederland geboren inwoners met één in het buitenland geboren ouder, heeft 44 procent een in een ander Europees land geboren ouder. Buiten Europa heeft de grootste groep (191 duizend) een in Indonesië geboren vader of moeder.

Herkomstland en een of twee in het buitenland geboren ouders

Van alle kinderen van migranten, die dus in Nederland zijn geboren, heeft 55 procent één in Nederland en één in het buitenland geboren ouder (tabel 5.2.3). Dat percentage verschilt naar herkomst, en is het hoogst bij in Nederland geboren mensen met een Overig Amerikaanse of Oceanische herkomst (82 procent) en bij degenen met een Europese herkomst (81 procent). Van de in Nederland geboren kinderen van Marokkaanse of Turkse migranten heeft respectievelijk 22 en 26 procent één in het buitenland geboren ouder.

Van de migranten, in het buitenland geboren, heeft het overgrote deel (90 procent) twee in het buitenland geboren ouders (tabel 5.2.3). Net als bij in Nederland geboren kinderen van migranten is het aandeel met twee in het buitenland geboren ouders het hoogst onder migranten met Marokkaanse of Turkse herkomst. Van hen heeft nagenoeg iedereen twee in het buitenland geboren ouders. Ook onder migranten met een Surinaamse herkomst is dit aandeel met 97 procent hoog. Migranten met Indonesische of Overig Amerikaanse of Oceanische herkomst hebben met 73 procent het minst vaak twee in het buitenland geboren ouders.

Herkomstland vergeleken met westers/niet-westers

Migranten en hun kinderen met een Overig Amerikaanse of Oceanische herkomst en met een Overig Aziatische herkomst, werden in de oude indeling deels bij westers en deels bij niet-westers ingedeeld (tabel 5.2.3 en 5.2.4). Voor Amerika en Oceanië komt dit onder andere doordat de landen uit Noord-Amerika en Oceanië werden gerekend tot westerse landen en landen uit Zuid- en Midden-Amerika tot niet-westerse landen. Daarnaast werden ook Japan en voormalige Sovjet-Unie landen zoals Kazachstan en Oezbekistan gezien als westers land, terwijl de overige landen werden gerekend tot niet-westers. Bij de Overig Afrikaanse landen speelt dit niet, zij werden allemaal gerekend tot niet-westerse landen.