1. Inleiding
Op 23 mei 2024 zijn de resultaten van de revisie van de macro-economische statistieken voor het ijkjaar 2021 gepubliceerd. De revisie betreft in samenhang de betalingsbalans en internationale investeringspositie, de overheidsfinanciën en de nationale rekeningen. In vervolg hierop zijn op 24 juni 2024 de resultaten van de revisie voor de tijdreeks 1995-2023 en het eerste kwartaal van 2024 gepubliceerd. Het gaat hierbij om zowel jaar- als kwartaalreeksen. Deze reeksen voldoen aan de Europese leveringsverplichtingen (het zogenaamde ESR-transmissieprogramma)1). In dit artikel wordt ingegaan op de tijdreeksen voor de overheidsfinanciën en de nationale rekeningen. De tijdreeksen voor de betalingsbalans en de internationale investeringspositie worden toegelicht in het artikel 'Internationale verwevenheid scherper in beeld’.
Op de online databank van het CBS is een uitgebreid overzicht te vinden van de nieuwe tijdreeksen voor de drie hoofdstelsels uit de nationale rekeningen: de Aanbod- en Gebruiktabellen (AGT), de Arbeidsrekeningen (AR) en de Sectorrekeningen (SR). Ook zijn hier de gereviseerde tabellen voor de overheidsfinanciën te vinden.
De revisie is in nauwe samenwerking met De Nederlandsche Bank (DNB) uitgevoerd. De revisie voor het ijkjaar 2021 en de aansluitende tijdreeksen had zowel betrekking op de nationale rekeningen (CBS) als op de betalingsbalans (DNB). De gegevens van de nationale rekeningen en de betalingsbalans zijn onderling consistent en de publicatiemomenten zijn geharmoniseerd.
In deze notitie wordt beknopt uiteengezet hoe de tijdreeksen voor 1995-2021 zijn samengesteld. De periode ná het revisiejaar 2021 is geen onderdeel van de revisie van de tijdreeks, maar maakt deel uit van de reguliere productiecyclus. De publicatie van de reguliere raming van het eerste kwartaal van 2024 op 24 juni 2024 omvat alle voorgaande reeksen na revisie.
Achtereenvolgens worden de in het tijdreeksproject gehanteerde uitgangspunten en de gebruikte methodiek per stelsel beschreven. De overheidsrekeningen (financiën) zijn eveneens gereviseerd en volgen daarbij als integraal onderdeel van de SR eenzelfde systematiek en worden daarom niet apart beschreven. In de slotparagraaf worden de bijstellingen voor het bbp en enkele andere kernindicatoren gepresenteerd. Bij de revisie is ook een nieuwe methode voor seizoencorrectie van de nieuwe kwartaalreeksen gebruikt. Deze wordt beschreven in annex A.
De nadruk bij de revisie voor het verslagjaar 2021 lag op het verwerken van de laatste inzichten uit de diverse statistieken en informatiebronnen die ten grondslag liggen aan de nationale rekeningen. Sinds 2015, het ijkjaar van de vorige revisie, zijn er nieuwe bronnen beschikbaar gekomen, nieuwe statistische inzichten opgedaan en nieuwe methoden ontwikkeld. De daaruit volgende veranderingen zijn verwerkt in deze nieuwe ramingen voor het verslagjaar 2021.
Voor meer informatie over de revisie van het ijkjaar 2021 wordt verwezen naar de eerdere publicaties op 23 mei 2024, zie de volgende links: