5. De brede vergelijkingsgroep

Uit eerder onderzoek is bekend dat gedupeerde ouders niet representatief zijn voor alle ouders die KOT ontvangen: gemiddeld genomen hebben ze bijvoorbeeld een lager inkomen dan niet-gedupeerden³¹⁾. Daarom is het van belang om een vergelijkbare groep met niet-gedupeerde ouders samen te stellen. Dit is gedaan in twee stappen: in de eerste stap is een brede vergelijkingsgroep samengesteld, waaruit in de tweede stap personen voor de smalle vergelijkingsgroep zijn geselecteerd.

5.1 De analyseperiode

Het CBS heeft vanaf 2007 informatie beschikbaar over welke ouders in welke periode KOT hebben ontvangen. Het eerste jaar dat hier geanalyseerd wordt is 2008, aangezien in het jaar vóór dupering³²⁾ de voormeting wordt gedaan. Deze voormeting is nodig om de situatie in kaart te brengen voorafgaand aan dupering/selectie, om zo een smalle vergelijkingsgroep te kunnen samenstellen die op relevante kenmerken gelijk is aan de gedupeerdengroep, waarbij de kenmerken nog niet beïnvloed kunnen zijn door dupering.

Uitvoeringsorganisatie Herstel Toeslagen (UHT) is gestart met het doen van compensatiebetalingen aan gedupeerde ouders in 2019. Dit betekent dat het laatste jaar dat meegenomen kan worden in deze haalbaarheidsstudie 2015 is. Immers, de situatie na dupering/selectie wordt gedurende een periode van drie jaar in kaart gebracht, en vanaf 2019 kunnen de compensatiebetalingen een rol gaan spelen in de situatie van gedupeerde ouders. Voor personen met 2015 als jaar van dupering, wordt in 2016, 2017, en 2018 gekeken naar de uitkomstmaten. Hiervoor is gekozen omdat het aannemelijk is dat bepaalde mogelijke gevolgen van dupering - zoals baanbeëindiging of het in de ziektewet terecht komen - niet altijd binnen een jaar zichtbaar zullen zijn. Derhalve kunnen wij gedupeerde ouders onderzoeken die binnen de periode 2008-2015 gedupeerd zijn geraakt. De totale analyseperiode beslaat daarmee de jaren 2007 tot en met 2018. Ter illustratie: Voor personen die in 2008 gedupeerd zijn geraakt betreft het jaar van de voormeting 2007 en de jaren na dupering zijn de jaren 2009, 2010, en 2011.

In Tabel 5.1.1 staan de aantallen integraal beoordeelde gedupeerden weergegeven, in totaal, en naar jaar waarin zij gedupeerd zijn geraakt. Van de bijna 7 duizend unieke aanvragers in het bestand dat het CBS van UHT heeft ontvangen, zijn er in Tabel 5.1.1 nog 5 200 over. In totaal zijn 1 730 aanvragers uit het analysebestand verwijderd om één of meer van de volgende redenen (op volgorde van hoe vaak dit voorkwam): start dupering valt buiten de analyseperiode; aanvrager staat niet in de Basisregistratie Personen (BRP) op peilmoment; aanvrager woont in een institutioneel huishouden.

5.2 Afbakening brede vergelijkingsgroep

Om de brede vergelijkingsgroep samen te stellen, zijn alle personen voor een bepaald jaar geselecteerd indien zij in dat jaar of in de vijf jaren ervoor minimaal één keer KOT hebben ontvangen³³⁾. Vervolgens worden personen in de brede vergelijkingsgroep die in meerdere jaren voorkomen willekeurig toegewezen aan één specifiek jaar. Dit wordt het selectiejaar genoemd.
In Tabel 5.2.1 staat per jaar de omvang van de gedupeerdengroep en de brede vergelijkingsgroep weergegeven. Van de 5 200 gedupeerde aanvragers in Tabel 5.1.1 zijn 750 aanvragers uit het analysebestand verwijderd, hoofdzakelijk omdat deze niet binnen een periode van vijf jaar voorafgaand aan dupering KOT hebben ontvangen.
Zoals te zien in Tabel 5.2.1 bevat de brede vergelijkingsgroep minimaal 65 duizend personen (2008) tot maximaal bijna 220 duizend personen (2015). Dat de omvang van de brede vergelijkingsgroep in de laatste jaren groter is komt deels doordat het gebruik van KOT in deze periode toegenomen is.³⁴⁾ Ook speelt de manier waarop de brede vergelijkingsgroep is samengesteld een rol.³⁵⁾

In een volgende stap is vanuit deze brede vergelijkingsgroep een smalle vergelijkingsgroep samengesteld.