Auteur: Jaap Walhout, Jochem Zweerink
Plausibiliteitsanalyses onderwijsachterstandenindicator scholen primair onderwijs 2016-2020

6. Samenvatting en conclusie

Dit rapport beschrijft en analyseert verschillen in onderwijsachterstandsscores van scholen in het primair onderwijs tussen de jaren 2019 en 2020, en ontwikkelingen in onderwijsscores en de onderliggende omgevingskenmerken van leerlingen over de jaren 2016 tot en met 2020. De rapportage geeft een beeld van relevante ontwikkelingen op nationaal niveau. 

De voornaamste bevinding is dat achterstandsscores van de meeste scholen tussen 2019 en 2020 weinig fluctueerden. De achterstandsscores voor een beperkt aantal scholen schommelden wel sterk.  

De oorzaken van de schommelingen in achterstandsscores zijn in drie groepen in te delen, te weten veranderingen in onderwijsscores van leerlingen, veranderingen in de leerlingpopulatie van een school, zoals een daling van het aantal asielkinderen,  en veranderingen in het aantal leerlingen op een school. 

Het imputeren van onderwijsscores en opleidingsniveau van ouders is een belangrijke bron van fluctuaties in onderwijsscores. De onderwijsscores van asielleerlingen worden altijd geïmputeerd. Omdat zij bij imputatie vanwege de gekozen methodologie automatisch aan achterstandsscores bijdragen, kan de aanwezigheid van asielleerlingen tot schommelingen in achterstandsscores leiden. 

Qua trendmatige ontwikkelingen laten de analyses zien dat de onderwijsscores tussen de jaren 2016 en 2020 gemiddeld genomen licht zijn gestegen. Het opleidingsniveau van met name moeders en het aandeel asielleerlingen zijn de afgelopen jaren eveneens gestegen en het aandeel ouders dat in de schuldsanering zit is gedaald. Beide ontwikkelingen zorgen voor hogere onderwijsscores.