3. Resultaten

3.1 Tevredenheid met het leven

In 2016 gaf 85 procent van de volwassenen aan tevreden te zijn met het leven dat ze leiden, 3 procent was ontevreden en 12 procent tevreden noch ontevreden (zie tabel B.1). Mannen zijn even vaak tevreden met hun leven als vrouwen en ook tussen de verschillende leeftijdsgroepen is er weinig onderscheid. Wel maakt het onderwijsniveau uit: van de laagopgeleiden is 81 procent tevreden, van de middelbaar opgeleiden 85 procent en van de hoogopgeleiden 90 procent. Deze verschillen kunnen worden verklaard door de gemiddeld slechtere gezondheid en het doorgaans lagere inkomen van laagopgeleiden. Daarnaast speelt ook de migratieachtergrond een rol bij de mate van tevredenheid. Personen met een Nederlandse achtergrond zijn het vaakst content (87 procent) gevolgd door mensen met een westerse (83 procent) en niet-westerse (76 procent) migratieachtergrond.

3.2 Zinvolheid van het eigen leven

Bijna 9 op de 10 volwassenen zeiden in 2016 dat zij de dingen die ze doen in het leven als zinvol of heel zinvol beschouwen, ruim 1 op de 10 ervaarde deze als niet (zo) zinvol (tabel B.2). Vrouwen vinden vaker dan mannen dat zij een zinvol leven leiden, het verschil is echter klein: 90 tegen 88 procent. Het onderscheid blijft bestaan als gecorrigeerd wordt voor de andere persoonskenmerken (leeftijd, onderwijsniveau en migratieachtergrond), gezondheid, inkomen, het hebben van een partner en/of kinderen, (vrijwilligers)werk en sociale contacten (zie tabel B.6).

Ouderen vinden vaker dan jongeren dat zij een zinvol leven leiden. Een uitzondering hierop zijn 75-plussers, zij zeggen het minst vaak dat ze de dingen die zij doen in hun leven als zinvol ervaren: 82 procent. Bij jongeren van 18 tot 25 jaar is dat aandeel met 85 procent iets hoger, maar lager dan bij 25- tot 75-jarigen. Het verschil tussen jongeren en 75-plussers kan worden verklaard doordat 75-plussers gemiddeld een slechtere gezondheid hebben, terwijl het verschil tussen jongeren en 25- tot 75-jarigen kan worden toegeschreven aan het feit dat die laatsten vaker kinderen hebben. Mensen met kinderen ervaren hun leven vaker als zinvol dan mensen zonder kinderen.

3.3 Positieve en negatieve affecten

Van de volwassenen ervaart, naar eigen zeggen, meer dan de helft (53 procent) regelmatig positieve emoties, 22 procent ervaart deze vaak en 4 procent zelden. Negatieve emoties worden veel minder dikwijls ervaren. Veruit het grootste deel van de mensen, namelijk 72 procent, ervaart deze zelden, terwijl slechts 2 procent vaak negatieve emoties heeft. Bijna 9 op de 10 voelden zich kalm de dag voorafgaand aan het onderzoek, ruim 8 op de 10 waren vrolijk en bijna de helft had gelachen. Aan de andere kant voelde 36 procent zich moe, 20 procent bezorgd en 13 procent gestrest. Ook was 10 procent somber, 9 procent droevig en 5 procent boos.

3.4 Relaties tevredenheid met het leven, zinvolheid en affecten

Mensen die hun leven als zinvol ervaren, zijn veel vaker tevreden met hun leven dan mensen die hun leven niet zinvol vinden: 89 tegen 53 procent. Het aandeel ontevredenen
is respectievelijk 1 en 16 procent.

Positieve en negatieve affecten hangen ook met elkaar samen, maar deze relatie is niet sterk genoeg om te spreken van inwisselbare concepten. Het ervaren van positieve emoties is niet hetzelfde als de afwezigheid van negatieve emoties. Positieve en negatieve emoties zijn dus twee verschillende zaken. Dit is in lijn met resultaten uit eerder onderzoek (Deci en Ryan, 2008; Ryff, 1989).

3.5 Wie scoort hoog op subjectief welzijn?

Van de volwassenen is 18 procent niet alleen tevreden met het leven, maar vindt het eigen leven ook zinvol en ervaart dikwijls positieve en zelden negatieve emoties. Mannen,jongeren en hoogopgeleiden zijn relatief vaak positief op alle onderscheiden aspecten van welzijn. Het onderscheid tussen mannen en vrouwen en hoog- en laagopgeleiden kan worden verklaard door verschillen in gezondheid. Vrouwen en laagopgeleiden ervaren vaker een minder goede gezondheid dan mannen en hoogopgeleiden. Er is geen verschil naar migratieachtergrond. Mensen die positief scoren op alle welzijnsaspecten hebben frequenter sociale contacten en doen vaker vrijwilligerswerk dan degenen die laag scoren.De groep die èn ontevreden is met het leven èn het leven niet zinvol vindt èn bovendien zelden positieve en vaak negatieve emoties ervaart, is te klein om uitspraken over te doen.