4. Rekenmethodiek staldieren

De stikstof- en fosfaatexcretie van varkens was in 2022 lager dan in 2021 door een daling van het aantal vleesvarkens en zeugen maar de excretie per dier nam wel toe.

4.1 Krachtvoer

Het voer voor staldieren kan bestaan uit mengvoer, enkelvoudige krachtvoergrondstoffen en, voor sommige diercategorieën, vochtrijk krachtvoer. In de toegepaste kengetallen van het voerverbruik van staldieren wordt het verbruik uitgedrukt als verbruik van droog voer met een drogestofgehalte van 87 procent. Voor de voersamenstelling wordt gebruikgemaakt van de afzet van mengvoer en enkelvoudig voer die voerleveranciers jaarlijks moeten rapporteren aan de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). In de geregistreerde voerleveringen zijn echter ook leveringen van vochtrijk voer opgenomen. Het drogestofgehalte van deze voeders kan niet uit de voerleveringen worden afgeleid maar ligt voor de meest verbruikte soorten tussen 10 en 30 procent. Door het ontbreken van informatie over het drogestofgehalte is het niet mogelijk om de samenstelling van leveringen van vochtrijk voer om te rekenen naar de samenstelling van droog voer zoals die in kengetallen over het voerverbruik worden toegepast. Leveringen van vochtrijk voer zijn daarom uit de RVO-bestanden verwijderd om de gemiddelde stikstof- en fosforgehalten van droog voer te kunnen berekenen. Het stikstofgehalte van het geleverde voer is hierbij gebruikt als indicatie van de levering van vochtrijk voer. Het verbruik en de samenstelling van vochtrijk voer bestemd voor varkens is afkomstig van de Circular Feed Association (CFA).

Bij pluimvee spelen vochtrijke voeders geen rol. Hierdoor is het mogelijk een gemiddelde samenstelling van het verstrekte voer te berekenen op basis van de geregistreerde leveringen van mengvoer en enkelvoudig voer. Een uitzondering hierop vormen de vleeskuikens vanwege het aandeel enkelvoudige tarwe in het rantsoen. Het aandeel enkelvoudige tarwe is in het Bedrijveninformatienet (BIN) van Wageningen Economic Research hoger dan in geregistreerde voerleveringen van RVO. De leveringen van akkerbouwer naar veehouder en het verbruik van tarwe van het eigen bedrijf zitten namelijk niet in de geregistreerde voerleveringen maar wel in het BIN. Om die reden is voor vleeskuikens uit de RVO-gegevens alleen de samenstelling van mengvoer berekend. Het stikstofgehalte van het geleverde voer is hierbij gebruikt als indicatie van de levering van enkelvoudige tarwe. Het verbruik van tarwe is gebaseerd op gegevens van Wageningen Economic Research. Van het kaliumgehalte in varkens- en pluimveemengvoer is geen jaarlijkse informatie beschikbaar. De samenstelling van het voer voor staldieren is weergegeven in Tabel 4.1.1.

4.1.1 Samenstelling van staldiervoeders (g/kg)
		Stikstof (N)	Stikstof (N)	Fosfor (P)	Fosfor (P)	Kalium (K)	Kalium (K)
		2021	2022	2021	2022	2021	2022
Varkensvoer	Opfokzeugen en -beren¹⁾	24,9	24,3	5,1	5,1	9,1	9,1
Varkensvoer	Zeugen¹⁾²⁾	23,9	22,0	4,9	5,1	9,2	9,0
Varkensvoer	Gespeende biggen¹⁾		26,8		4,6		8,9
Varkensvoer	Beren¹⁾	22,9	22,6	5,0	5,1	8,9	8,9
Varkensvoer	Vleesvarkens¹⁾	24,1	23,9	4,3	4,3	9,3	9,3
Pluimveevoer	Vleeskuikenvoer³⁾	29,1	28,7	4,1	3,9	7,3	7,1
Pluimveevoer	Opfokvoer voor vleeskuikenouderdieren	25,2	24,6	5,4	5,2	7,0	7,0
Pluimveevoer	Foktoomvoer voor vleeskuikenouderdieren	22,7	22,4	4,3	4,3	6,7	6,7
Pluimveevoer	Opfokvoer voor legrassen	27,6	26,8	5,5	5,3	7,3	7,3
Pluimveevoer	Legvoer	26,0	25,9	4,7	4,7	7,0	7,0
Pluimveevoer	Eendenvoer	25,7	25,3	5,1	4,8	8,1	8,1
Pluimveevoer	Kalkoenenvoer	28,9	28,7	4,9	4,8	7,4	7,4
Konijnenvoer	Konijnenvoer	24,9	23,5	5,3	5,0	15,0	15,0
¹⁾ Inclusief vochtrijk krachtvoer en enkelvoudig vervoederde grondstoffen. ²⁾ In 2021 inclusief voer voor gespeende biggen. ³⁾ Inclusief enkelvoudig vervoederde tarwe.

4.2 Dierlijke productie

De vastlegging van mineralen in dierlijke producten is afhankelijk van het productieniveau van vlees en eieren en van de mineralengehalten van die producten. De mineralengehalten van dierlijke producten worden jaarlijks afgestemd op de forfaitaire waarden in de Uitvoeringsregeling Meststoffenwet. Nieuwe gegevens over het levend gewicht van staldieren en de gehalten aan stikstof en fosfor van het levend gewicht komen incidenteel beschikbaar. De samenstelling van dierlijke producten is weergegeven Tabel 4.2.1.

4.2.1 Gewicht en samenstelling van staldieren en van dierlijke producten in 2022
		Gewicht (Gew) (kg)	Stikstof (N) (g/kg)	Fosfor (P) (g/kg)	Kalium (K) (g/kg)	Bron [Gew] [N] [P] [K]
Varkens	Doodgeboren big	1,3	18,7	6,15	1,81	[1] [2] [2] [2]
Varkens	Uitval biggen	2,8	23,1	5,36	2,64	[2] [2] [2] [2]
Varkens	Big op speenleeftijd	7,5	24,4	5,33	2,64	[17] [2] [2] [2]
Varkens	Big bij afleveren	26,1	24,8	5,32	2,42	[3] [2] [2] [2]
Varkens	Vleesvarken	125	25,0	5,36	2,28	[3] [2] [2] [2]
Varkens	Opfokzeug	145	24,9	5,78	2,25	[4] [2] [5] [2]
Varkens	Fokzeug	230	25,0	5,35	2,08	[6] [7] [7] [2]
Varkens	Fokbeer	325	25,0	5,35	2,04	[8] [7] [7] [2]
Kippen	Eendagskuiken - legsector	0,035	25,8	2,53	2,00	[8] [9] [9] [10]
Kippen	Eendagskuiken - vleessector	0,042	25,8	2,53	2,40	[8] [9] [9] [10]
Kippen	Witte leghen - ca. 18 weken	1,285	28,0	5,50	1,91	[8] [10] [7] [10]
Kippen	Witte leghen - eindgewicht	1,600	28,0	5,60	1,85	[8] [10] [7] [10]
Kippen	Middelzware leghen - ca. 18 weken	1,520	28,0	5,50	1,65	[8] [10] [7] [10]
Kippen	Middelzware leghen - eindgewicht	1,700	28,0	5,60	1,85	[8] [10] [7] [10]
Kippen	Moederdier van reguliere vleesrassen - ca. 20 weken	2,200	33,4	4,93	2,50	[11] [12] [12] [12]
Kippen	Moederdier van trager groeiende vleesrassen - ca. 20 weken	1,350	33,4	4,93	2,50	[11] [12] [12] [12]
Kippen	Moederdier van reguliere vleesrassen - eindgewicht	3,900	28,4	5,41	2,20	[6] [12] [12] [12]
Kippen	Moederdier van trager groeiende vleesrassen - eindgewicht	2,200	28,4	5,41	2,20	[6] [12] [12] [12]
Kippen	Vaderdier van vleesrassen - ca. 20 weken	3,000	34,5	5,46	2,50	[6] [12] [12] [12]
Kippen	Vaderdier van vleesrassen - eindgewicht	4,800	35,4	5,68	2,50	[6] [12] [12] [12]
Kippen	Vleeskuiken	2,450	28,3	4,43	2,40	[13] [15] [14] [12]
Eenden en kalkoenen	Eend - begingewicht	0,056	28,0	2,97	1,83	[16] [15] [15] [16]
Eenden en kalkoenen	Vleeseend	3,200	29,5	5,07	2,49	[6] [15] [15] [16]
Eenden en kalkoenen	Kalkoen - begingewicht	0,057	30,0	3,40	2,04	[7] [8] [7] [7]
Eenden en kalkoenen	Vleeskalkoen, hen	10	33,0	5,00	2,04	[6] [7] [7] [7]
Eenden en kalkoenen	Vleeskalkoen, haan	20	33,0	5,20	2,04	[6] [7] [7] [7]
Konijnen	Konijnen¹⁾		28,3	5,19	2,00
Eieren	Legsector²⁾		18,5	1,70	1,20	[7][7][7]
Eieren	Vleessector	62	19,3	1,90	1,20	[8] [12][12][12]
¹⁾ Gemiddelde samenstelling van de dierlijke productie. ²⁾ In de berekening van de vastlegging wordt gerekend met de totale omvang van de eierproductie in kg. N.B. Het gewicht van dieren is het levend gewicht. [1] Coppoolse et al. (1990). [2] Jongbloed en Kemme (2002a). [3] Agrovision kengetallen vleesvarkens en zeugen (jaarlijks). [4] Evers et al. (2011). [5] Jongbloed (2010). [6] KWIN (2022). [7] Jongbloed en Kemme (2002b). [8] Jongbloed en Kemme (2005). [9] Ipema en Jongbloed (2011). [10] WPSA (1985). [11] Groenestein (2017). [12] Versteegh en Jongbloed (2000a). [13] Bedrijveninformatienet (BIN). Wageningen Economic Research. [14] Versteegh en Jongbloed (2000b). [15] Tabellen mestbeleid. [16] De Buisonjé et al. (2009). [17] Bikker, P. (2023).

4.3 Mineralenexcretie

De excretiefactoren voor staldieren staan in Tabel 4.3.1. Voor vleesvarkens, zeugen, leghennen en vleeskuikens is de berekening van de excretiefactoren in deze paragraaf opgenomen. Alle excretiefactoren gelden per bij de Landbouwtelling geteld dier en dit aantal wordt verondersteld gelijk te zijn aan het gemiddeld aantal aanwezige dieren.

4.3.1 Excretiefactoren van staldieren in 2022 (kg/dier/jaar)
		Stikstof (N)	Fosfaat (P₂O₅)	Kali (K₂O)
Varkens	Vleesvarkens	11,7	4,2	8,4
Varkens	Opfokzeugen en -beren	14,4	6,6	8,5
Varkens	Zeugen, inclusief biggen tot spenen	21,4	11,7	13,1
Varkens	Gespeende biggen	2,8	0,73	2,2
Varkens	Opfokberen, 50 kg en meer	14,4	6,6	8,5
Varkens	Dekrijpe beren	21,6	11,3	11,5
Pluimvee	Vleeskuikens	0,44	0,11	0,23
Pluimvee	Ouderdieren van vleesrassen-opfok, jonger dan ca. 20 weken	0,34	0,19	0,17
Pluimvee	Ouderdieren van vleesrassen-leg, ca. 20 weken en ouder	0,95	0,46	0,43
Pluimvee	Leghennen-opfok, jonger dan ca. 18 weken	0,35	0,16	0,15
Pluimvee	Leghennen-leg, ca. 18 weken en ouder	0,82	0,41	0,35
Pluimvee	Vleeseenden	0,66	0,32	0,47
Pluimvee	Kalkoenen	1,60	0,65	0,83
Konijnen	Konijnen (voedsters)¹⁾²⁾	8,0	4,2	8,5
¹⁾ Inclusief excretie van vleeskonijnen. ²⁾ Inclusief excretie van mannelijke dieren en opfokdieren. N.B. De factoren gelden per bij de landbouwtelling geteld dier.

Varkens

De technische kengetallen van vleesvarkens en zeugen zijn gebaseerd op cijfers van Agrovision. De bij RVO geregistreerde leveringen van mengvoer en enkelvoudig voer in kilogrammen voer, stikstof en fosfor zijn gebruikt bij de bepaling van de mineralengehalten van droge voeders voor de onderscheiden categorieën varkens. Dit is gedaan door bedrijven waaraan varkensvoer is geleverd, te koppelen aan de gegevens in de Landbouwtelling. Vervolgens zijn de stikstof- en fosforgehalten van het voer voor een bepaalde categorie varkens zoals vleesvarkens of zeugen gebaseerd op de gemiddelde samenstelling van het geleverde voer aan bedrijven die alleen de betreffende categorie varkens houden. Hierbij wordt ervan uitgegaan dat de voersamenstelling van bijvoorbeeld vleesvarkensvoer op een gemengd bedrijf gelijk is aan die op een vleesvarkensbedrijf.
Hoewel het aantal dieren is afgenomen, werd er per zeug en per vleesvarken wel meer voer verbruikt. Het hogere voerverbruik kan te maken hebben met de samenstelling en het nutriëntengehalte van het mengvoer. Daarnaast is bij vleesvarkens de productieronde korter met een hogere groei per dag en is bij zeugen de biggenproductie toegenomen. De toegenomen productie draagt bij aan een hogere voerbehoefte en voerverbruik per dag. De uitgangspunten en de excretieberekening voor vleesvarkens zijn weergegeven in Tabel 4.3.2.

4.3.2 Mineralenexcretie van vleesvarkens
	Eenheid	2021	2022
Verbruik startvoer	kg/dier/jaar	143	148
Verbruik vleesvarkensvoer	kg/dier/jaar	671	680
Vastlegging in vlees	kg/dier/jaar	321	325
Eindgewicht vleesvarken	kg	125	125
Stikstofgehalte vlees	g N/kg	25,1	25,1
Fosforgehalte vlees	g P/kg	5,4	5,4
Kaliumgehalte vlees	g K/kg	2,2	2,2
Stikstofopname	kg N/dier/jaar	19,6	19,8
Fosforopname	kg P/dier/jaar	3,5	3,6
Kaliumopname	kg K/dier/jaar	7,5	7,7
Stikstofvastlegging	kg N/dier/jaar	8,0	8,1
Fosforvastlegging	kg P/dier/jaar	1,7	1,7
Kaliumvastlegging	kg K/dier/jaar	0,7	0,7
Stikstofexcretie	kg N/dier/jaar	11,6	11,7
Fosfaatexcretie¹⁾	kg P₂O₅/dier/jaar	4,1	4,2
Kali-excretie²⁾	kg K₂O/dier/jaar	8,2	8,4
¹⁾ De omrekenfactor voor P in P₂O₅ is 2,29. ²⁾ De omrekenfactor voor K in K₂O is 1,205.

Zeugen met biggen tot spenen en gespeende biggen

Tot en met het verslagjaar 2021 was de excretie van fokzeugen inclusief de excretie van biggen tot circa 25 kilogram. Voor de aansluiting bij berekeningen van emissies uit stallen is het echter beter om de excretie te splitsen in een excretie voor zeugen inclusief biggen tot spenen en een excretie voor gespeende biggen. De enige kengetallen die voor deze splitsing ontbreken, zijn het gewicht van gespeende biggen en het verbruik van biggenvoer in de kraamperiode. Deze gegevens zijn geschat op basis van expert judgment van Wageningen Livestock Research (Bikker, 2013). De samenstelling van het voer is conform de huidige WUM-methodiek afgeleid door geregistreerde voerleveringen (RVO) te koppelen aan bedrijven in de Landbouwtelling en vervolgens bedrijven te selecteren die één categorie dieren houden. Deze werkwijze levert de samenstelling van voer voor vleesvarkens, opfokzeugen en opfokberen en gespeende biggen maar niet voor zeugen omdat er vrijwel geen bedrijven zijn met enkel fokzeugen. Uit de combinatie van de totaal geleverde kg voer, kg N en kg P en het aantal vleesvarkens, opfokzeugen en opfokberen en gespeende biggen, is de samenstelling van zeugenvoer afgeleid.

Het verschil tussen de oorspronkelijke berekening van de excretie van zeugen met biggen tot ca. 25 kg en de som van de berekening van de excretie van zeugen met biggen tot spenen en de excretie van gespeende biggen levert voor de gegevens van 2021 een verschil van 0,9 à 1,0%. Het verschil wordt veroorzaakt door de afleiding van de voersamenstelling uit de RVO-data voor gespeende biggen en zeugen apart. Daarnaast is er een verschil tussen de Agrovision-kengetallen van het aantal gespeende biggen per zeug en het opgegeven aantal gespeende biggen in de landbouwtelling. De WUM-excretiefactoren van varkens worden altijd afgerond op 1 decimaal. Dit betekent dat bij vermenigvuldiging van de excretiefactoren met het aantal dieren in de Landbouwtelling het verschil in totale excretie van zeugen en biggen tussen de oorspronkelijke methode en nieuwe methode iets anders kan uitvallen. De fosfaatexcretie van gespeende biggen wordt afgerond op twee decimalen zodat, net als bij pluimvee, de excretiefactor gebaseerd is op twee significante cijfers. De nieuwe berekening voor zeugen met biggen tot spenen is weergegeven in Tabel 4.3.3 en de berekening voor gespeende biggen in Tabel 4.3.4.

4.3.3 Mineralenexcretie van zeugen met biggen tot spenen
	Eenheid	2022
Verbruik biggenvoer	kg/big	0,5
Verbruik biggenvoer	kg/zeug/jaar	16
Verbruik zeugenvoer	kg/zeug/jaar	1280
Vastlegging zeug	kg/dier/jaar	37
Gespeende biggen	aantal/zeug/jaar	31,8
Gespeende biggen	kg/zeug/jaar	239
Uitval biggen	kg/zeug/jaar	13
Doodgeboren biggen	kg/zeug/jaar	4,0
Eindgewicht big	kg	7,5
Stikstofgehalte vastlegging zeug	g N/kg	25,2
Fosforgehalte vastlegging zeug	g P/kg	4,6
Kaliumgehalte vastlegging zeug	g K/kg	1,8
Stikstofgehalte vastlegging grootgebrachte biggen	g N/kg	24,4
Fosforgehalte vastlegging grootgebrachte biggen	g P/kg	5,3
Kaliumgehalte vastlegging grootgebrachte biggen	g K/kg	2,6
Stikstofgehalte vastlegging uitgevallen biggen	g N/kg	23,1
Fosforgehalte vastlegging uitgevallen biggen	g P/kg	5,4
Kaliumgehalte vastlegging uitgevallen biggen	g K/kg	2,6
Stikstofgehalte vastlegging doodgeboren biggen	g N/kg	18,7
Fosforgehalte vastlegging doodgeboren biggen	g P/kg	6,2
Kaliumgehalte vastlegging doodgeboren biggen	g K/kg	1,8
Stikstofopname	kg N/dier/jaar	28,5
Fosforopname	kg P/dier/jaar	6,6
Kaliumopname	kg K/dier/jaar	11,6
Stikstofvastlegging	kg N/dier/jaar	7,1
Fosforvastlegging	kg P/dier/jaar	1,5
Kaliumvastlegging	kg K/dier/jaar	0,7
Stikstofexcretie	kg N/dier/jaar	21,4
Fosfaatexcretie¹⁾	kg P₂O₅/dier/jaar	11,7
Kali-excretie²⁾	kg K₂O/dier/jaar	13,1
¹⁾ De omrekenfactor voor P in P₂O₅ is 2,29. ²⁾ De omrekenfactor voor K in K₂O is 1,205.

4.3.4 Mineralenexcretie van gespeende biggen
	Eenheid	2022
Verbruik biggenvoer	kg/big	30,5
Speenleeftijd	dagen	27,3
Gewicht gespeende big	kg	7,5
Leeftijd grootgebrachte big	dagen	74,0
Gewicht grootgebrachte big	kg	26,1
Stikstofgehalte vastlegging big	g N/kg	25,0
Fosforgehalte vastlegging big	g P/kg	5,3
Kaliumgehalte vastlegging big	g K/kg	2,3
Stikstofopname	kg N/dier/jaar	6,4
Fosforopname	kg P/dier/jaar	1,1
Kaliumopname	kg K/dier/jaar	2,1
Stikstofvastlegging	kg N/dier/jaar	3,6
Fosforvastlegging	kg P/dier/jaar	0,8
Kaliumvastlegging	kg K/dier/jaar	0,3
Stikstofexcretie	kg N/dier/jaar	2,8
Fosfaatexcretie¹⁾	kg P₂O₅/dier/jaar	0,73
Kali-excretie²⁾	kg K₂O/dier/jaar	2,2
¹⁾ De omrekenfactor voor P in P₂O₅ is 2,29. ²⁾ De omrekenfactor voor K in K₂O is 1,205.

Pluimvee en konijnen

De technische kengetallen voor vleeskuikens en leghennen ouder dan circa 18 weken worden jaarlijks geactualiseerd op basis van de deeladministraties leghennen en vleeskuikens in het Bedrijveninformatienet (BIN) van Wageningen Economic Research. Bij de bepaling van de mineralengehalten van kippenvoer voor de onderscheiden categorieën kippen zijn de bedrijven waaraan kippenvoer is geleverd, gekoppeld aan de gegevens in de Landbouwtelling. De samenstelling van het voer voor een bepaalde pluimveecategorie is gebaseerd op de gemiddelde samenstelling van het voer dat geleverd is aan bedrijven die uitsluitend de betreffende pluimveecategorie houden. Op deze manier is de samenstelling bepaald van leghennenvoer, vleeskuikenvoer en voer voor vleeskuikenouderdieren. Voor eenden, kalkoenen en konijnen komen de voercategorieën in de overzichten van RVO overeen met de diercategorieën in de Landbouwtelling zodat een uitsplitsing van deze voercategorieën niet nodig is.
De uitgangspunten en de excretieberekening voor vleeskuikens zijn weergegeven in Tabel 4.3.5.en voor leghennen in Tabel 4.3.6.

4.3.5 Mineralenexcretie van vleeskuikens
	Eenheid	2021	2022
Verbruik vleeskuikenvoer	kg/dier/jaar	35,3	33,6
Groei vleeskuiken	g/dier/dag	56,8	51,1
Vastlegging vleeskuiken	kg/dier/jaar	20,7	18,7
Stikstofgehalte vastlegging dier	g N/kg	28,3	28,3
Fosforgehalte vastlegging dier	g P/kg	4,4	4,5
Kaliumgehalte vastlegging dier	g K/kg	2,4	2,4
Stikstofopname	kg N/dier/jaar	1,029	0,964
Fosforopname	kg P/dier/jaar	0,143	0,132
Kaliumopname	kg K/dier/jaar	0,258	0,238
Stikstofvastlegging	kg N/dier/jaar	0,587	0,529
Fosforvastlegging	kg P/dier/jaar	0,092	0,083
Kaliumvastlegging	kg K/dier/jaar	0,050	0,045
Stikstofexcretie	kg N/dier/jaar	0,44	0,44
Fosfaatexcretie¹⁾	kg P₂O₅/dier/jaar	0,12	0,11
Kali-excretie²⁾	kg K₂O/dier/jaar	0,25	0,23
¹⁾ De omrekenfactor voor P in P₂O₅ is 2,29. ²⁾ De omrekenfactor voor K in K₂O is 1,205.

4.3.6 Mineralenexcretie van leghennen
	Eenheid	2021	2022
Verbruik legvoer	kg/dier/jaar	44,0	45,0
Groei leghen	gram/dier/dag	0,5	0,5
Vastlegging leghen	kg/dier/jaar	0,2	0,2
Eiproductie vanaf 20 weken	kg/dier/jaar	19,2	19,3
Eiproductie vanaf 18 weken	kg/dier/jaar	18,4	18,5
Stikstofgehalte vastlegging dier	g N/kg	28,0	28,0
Fosforgehalte vastlegging dier	g P/kg	6,1	6,1
Kaliumgehalte vastlegging dier	g K/kg	2,1	2,1
Stikstofgehalte vastlegging eieren	g N/kg	18,5	18,5
Fosforgehalte vastlegging eieren	g P/kg	1,7	1,7
Kaliumgehalte vastlegging eieren	g K/kg	1,2	1,2
Stikstofopname	kg N/dier/jaar	1,146	1,165
Fosforopname	kg P/dier/jaar	0,208	0,211
Kaliumopname	kg K/dier/jaar	0,309	0,317
Stikstofvastlegging dier	kg N/dier/jaar	0,006	0,005
Fosforvastlegging dier	kg P/dier/jaar	0,001	0,001
Kaliumvastlegging dier	kg K/dier/jaar	0,000	0,000
Stikstofvastlegging eieren	kg N/dier/jaar	0,340	0,342
Fosforvastlegging eieren	kg P/dier/jaar	0,031	0,031
Kaliumvastlegging eieren	kg K/dier/jaar	0,022	0,022
Stikstofexcretie	kg N/dier/jaar	0,80	0,82
Fosfaatexcretie¹⁾	kg P₂O₅/dier/jaar	0,40	0,41
Kali-excretie²⁾	kg K₂O/dier/jaar	0,35	0,35
¹⁾ De omrekenfactor voor P in P₂O₅ is 2,29. ²⁾ De omrekenfactor voor K in K₂O is 1,205.

4.4. Mestproductiehoeveelheid

De hoeveelheid mest per dier is gedefinieerd als de hoeveelheid mest in kilogram die na enkele maanden bewaring aanwezig is in de stalopslag, inclusief voerresten, schoonmaakwater en vermorst drinkwater.
De mestproductiefactoren van staldieren worden periodiek geactualiseerd door de mestafvoer van grondloze bedrijven voor drie aaneengesloten jaren te vergelijken met het aantal dieren op het bedrijf. Voor 2022 heeft geen actualisatie plaatsgevonden. Wel is voor de nieuwe categorie fokzeugen inclusief biggen tot spenen en de categorie gespeende biggen een mestproductiefactor afgeleid.

Voor de splitsing van de mestproductie van zeugen inclusief biggen tot ca. 25 kilogram in die van zeugen inclusief biggen tot spenen en van gespeende biggen, is gekeken naar de mestafvoer van grondloze bedrijven met uitsluitend gespeende biggen en het aantal dieren op deze bedrijven. In de periode 2019-2021 gaat het om in totaal 29 bedrijven. De gemiddelde mestproductie exclusief 5 procent hoogste en laagste waarden is 380 kilogram per dier en de mediaan 310 kilogram per dier. Het mediane fosfaatgehalte van de door landbouwbedrijven afgevoerde en bemonsterde mest in 2019-2022 varieert van 1,88 g/kg tot 2,24 g/kg. Op basis van het gemiddelde van de drie mediane fosfaatgehalten en de fosfaatexcretie in 2021 komt de mestproductie per gemiddeld aanwezige big uit op 350 kilogram per jaar. De mestproductiefactor voor zeugen met biggen tot circa 25 kilogram is in 2021 4500 kilogram per zeug per jaar. Rekening houdend met het aantal gespeende biggen per zeug per jaar en het aantal dagen dat gespeende biggen aanwezig zijn, komt de mestproductie van een zeug met biggen tot spenen uit op 3100 kilogram per jaar (Tabel 4.4.1).

4.4.1 Mestproductiefactoren van staldieren in 2022 (kg/dier/jaar)
	2021	2022
Vleesvarkens	1 000	1 000
Opfokzeugen en -beren	1 200	1 200
Fokzeugen inclusief biggen tot spenen¹⁾	4 500	3 100
Gespeende biggen		350
Opfokberen, 50 kg en meer	1 200	1 200
Dekrijpe beren	3 200	3 200
Vleeskuikens	11,6	11,6
Ouderdieren van vleesrassen-opfok, jonger dan ca. 20 weken	8,2	8,2
Ouderdieren van vleesrassen-leg, ca. 20 weken en ouder	20,0	20,0
Leghennen-opfok, jonger dan ca. 18 weken	6,5	6,5
Leghennen-leg, ca. 18 weken en ouder	17,5	17,5
Vleeseenden	45	45
Kalkoenen	60	60
Konijnen (voedsters)²⁾	377	377
¹⁾Het cijfer voor 2021 is inclusief de mestproductie van biggen tot ca. 25 kg.²⁾ Excretie per voedster inclusief excretie van mannelijke dieren, vleeskonijnen en opfokkonijnen. N.B. Varkensmest is dunne mest, pluimveemest is vaste mest.