Monitor online platformen 2023

Samenvatting

Hoofdstuk 2

Van alle online platformen hoort de helft (52 procent) bij een klein bedrijf met één of minder werkzame personen. Een derde van de bedrijven met een online platform behoort tot de bedrijfstak Informatie en communicatie. Het bedrijf achter een online platform is in de helft van de gevallen een besloten vennootschap (bv). 

Van de online platformen in Nederland bemiddelt het grootste deel in diensten (34 procent) en goederen (31 procent). Een groot deel (42 procent) richt zich op bemiddeling tussen bedrijven én huishoudens/zzp’ers. 

Ruim een kwart van de platformen (27 procent) is een ‘free service’-platform. Dit betekent dat er bij deze platformen niet betaald hoeft te worden om gebruik te maken van het platform.

Ongeveer de helft van de platformen (49 procent) biedt de mogelijkheid om de kwaliteit van andere gebruikers, de producten of het platform zelf te beoordelen. 

Een groot deel van de platformen (70 procent) verzamelt gebruikersgegevens. Een kleiner deel van de platformen (28 procent) zet algoritmen in.

Hoofdstuk 3

In de periode 2015-2019 verdubbelde de omzet van bedrijven met een online platform. In 2020, het eerste coronajaar, viel de omzet terug naar het niveau van voor 2018. In de periode 2021-2023 steeg de omzet weer, met 73 procent voor alle jaren gecombineerd.

Net als in de voorgaande jaren waren er in 2023 grote verschillen tussen platformen te zien. Zo waren er platformen waarbij de omzet met meer dan 20 procent steeg, maar ook waarbij de omzet met meer dan 20 procent daalde.

Meer dan de helft van de omzet (62 procent) werd in 2023 behaald in de bedrijfstak Verhuur van roerende goederen en overige zakelijke dienstverlening. Daarnaast waren platformen die bemiddelen in goederen (74 procent), zich richten op bedrijven én huishoudens/zzp’ers (91 procent), of gebruikers laten betalen (95 procent) verantwoordelijk voor een groot deel van de omzet. 

Hoofdstuk 4

Het aantal personen dat werkzaam is bij bedrijven met een online platform nam in de periode 2015-2019 met 65 procent toe, maar bleef in 2020 gelijk ten opzichte van een jaar eerder. Hoewel er in 2021 en 2022 weer een sterke toename was, daalde het aantal werkzame personen licht in 2023. 

Bij de meeste bedrijven met een online platform steeg of daalde het aantal werkzame personen niet meer dan 10 procent.

Het grootste deel van alle werkzame personen (48 procent) was in 2023 werkzaam in de bedrijfstak Verhuur van roerende goederen en overige zakelijke dienstverlening. Daarnaast werkte een relatief groot deel bij platformen die zich richten op diensten (65 procent), zich richten op bedrijven én huishoudens/zzp’ers (57 procent), of gebruikers laten betalen (77 procent).

Hoofdstuk 5

In dit hoofdstuk wordt er een onderscheid gemaakt tussen twee typen platformen: 1) online platformen met aanbieders en afnemers, en 2) online platformen met gebruikers. 

Bijna de helft van de platformen met aanbieders en afnemers (46 procent) heeft aanbieders uit het buitenland. Bij slechts een klein deel (9 procent) komt meer dan de helft van de aanbieders uit het buitenland. 49 procent heeft afnemers uit het buitenland. Bij de meeste platformen komen de aanbieders en afnemers voornamelijk uit Nederland. Een uitzondering is de bedrijfstak Verhuur van roerende goederen en overige zakelijke dienstverlening; in deze bedrijfstak komt 96 procent van de aanbieders uit het buitenland. Van de online platformen met gebruikers heeft bijna twee derde (62 procent) gebruikers uit het buitenland.

Hoofdstuk 6

Het aandeel van de bedrijven dat (mede) verkoopt via een online platform is afgenomen van 9,6 procent in 2021 naar 8,7 procent in 2022. Ook het aandeel bedrijven dat producten via een eigen website of app verkoopt was in 2022 (18,4 procent) lager dan in 2021 (20,5 procent).

Het deel van de omzet dat door bedrijven uit de verkoop via online platformen werd behaald was in 2022 ongeveer gelijk aan dat in 2021 (0,9 versus 0,8 procent).

Bedrijven in de horeca en de handel verkochten vaker via online platformen dan bedrijven in andere bedrijfstakken. Het omzetdeel dat horecabedrijven behaalden uit de verkoop via een online platform nam tussen 2016 en 2022 toe van 3,6 procent naar 6,8 procent.

In 2022 gebruikte 41,7 procent van de bedrijven die verkochten via online platformen slechts één platform. De meeste bedrijven die verkochten via een online platform behaalden meer dan drie kwart van de omzet via hetzelfde platform (69,2 procent).

Van de bedrijven die via een online platform verkochten, betaalde 40,4 procent in 2022 om gebruik te maken van een online platform. Het totale bedrag dat werd betaald voor gebruik van online platformen (gemiddeld 780 euro) was slechts 0,1 procent van de omzet die uit platformverkopen werd behaald.

Hoofdstuk 7

Er is weinig tot geen verschil tussen de mate waarin internetstandaarden toepast worden op websites van online platformen en die van andere bedrijven in Nederland. Dit betekent dat websites van online platformen even veilig zijn als die van andere bedrijven in Nederland. Voor de meeste platformen geldt dat er nog wel punten voor verbetering zijn als het gaat om het toepassen van internetstandaarden.