Uitgaven steunmaatregelen verder afgenomen in tweede kwartaal
In het tweede kwartaal van 2021 bedroegen de overheidsuitgaven aan coronagerelateerde steunmaatregelen ruim 5 miljard euro1. Dit is wederom lager dan in het voorgaande kwartaal. De uitgaven bedroegen toen 8 miljard euro2. In vergelijking met het tweede kwartaal van 2020 zijn de steunmaatregelen bijna gehalveerd. In totaal hebben de steunmaatregelen inmiddels voor meer dan 40 miljard euro bijgedragen aan de overheidsuitgaven.
| Regeling | Eerste kwartaal 2020 (mld. euro) | Tweede kwartaal 2020 (mld. euro) | Derde kwartaal 2020 (mld. euro) | Vierde kwartaal 2020 (mld. euro) | Eerste kwartaal 2021 (mld. euro) | Tweede kwartaal 2021 (mld. euro) |
|---|---|---|---|---|---|---|
| NOW | 0,6 | 6,8 | 3,2 | 3,4 | 3 | 1,8 |
| TOZO | 0 | 1,2 | 0,5 | 0,3 | 0,3 | 0,2 |
| TOGS/TVL | 0,1 | 0,8 | 0,7 | 1,3 | 2,5 | 0,9 |
| Overig | 0 | 1,5 | 1,1 | 5,3 | 2,2 | 2,4 |
De NOW (Tijdelijke Noodmaatregel voor Overbrugging Werkgelegenheid) is verreweg de grootste kostenpost. In het tweede kwartaal is 1,8 miljard euro aan NOW-subsidies verstrekt. Dit bedrag is ruim een miljard euro lager dan in het voorgaande kwartaal. De NOW compenseert ondernemers voor een deel van de loonkosten bij een omzetdaling. Sinds de invoering in april 2020 is met deze regeling een bedrag van 19 miljard euro gemoeid.
Na de NOW is de TVL (Tegemoetkoming Vaste Lasten) de grootste kostenpost het tweede kwartaal. De overheid gaf 0,9 miljard euro uit aan deze steunmaatregel. Dat is ruim 1,5 miljard euro minder dan vorig kwartaal. De TVL is de opvolger van de TOGS (Tegemoetkoming Ondernemers Getroffen Sectoren COVID-19). De TOGS en TVL zijn beide tegemoetkomingen voor ondernemers die direct schade ondervinden van de diverse kabinetsmaatregelen om het coronavirus in te dammen, zoals het sluiten van de horeca. De TOGS omvatte een vast bedrag van 4000 euro per onderneming, terwijl de TVL afhankelijk is van het omzetverlies. De totaal uitgekeerde TOGS en TVL tegemoetkomingen komen uit op ruim 6 miljard euro.
Lokale overheden verstrekten in het tweede kwartaal 0,2 miljard euro aan zelfstandig ondernemers via de Tozo. Dit is 0,1 miljard euro minder dan vorig kwartaal. De Tozo (Tijdelijke overbruggingsregeling zelfstandig ondernemers) ondersteunt zelfstandig ondernemers die door de coronacrisis in financiële moeilijkheden komen. Lokale overheden keerden in het kader van deze regeling in totaal bijna 2,6 miljard euro uit.
Naast de drie bovenstaande noodmaatregelen was de overheid in het tweede kwartaal ook zo’n 2,4 miljard euro kwijt aan diverse kleinere steunmaatregelen. Bijna de helft hiervan hangt samen met de kosten die worden gemaakt door bijvoorbeeld de gemeentelijke gezondheidsdiensten, veiligheidsregio’s en het RIVM. Daarnaast werd er wederom 0,4 miljard euro uitgegeven aan ondersteuning van het openbaar vervoer. Het onderwijs ontving 0,2 miljard euro voor continuïteit van het onderwijs en extra hulp voor de klas. Ook werd er 0,1 miljard euro uitgetrokken voor nieuwkomers in het onderwijs om onverhoopte achterstanden te verhelpen door extra programma’s aan te bieden.
1 Dit bedrag betreft de niet-financiële transacties van de overheid, exclusief overdrachten binnen de overheid.
2 De cijfers over het eerste kwartaal van 2021 zijn bijgesteld en kunnen daardoor afwijken van cijfers uit de voorgaande kwartaalmonitor.