Haalbaarheidsonderzoek regionale uitsplitsingen WGE

3. Resultaten

3.1 Regionale verdeling

Voor het haalbaarheidsonderzoek is gestart met een vergelijking tussen het aantal bedrijven op basis van het ABR naar regio en de gewogen aantallen op basis van de WGE. Doordat in de weging van de WGE regio niet is opgenomen, ontstaan er verschillen wanneer er wordt uitgesplitst naar regio. Dit komt doordat de huidige weging ophoogt naar het totaal aantal bedrijven in Nederland (binnen het steekproefkader), maar niet naar de totalen van de regio.

Het grootste verschil tussen de gewogen WGE en het ABR is in de regio ZWconnect. Volgens het ABR zit 11,4 procent van alle zorg- en welzijnsbedrijven in deze regio, terwijl dit in de WGE 8,4 procent was. In de regio Flever zitten naar verhouding evenveel bedrijven in deze regio in het ABR en de WGE.

3.1.1 Verdeling van bedrijven in zorg en welzijn naar regio op basis van de hoofdvestiging, 4e kwartaal 2023 meting WGE
RegioABR (%)WGE (%)%-punt verschil
ZWconnect11,48,43,0
Utrechtzorg9,77,91,8
deRotterdamseZorg6,34,71,6
WGV Zorg en Welzijn11,911,30,6
Flever2,12,10,0
WGV Zorg en Welzijn Zuid-Holland Zuid2,22,3-0,1
SiGRA14,915,2-0,3
WZW7,88,2-0,4
ViaZorg2,13,1-1,0
Zorg aan Zet6,78,1-1,4
ZorgpleinNoord10,712,3-1,6
Transvorm14,316,5-2,2

De resultaten op basis van de WGE worden gepubliceerd voor de verschillende branches die binnen de sector zorg en welzijn worden onderscheiden. Zie daarvoor in AZW StatLine bijvoorbeeld Werkgevers; technologie en innovatie. De branches worden meegenomen in de weging van de WGE, zodat gewogen cijfers op nationaal niveau tot dezelfde aantallen bedrijven in de branches leiden als volgens het ABR. Omdat in de huidige weging regio niet is meegenomen, wijkt ook de verdeling van bedrijven naar branche en regio af ten opzichte van het ABR (zie bijlage 2).

3.2 Technologieën en innovaties naar regio

RegioPlus heeft specifiek gevraagd te onderzoeken of er regionale verschillen zijn als het gaat om de inzet van nieuwe technologieën en innovaties door bedrijven in zorg en welzijn. Landelijk gaf bijna 63 procent van de bedrijven in het vierde kwartaal 2023 aan dat ze in het voorgaande jaar nieuwe technologieën of innovaties hadden ingezet of voorbereid voor de toekomst. Een half jaar daarvoor was dit bijna 69 procent. In tabel 3.2.1 zijn de uitkomsten naar regio opgenomen. Drie van de twaalf regio’s hadden in beide peilingen van 2023 een respons van minder dan 100 bedrijven, wat als ondergrens wordt gehanteerd bij de WGE voor publicatie (minimale celvulling). Voor deze regio’s kunnen de percentages niet worden gepubliceerd en worden de percentages vervangen door een punt.

3.2.1 Nieuwe technologieën of innovaties ingezet of voorbereid voor de toekomst in de afgelopen 12 maanden (%)
Regio2e kwartaal 20234e kwartaal 2023
Totaal68,762,9
Zorg aan Zet75,275,4
deRotterdamseZorg75,072,8
Utrechtzorg66,567,2
ZorgpleinNoord68,764,7
WGV Zorg en Welzijn66,363,0
SiGRA63,661,9
Transvorm68,658,7
WZW68,458,6
ZWconnect69,455,9
Flever..
WGV Zorg en Welzijn Zuid-Holland Zuid..
ViaZorg..

3.3 Logistische regressieanalyses

Tabel 3.2.1 laat zien dat er verschillen zijn tussen de regio’s in de inzet of voorbereiding van nieuwe technologieën en innovaties door bedrijven in zorg en welzijn. Vraag is vervolgens in hoeverre die verschillen samenhangen met kenmerken van de bedrijven in die regio’s. Om dit te onderzoeken is gebruikgemaakt van logistische regressieanalyses. In het eerste model is alleen regio meegenomen als onafhankelijke variabele om na te gaan of regio’s significant afwijken ten opzichte van het landelijke gemiddelde. Daaruit blijkt dat dit alleen geldt voor de regio deRotterdamseZorg, waarbij de odds op nieuwe technologie of innovaties 1,4 keer hoger is dan gemiddeld. 

Odds is een term uit de Engelse literatuur waarmee de verhouding van twee percentages (in dit geval van het percentage inzet nieuwe technologieën en innovaties versus het percentage geen inzet) wordt bedoeld, in het Nederlands ook wel kansverhouding genoemd. De verhouding van deze odds is de zogenoemde odds ratio (een relatieve kansverhouding). Deze odds ratio geeft aan hoeveel groter (of kleiner) de odds van een categorie is vergeleken met die van het gemiddelde of de referentiecategorie. Bij verschijnselen die weinig voorkomen wordt de odds ratio ook wel geïnterpreteerd als de mate waarin de kans van een categorie van een kenmerk groter (of kleiner) is dan de kans van het gemiddelde of een referentiecategorie.

Op basis van tabel 3.2.1 zou verwacht worden dat ook Zorg aan Zet zou afwijken van het gemiddelde omdat in deze regio het aandeel bedrijven dat heeft ingezet op nieuwe technologieën en innovaties groter is dan voor de regio deRotterdamseZorg. In die tabel gaat het echter om gewogen cijfers terwijl voor de logistische regressieanalyse ongewogen waarnemingen zijn gebruikt. Het vergt nadere analyse om de verschillen in de gewogen en ongewogen uitkomsten te kunnen verklaren.

In tabel 3.3.1 is de Nagelkerke pseudo R2-waarde opgenomen. Deze waarde geeft een idee van de fit van het model. Hoe dichter deze bij 1 komt, hoe beter de voorspellende waarde van het model. De Nagelkerke pseudo R2-waarde van model 1 is 0,007, wat betekent dat het model met alleen regio dus weinig voorspellende waarde heeft als het gaat het om verschillen tussen de inzet van bedrijven op nieuwe technologieën en innovaties.

3.3.1 Odds ratios inzet nieuwe technologieën en innovaties naar regio
(model 1), 4e kwartaal 2023
WaldBOdds ratioSign.
Regio(ref: gemiddelde)16,261
RegioFlever1,6990,3401,405
RegioZorg aan Zet1,4850,1591,173
RegioZorgpleinNoord3,227-0,1850,831
RegiodeRotterdamseZorg5,2940,3671,443*
RegioSiGRA0,0620,0261,026
RegioTransvorm0,826-0,0850,918
RegioUtrechtzorg0,1130,0401,041
RegioViaZorg0,415-0,1470,863
RegioWGV Zorg en Welzijn0,1180,0351,036
RegioWGV Zorg en Welzijn Zuid-Holland Zuid1,242-0,2590,772
RegioWZW1,879-0,1650,848
RegioZWconnect1,142-0,1260,881
Constante239,9570,7392,094***
n (ongewogen)3512
Pseudo R2 (Nagelkerke)0,007
* = p-waarde < .05, ** = p-waarde < .01, *** = p-waarde <.001

Het is bekend dat er verschillen zijn tussen branches en bedrijfsgrootte als het gaat om de inzet van nieuwe technologieën en innovaties. Zo was het aandeel organisaties dat in de afgelopen 12 maanden nieuwe technologieën en innovaties heeft ingezet in de branche huisartsen en gezondheidscentra 84 procent. In de branche Sociaal werk daarentegen ging het om 50 procent. En van de bedrijven met 1000 of meer medewerkers had 95 procent nieuwe technologieën en innovaties ingezet, terwijl dat onder de bedrijven met minder dan 5 werknemers 42 procent was. Omdat er regionale verschillen zijn in de verdeling van bedrijven over branches in zorg en welzijn en in de omvang van die bedrijven, is in het tweede model gecorrigeerd voor die kenmerken.

In dit tweede model verschilt de regio deRotterdamseZorg niet significant van het gemiddelde. Het oorspronkelijke verschil (in het eerste model) houdt dus verband met de samenstelling van de bedrijven in deze regio naar branche en bedrijfsgrootte. Daarentegen verschilt de regio Flever na correctie wel significant van het gemiddelde. Voor Flever zijn de odds in het tweede model 1,8 groter dan gemiddeld. 

Uit het tweede model blijkt ook dat meerdere branches significant verschillen ten opzichte van de referentiecategorie, de branche sociaal werk. Daarnaast is de kans op nieuwe technieken en innovaties bij grotere bedrijven hoger. Zo zijn de odds bij bedrijven van 1000 of meer personen 27,7 keer groter dan bij bedrijven met 2 tot 5 personen.

De Nagelkerke pseudo R2-waarde van model 2 is 0,220, wat betekent dat het model met de correctie voor branche en bedrijfsgrootte een duidelijk betere fit heeft dan alleen met regio.

3.3.2 Odds ratios inzet nieuwe technologieën en innovaties naar regio
(model 2), 4e kwartaal 2023
WaldBOdds ratioSign.
Regio(ref: gemiddelde)16,374
RegioFlever4,2390,5801,786*
RegioZorg aan Zet0,7580,1241,132
RegioZorgpleinNoord2,675-0,1850,831
RegiodeRotterdamseZorg2,4590,2701,310
RegioSiGRA0,1930,0501,051
RegioTransvorm0,799-0,0910,913
RegioUtrechtzorg0,0000,0031,003
RegioViaZorg0,630-0,2000,819
RegioWGV Zorg en Welzijn0,5090,0801,083
RegioWGV Zorg en Welzijn Zuid-Holland Zuid1,149-0,2740,761
RegioWZW0,611-0,1040,902
RegioZWconnect3,760-0,2530,777
Branche(ref: Sociaal werk)130,718***
BrancheUMC’s, ziekenhuizen en ov.med.spec.zorg10,8490,6641,942***
BrancheGeestelijke gezondheidszorg14,8750,6411,899***
BrancheHuisartsen en gezondheidscentra81,1481,5234,586***
BrancheVerpleging, verzorging en thuiszorg23,3600,7212,057***
BrancheGehandicaptenzorg5,9590,3851,470**
BrancheKinderopvang2,443-0,2160,806
BrancheJeugdzorg0,8070,1411,151
BrancheOverige zorg11,7090,4471,563***
Bedrijfsgrootte(ref: 2 tot 5 personen)291,565***
Bedrijfsgrootte5 tot 10 personen40,1950,7392,094***
Bedrijfsgrootte10 tot 20 personen69,9091,0022,724***
Bedrijfsgrootte20 tot 50 personen139,2931,5114,533***
Bedrijfsgrootte50 tot 100 personen85,0851,7295,634***
Bedrijfsgrootte100 tot 200 personen65,4312,0828,018***
Bedrijfsgrootte200 tot 500 personen80,5902,2419,400***
Bedrijfsgrootte500 tot 1000 personen41,6812,81716,724***
Bedrijfsgrootte1000 of meer personen78,1973,32027,666***
Constante37,589-0,7200,487***
n (ongewogen)3512
Pseudo R2 (Nagelkerke)0,220
* = p-waarde < .05, ** = p-waarde < .01, *** = p-waarde <.001