Loonkosten

De brutolonen per gewerkt uur van werknemers stegen in het eerste kwartaal van 2024 met 7,8 procent. De loonkosten per gewerkt uur stegen ook met 7,8 procent. De loonkosten zijn de optelsom van de lonen, sociale premies ten laste van werkgevers en eindheffingen minus loonkostensubsidies. In deze cijfers is ook de loonontwikkeling begrepen van werknemers die niet onder een cao vallen. Alle looncijfers hebben alleen betrekking op werknemers; het inkomen van zelfstandigen wordt niet gezien als loon, maar als gemengd inkomen uit arbeid, waartoe ook de winst uit bedrijfsvoering behoort.

De lonen en loonkosten per gewerkt uur verschillen sterk per bedrijfstak. In het eerste kwartaal van 2024 stegen de lonen per gewerkt uur met 9,9 procent het meest in de zorg. Deze stijging is het gevolg van allerlei cao-afspraken. In de financiële dienstverlening was de stijging het kleinst (2,6 procent).

 

In het eerste kwartaal van 2024 zijn de loonkosten het hoogst in de handel, vervoer en horeca met 24,2 miljard euro. In deze bedrijfstak gaat bijna 20 procent van de totale loonkosten om. In deze bedrijfstak zijn ook de meeste werknemers werkzaam. In de bedrijfstakken landbouw en visserij en verhuur en handel van onroerend goed liggen de loonkosten net boven de één miljard euro.

 

In 2023 stegen de lonen per gewerkt uur met 7,1 procent en de loonkosten per gewerkt uur stegen met 6,9 procent. De gewerkte uren van werknemers zijn met 1 procent gestegen.

 

In 2023 bedroegen de totale loonkosten 487,5 miljard euro. Dat is de optelsom van 377,6 miljard euro aan brutolonen, 112 miljard euro aan sociale premies ten laste van werkgevers en 0,9 miljard euro aan eindheffingen, verminderd met 3 miljard euro aan loonkostensubsidies. De loonkosten stegen in 2023 met 35,9 miljard euro (8 procent). Dit cijfer is opgebouwd uit een stijging van de lonen (28,7 miljard euro), een toename van de sociale premies ten laste van werkgevers (6,1 miljard euro) en dalende loonkostensubsidies en eindheffingen (1,1 miljard euro).

Cijfers op StatLine: Beloning en arbeidsvolume van werknemers volgens Nationale rekeningen en  Beloning en arbeidsvolume van werknemers naar bedrijfstak volgens Nationale rekeningen

Deze gegevens zijn gebaseerd op de beloning van werknemers volgens de Nationale rekeningen. Ze wijken af van de cao-gegevens over lonen en loonkosten. Dit komt onder meer doordat:

  • de gegevens van de Nationale rekeningen de gehele werknemerspopulatie beschrijven en de cao-gegevens alleen de werknemers die onder een cao vallen. Naar schatting acht van de tien werknemers vallen onder een cao. 
  • de gegevens van de Nationale rekeningen zijn gebaseerd op werkelijke geldstromen en alle looncomponenten en werkgeverslasten bevatten. De cao-lonen en contractuele loonkosten laten de ontwikkeling zien van de lonen en sociale lasten voor zover die onvoorwaardelijk voor alle werknemers gelden.
  • de ontwikkeling op basis van cao-informatie structuurvrij is, want wijzigingen in de werknemerspopulatie hebben geen effect op de ontwikkeling van de loon(kosten). Deze wijzigingen werken wel door in de gegevens van de Nationale rekeningen.