1. Inleiding

Dit artikel in de reeks De regionale economie beschrijft de economische ontwikkeling van regio’s in de jaren 1995 tot en met 2019. Welke regio’s leverden de grootste bijdrage aan de groei van de Nederlandse economie? Welke regio’s groeiden het hardst? Welke bedrijfstakken speelden de grootste rol in de economische groei van regio’s? Hoe is de economische structuur van de Nederlandse economie veranderd in deze periode?

Cijfers over bbp en toegevoegde waarde per regio zijn beschikbaar vanaf het jaar 1995. Als er in dit artikel gesproken wordt over het niveau van het bbp of de toegevoegde waarde wordt daarom het jaar 1995 getoond. Voor de groeicijfers in dit artikel is 1995 het referentiejaar. Met groei in de periode 1995-2019 wordt dus bedoeld: groei van de economie in 2019 ten opzichte van 1995. Waar dit artikel spreekt over economische groei betreft dit groei in volume, dus gecorrigeerd voor prijsveranderingen. Niveaus van bbp of toegevoegde waarde worden weergegeven in lopende prijzen.

Het eindjaar 2019 markeert het laatste jaar voor het begin van de coronacrisis, die de Nederlandse economie in de jaren vanaf 2020 ingrijpend veranderd heeft. Of die veranderingen tijdelijk of blijvend zijn, is op dit moment nog niet goed te beoordelen. De periode 1995-2019 is zodoende het meest geschikt om langjarige economische ontwikkelingen te beschrijven.

Hoofdstuk 2 beschrijft de economische groei per provincie en bespreekt welke provincies het meest hebben bijgedragen aan de economische groei in Nederland. Vervolgens bespreekt dit hoofdstuk de ontwikkeling van de economische structuur van Nederland.

Hoofdstuk 3 gaat dieper in op de ontwikkeling van enkele provincies. Daarbij wordt ook gekeken naar de regio’s binnen die provincies die een groot aandeel hebben gehad in de groei van de economie. Daarbij is ook aandacht voor de bedrijfstakken die het meest bijdroegen aan de groei. Tot slot komt de economische structuur van de besproken provincies aan bod.

In hoofdstuk 4 wordt gekeken naar de voorlopige cijfers over de regionale economische groei gedurende de coronajaren 2020 en 2021.

Over de regionale rekeningen

Dit artikel is grotendeels gebaseerd op uitkomsten van de regionale rekeningen. De regionale rekeningen leveren regionale cijfers over de economische groei, het bruto binnenlands product (bbp), het bbp per hoofd van de bevolking, de werkgelegenheid, de verdeling van de toegevoegde waarde over de bedrijfstakken en de bijdrage van iedere bedrijfstak aan het bbp. De regionale rekeningen zijn gebaseerd op de nationale rekeningen, die de boekhouding vormen van de Nederlandse economie.

Daarnaast bieden de regionale rekeningen gegevens over de investeringen per regio en de regionale inkomensverdeling van de sector huishoudens. De regionale gegevens zijn uitsluitend beschikbaar op jaarbasis; ze sluiten aan op de jaarcijfers van de nationale rekeningen. Alle gegevens van de regionale rekeningen zijn opgenomen in de CBS-database StatLine (thema Macro-economie/nationale rekeningen/overige rekeningen). Deze is ook toegankelijk via de website www.cbs.nl.