1. Inleiding

Als het gaat om werkzame personen en banen is de gezondheids- en welzijnszorg de grootste bedrijfstak in Nederland. In 2022 verrichtte bijna 1 op de 6 werkzame personen in Nederland (ruim 1,6 miljoen mensen) betaald werk in de zorg. Als het gaat om gewerkte uren is alleen de handel omvangrijker. Niet iedereen met een betaalde baan in de zorg verleent zelf zorg. Ruim 1,3 miljoen mensen (van 15 tot 75 jaar) hadden in 2022 in hun voornaamste werkkring een zorg- en welzijnsberoep. Dat is daarmee na de bedrijfseconomische en administratieve beroepen de tweede grootste beroepsklasse in Nederland.

Zorgtaken worden niet alleen tegen betaling verricht. Er wordt ook onbetaalde mantelzorg verleend aan hulpbehoevende familieleden en bekenden. Bovendien werken veel organisaties in zorg en welzijn met vrijwilligers.

Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) heeft het CBS gevraagd om in het kader van het onderzoeksprogramma Arbeidsmarkt, Zorg en Welzijn (AZW) op basis van reeds verzamelde gegevens de omvang van de mantelzorg en het vrijwilligerswerk in de zorg in beeld te brengen.

Daartoe worden in deze publicatie de volgende vragen beantwoord:

1. Hoe groot is de totale inzet van mantelzorg en vrijwilligerswerk in de zorg?
2. Hoe groot is de inzet van mantelzorg door werknemers in zorg en welzijn?

In paragraaf 2 van deze publicatie wordt ingegaan op de bronnen die voor de beantwoording van de onderzoeksvragen zijn gebruikt. Paragraaf 3 presenteert de uitkomsten over de verleende mantelzorg en over vrijwilligerswerk in de zorg. Paragraaf 4 bevat een afsluitende korte samenvatting en suggesties voor verder onderzoek.