5. Waarom vooral contacten beperkt in Heerlen-noord?

De statistieken roepen wellicht vragen op over de sociale contacten van de Heerlenaren. Over een langere periode zien we dat Heerlen lage posities inneemt in de contacten met familie en met vrienden, terwijl het burencontact vrijwel overeenkomt met het landelijke beeld. In de periode april tot oktober 2020 is er in Heerlen nauwelijks verschil ten opzichte van het landelijke gemiddelde, en is er zelfs meer burencontact dan het landelijke beeld. Dit kan duiden op een inhaalslag in 2020 van de Heerlense bevolking op alle drie communicatievormen: familie, vrienden, en buren. De meest in het oog springende statistieken hebben betrekking op de verschillen binnen Heerlen: in Heerlen-noord zijn er veel minder sociale contacten dan in Heerlen-zuid.

Waarom is dat zo? De sociaal-demografische samenstelling kan hierbij een rol spelen. Zoals eerder beschreven  is det samenstelling van de bevolking van belang is voor de sociale contacten. Hoe zit dat in Heerlen? De grafiek leert dat vrouwen vaker een regelmatig contact hebben met een familielid en een vriend(in) dan mannen, terwijl er geen sekseverschil is in het burencontact. Dergelijke verschillen zijn meer geprononceerd in noordelijke dan in het zuidelijke deel. Zo heeft in Heerlen-noord 74 procent van de mannen regelmatig familiecontact, tegenover 85 procent van de vrouwen. In Heerlen-zuid is dat 83 procent tegenover 90 procent. Vooral in het vriendencontact komt deze discrepantie tot uitdrukking: in Heerlen-noord heeft 63 procent van de mannen tegenover 78 procent van de vrouwen wekelijks contact met vrienden, in Heerlen-zuid is dat 79 versus 76 procent. En bij het burencontact is dit 54 versus 63 procent in het noordelijke deel, en 79 versus 60 procent in Heerlen-zuid. Blijkbaar blijven vooral mannen in Heerlen-noord achter in hun sociale contacten.

Ook is leeftijd onderscheidend voor de sociale contacten. Jongeren hebben beduidend meer contacten met vrienden, terwijl de 65-plussers vaker een contact hebben met een familielid. Ook is er frequenter contact met een buur naarmate de leeftijdsgroep ouder is: 52 procent van de 15- tot 45 jarigen, 64 procent van de 45- tot 65-jarigen en 70 procent van de 65-plussers ziet, spreekt of communiceert op een andere wijze minstens een keer per week. In Heerlen-noord is leeftijd sterker gerelateerd aan de contacten met familieleden dan in Heerlen-zuid. Waar driekwart van de jongeren in het noordelijke deel een regelmatig familiecontact heeft, is dat in het zuidelijke deel met 9 op de 10 aanmerkelijk hoger. Ook bij de contacten met vrienden en met buren zijn de leeftijdsverschillen in het noordelijke deel groter dan in het zuidelijke.

In Heerlen is het opleidingsniveau niet sterk onderscheidend voor de sociale contacten. De hoogopgeleiden hebben iets vaker een vriendencontact. Verder neemt het burencontact af naarmate de opleiding hoger is: van 65, via 60 naar 56 procent. De uitsplitsing naar de twee deelgebieden laat ook deze patronen zien. Een uitzondering is Heerlen-zuid waar vooral de middelbaar opgeleiden contacten met hun familie onderhouden.

Ook het te besteden huishoudensinkomen is, vergelijkbaar met opleiding, nauwelijks bepalend voor de sociale contacten in Heerlen. Zo is er geen verschil tussen de personen met een laag en hoog inkomen in het contactmet familie en buren. Wel heeft met 75 procent de hogere inkomensgroep iets meer contact met een vriend(in) of goede bekende dan de groep, met 70 procent, die minder te besteden heeft.

Het gelijkschakelen van de sociaaleconomische en demografische factoren geeft deels inzichten in de achtergronden van het verschil in de sociale contacten tussen inwoners van Heerlen-noord en Heerlen-zuid. Dat de Heerlenaren die in het zuidelijke deel wonen beduidend meer contacten met hun familie, vrienden en buren onderhouden dan in het noordelijke deel, kan nauwelijks aan de samenstelling worden toegeschreven. Dit betreft niet alleen de factoren in de gepresenteerde grafieken – geslacht, leeftijd, opleiding en inkomen – maar ook de migratieachtergrond, en het hebben van betaald werk aan worden toegevoegd.