6. Inflatie
Het economische herstel uit de coronarecessie gaat gepaard met een aanzienlijk hogere inflatie. Die kwam in 2021 uit op 2,7 procent. Een jaar eerder waren de consumentenprijzen 1,3 procent hoger dan een jaar eerder. Vooral de snelle prijsstijging van elektriciteit, aardgas en motorbrandstoffen sinds de tweede helft van het jaar droeg bij aan de hogere inflatie in 2021.
| Jaar | % (%-verandering t.o.v. jaar eerder) |
|---|---|
| 2001 | 4,1 |
| 2002 | 3,3 |
| 2003 | 2,1 |
| 2004 | 1,3 |
| 2005 | 1,7 |
| 2006 | 1,1 |
| 2007 | 1,6 |
| 2008 | 2,5 |
| 2009 | 1,2 |
| 2010 | 1,3 |
| 2011 | 2,3 |
| 2012 | 2,5 |
| 2013 | 2,5 |
| 2014 | 1 |
| 2015 | 0,6 |
| 2016 | 0,3 |
| 2017 | 1,4 |
| 2018 | 1,7 |
| 2019 | 2,6 |
| 2020 | 1,3 |
| 2021 | 2,7 |
Elektriciteit was in 2021 gemiddeld 22,2 procent duurder dan een jaar eerder. In 2020 was elektriciteit nog 39,6 procent goedkoper dan het jaar ervoor. Gas was gemiddeld 16,7 procent duurder dan het jaar ervoor, in 2020 was de stijging 2,6 procent. Voor zowel elektriciteit als gas is dit toe te schrijven aan de variabele leveringstarieven in het afgelopen jaar die vooral sinds de laatste maanden van 2021 sterk toenamen.
Ook motorbrandstoffen waren in 2021 duurder. Benzine was 16,2 procent duurder dan een jaar eerder, de prijs van diesel lag 18,5 procent hoger. In 2020 was benzine nog 5,2 procent goedkoper en was diesel 8,8 procent goedkoper dan het jaar ervoor. Waar een liter benzine in 2020 gemiddeld 1,56 euro kostte, steeg dit afgelopen jaar naar 1,82 euro. De prijs voor diesel nam toe van 1,24 euro naar 1,46 euro. LPG, elektriciteit, diesel, gas en benzine behoorden tot de top 5 van producten met de grootste prijsstijgingen in 2021.
| Energie (elektriciteit, gas, stadsverwarming), bijdrage in %-punt (%) | Motor- en vloeibare brandstoffen, bijdrage in %-punt (%) | Overig, bijdrage in %-punt (%) | ||
|---|---|---|---|---|
| 2021 | jan | -0,15 | -0,21 | 1,92 |
| 2021 | feb | -0,07 | 0,01 | 1,87 |
| 2021 | mrt | 0,01 | 0,33 | 1,55 |
| 2021 | apr | 0,08 | 0,54 | 1,26 |
| 2021 | mei | 0,11 | 0,58 | 1,43 |
| 2021 | jun | 0,18 | 0,52 | 1,3 |
| 2021 | jul | 0,43 | 0,54 | 0,45 |
| 2021 | aug | 0,47 | 0,55 | 1,36 |
| 2021 | sept | 0,68 | 0,61 | 1,42 |
| 2021 | okt | 1,12 | 0,82 | 1,49 |
| 2021 | nov | 2,03 | 0,99 | 2,16 |
| 2021 | dec | 2,64 | 0,84 | 2,24 |
| 2022 | jan | 3,12 | 0,78 | 2,52 |
Het volgen van onderwijs was echter goedkoper dan in 2020. In het collegejaar 2021-2022, dat in september startte, betaalden studenten minder voor het volgen van onderwijs. Bij een opleiding aan vavo, mbo, hbo of universiteit kregen studenten 50 procent korting op het lesgeld, cursusgeld of collegegeld. De overheid stelde deze korting in als maatregel vanwege de coronacrisis. Hierdoor waren in 2021 de kosten voor het volgen van onderwijs 13,3 procent lager dan een jaar eerder. In 2020 waren de kosten 1,1 procent hoger.
Ook de prijsontwikkeling van voedingsmiddelen drukte de stijging van de inflatie in 2021. Voedingsmiddelen waren gemiddeld 0,2 procent goedkoper dan een jaar eerder, in 2020 waren de prijzen 2,0 procent hoger. Wel begonnen in de laatste maanden van 2021 ook de prijzen van voeding op te lopen en had de prijsontwikkeling van voedingsmiddelen een steeds sterker opwaarts effect op de inflatie.