3. Gegevens
De belangrijkste gegevens die zijn gebruikt voor dit project zijn:
- Informatie over hypotheken van de Belastingdienst;
- De levering van aardgas en elektriciteit via aansluitingen op het openbare net uit het Centraal aansluitregister (CAR) van de netbeheerders;
- De Basisregistratie Personen (BRP) en de Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG) met informatie over het woonadres van in Nederland woonachtige personen en de bijbehorende gebouwen;
- CO2-emissiefactoren voor aardgas en elektriciteit.
Het CBS ontvangt de informatie over het hypotheekportefeuille van Nederlandse financiële instellingen van de Belastingdienst in de zogenaamde renseigneringsbestanden. Dit zijn de bestanden die de Belastingdienst van de financiële instellingen ontvangt om de aangifte inkomstenbelasting vooraf te kunnen invullen. Voor dit project was een aandachtspunt bij deze bestanden dat ze het adres van de rekeninghouder(s) bevatten en niet noodzakelijkerwijs het adres van het pand waar de hypotheek op rust. We zullen dit laatste adres in het vervolg afkorten met ‘hypotheekadres’. In de aangifte inkomstenbelasting moet het hypotheekadres ingevuld worden en daarom is dit adres gebruikt, indien beschikbaar. De renseigneringsbestanden bevatten ook de personen die aan een hypotheek gekoppeld zijn. De bestanden bevatten alle leningdelen van een hypotheek, maar voor de meeste financiële instellingen kan niet eenvoudig bepaald worden welke leningdelen bij één hypotheek horen.
Het CBS ontvangt leveringen van alle aardgas- en elektriciteitsaansluitingen in Nederland. Voor woningen gaat het om standaard jaarverbruiken die het CBS terugrekent naar werkelijke leveringen. De leveringen worden op basis van het adres gekoppeld aan de BAG. Niet altijd koppelen aansluitingen aan de juiste woning, en voor sommige woningen kan geen aansluiting worden gevonden. Wanneer er bij een woning geen gasaansluiting wordt gekoppeld, wordt naar een verklaring gezocht. Op dit moment worden alleen 2 opties in beschouwing genomen: stadsverwarming of blokverwarming. Stadsverwarming is geïdentificeerd op basis van een postcodelijst van stadsverwarmingsgebieden in Nederland van ACM. Het CBS heeft een methode ontwikkeld waarbij in veel gevallen de blokverwarmingsaansluiting aan de bijbehorende woningen gekoppeld kon worden. De gasleveringen worden dan evenredig over de woningen verdeeld. Collectieve elektriciteitsaansluitingen, zoals voor bijvoorbeeld halverlichting in een flatgebouw, worden niet aan woningen gekoppeld.
Elk van de gebruikte bestanden heeft een peilmoment. Bij voorkeur wordt voor elk bestand hetzelfde peilmoment gekozen. Uitgangspunt is het peilmoment van de renseigneringsbestanden. Dat is 31 december voor het betreffende jaar. In dit project gebruiken we de renseigneringsbestanden van 2015 en 2016. In de BRP kunnen we hetzelfde peilmoment kiezen, respectievelijk 31 december 2015 en 31 december 2016. Voor de energieleveringen gebruiken we de bestanden over 2015 en 2016. Zij hebben betrekking op het hele jaar. Het peilmoment voor het hypotheekadres in de aangifte inkomstenbelasting is 1 januari voor het jaar waarop de aangifte betrekking heeft. De aangifte van 2016 met een peildatum van 1 januari 2016 sluit daardoor het beste aan bij het renseigneringsbestand van 2015; zie echter beneden.
De beschikbaarheid van de verschillende bestanden bepaalt wanneer de cijfers over de hypotheekportefeuilles van de financiële instellingen berekend kunnen worden. De BRP-informatie van het CBS is actueel. De renseigneringsbestanden en de bestanden over de energieleveringen zijn binnen een jaar beschikbaar. De aangifte inkomstenbelasting over jaar t wordt doorgaans gedaan in de eerste helft van het jaar t + 1. De Belastingdienst kan echter uitstel verlenen voor het doen van aangifte tot in de eerste maanden van jaar t + 2. Beperkende factor is daardoor de aangifte inkomstenbelasting.
Het CBS ontvangt de definitieve bestanden van de aangifte over 2015 , met peildatum 01.01.2015, pas in 2017. Als voor het renseigneringsbestand van 2015, met peildatum 31.12.2015, de aangifte inkomstenbelasting van 2016, met peildatum 01.01.2016, gebruikt zou worden vanwege een betere aansluiting, dan is er pas in 2018 een bestand hiervoor beschikbaar. Daarom is gekozen om de aangifte van 2015 te gebruiken voor de renseigneringsbestanden van 2015.