2. Discriminatie: algemeen beeld

Ruim 1 op de 10 inwoners van Nederland van 15 jaar of ouder (11 procent) zegt in 2021 dat hij of zij zich in de afgelopen 12 maanden gediscrimineerd heeft gevoeld. Dat zijn omgerekend ruim 1,6 miljoen mensen.

Ruim 3 op de 10 mensen met Marokkaanse herkomst voelden zich gediscrimineerd 

Vrouwen ervoeren iets vaker discriminatie dan mannen, jongere leeftijdsgroepen vaker dan oudere, en homoseksuelen en biseksuelen vaker dan heteroseksuelen. Van degenen met Marokko als herkomst¹⁾ voelden 3,5 op de 10 zich gediscrimineerd en van degenen met een Surinaamse of Nederlands-Caribische achtergrond ongeveer 3 op de 10. Van de personen met herkomst overig Afrika en overig Azië gaven 2,5 op de 10 dit aan. Van de personen met een Nederlandse herkomst voelde minder dan 1 op de 10 zich gediscrimineerd.  Behalve naar (etnische) herkomst is ook gekeken naar nationaliteit, het staatsburgerschap zoals geregistreerd in het paspoort of identiteitsbewijs. Van de inwoners met de Marokkaanse nationaliteit gaven bijna 4 op de 10 aan zich in de afgelopen 12 maanden gediscrimineerd te hebben gevoeld (zie maatwerktabel). Van de Chinezen zeiden dit 3,5 op de 10, van de Brazilianen en van de Indonesiërs 3 op de 10.
Wat godsdienst of levensbeschouwing betreft voelden 3 op de 10 islamieten zich gediscrimineerd, (ruim) 2 op de 10 joden, hindoes en boeddhisten, en (minder dan) 1 op de 10 rooms-katholieken en protestanten of gelovigen van een andere Christelijke kerk.

Ras/huidskleur meest genoemde grond van discriminatie

Discriminatie kan op een of meerdere gronden zijn ervaren. Van alle inwoners van Nederland voelden de meesten (4 procent) zich gediscrimineerd op grond van hun ras of huidskleur. Daarna volgen discriminatie op grond van nationaliteit (3 procent), geslacht, leeftijd, en godsdienst of levensovertuiging (alle 2 procent). De overige gronden voor discriminatie werden door 1 procent of minder van de Nederlanders genoemd. Drie procent zei dat ze zich gediscrimineerd voelden op basis  van een andere, niet nader genoemde gronden. 

Van de Nederlanders die in 2021 een of meerdere ervaringen met discriminatie hebben gehad ging het bij ruim een op de drie (36 procent) om discriminatie op grond van ras of huidskleur. Bij 27 procent ging het om nationaliteit, bij 20 procent om geslacht en bij 17 procent om respectievelijk leeftijd of godsdienst/levensovertuiging. Bij minder dan 10 procent betrof het de overige bevraagde discriminatiegronden. Bij een substantieel deel, ruim 20 procent, ging het om andere, niet nader genoemde gronden. Mogelijk gaat het hier vaak om discriminatie die ervaren wordt als gevolg van de coronamaatregelen, zoals het moeten tonen van een coronatoegangsbewijs en de verplichting tot het dragen van mondkapjes. Uit cijfers van instanties die meldingen van discriminatie registreren blijkt dat een aanzienlijk deel van de meldingen in 2021 hiermee te maken had (zie ook paragraaf 8.2).