Omzet industrie ruim 9 procent lager in het vierde kwartaal
| Jaar | Kwartaal | Binnenland (% verandering t.o.v. een jaar eerder) | Buitenland (% verandering t.o.v. een jaar eerder) | Totaal (% verandering t.o.v. een jaar eerder) |
|---|---|---|---|---|
| 2018 | 1e kwartaal | 4,1 | 7,6 | 6,3 |
| 2018 | 2e kwartaal | 8,7 | 5,8 | 6,8 |
| 2018 | 3e kwartaal | 11,8 | 5,9 | 7,9 |
| 2018 | 4e kwartaal | 7,6 | -2,1 | 1,4 |
| 2019 | 1e kwartaal | -0,2 | -6,8 | -4,4 |
| 2019 | 2e kwartaal | -1,0 | -7,0 | -4,8 |
| 2019 | 3e kwartaal | -4,1 | -7,6 | -6,3 |
| 2019 | 4e kwartaal | -4,7 | 0,5 | -1,5 |
| 2020 | 1e kwartaal | 0,0 | -2,6 | -1,7 |
| 2020 | 2e kwartaal | -16,4 | -15,9 | -16,1 |
| 2020 | 3e kwartaal | -7,9 | -7,8 | -7,8 |
| 2020 | 4e kwartaal | -6,8 | -7,4 | -7,2 |
| 2021 | 1e kwartaal | -1,0 | -1,1 | -1,0 |
| 2021 | 2e kwartaal | 20,4 | 21,0 | 20,8 |
| 2021 | 3e kwartaal | 18,7 | 14,0 | 15,7 |
| 2021 | 4e kwartaal | 27,5 | 22,1 | 24,1 |
| 2022 | 1e kwartaal | 24,5 | 24,2 | 24,3 |
| 2022 | 2e kwartaal | 29,8 | 29,8 | 29,8 |
| 2022 | 3e kwartaal | 25,2 | 22,0 | 23,2 |
| 2022 | 4e kwartaal | 13,5 | 15,2 | 14,5 |
| 2023 | 1e kwartaal | 6,5 | 3,8 | 4,8 |
| 2023 | 2e kwartaal | -5,7 | -9,9 | -8,3 |
| 2023 | 3e kwartaal | -10,4 | -7,6 | -8,7 |
| 2023 | 4e kwartaal | -9,1 | -9,5 | -9,4 |
De buitenlandse industriële omzet nam in het vierde kwartaal iets sterker af dan de binnenlandse. In heel 2023 was de omzet van de industrie 5,6 procent lager dan in 2022.
Grootste omzetdaling in raffinaderijen en chemie
Alle branches in de industrie boekten een lagere omzet vergeleken met hetzelfde kwartaal een jaar eerder. In de branche raffinaderijen en chemie was de afname met 14,4 procent het grootst. Deze branche is onderverdeeld in de deelbranches aardolie-, chemische, farmaceutische en rubber- en kunststofindustrie. In al deze deelbranches is de omzet lager; met als uitschieter de chemische industrie, waar de omzet in het vierde kwartaal van 2023 17,6 procent lager was dan een jaar eerder.
| Branches | Omzet (% verandering t.o.v. een jaar eerder) |
|---|---|
| Totaal industrie | -9,4 |
| Transport | -4,3 |
| Voedings- en genotmiddelen | -5,8 |
| Metaal | -8,5 |
| Papier, grafisch | -9,7 |
| Hout, bouwmaterialen | -11,3 |
| Elektrotechnische en machine-industrie | -11,4 |
| Raffinaderijen, chemie | -14,4 |
Afzetprijzen ruim 4 procent lager in het vierde kwartaal
De afzetprijzen in de industrie waren in het vierde kwartaal van 2023 4,2 procent lager dan in het vierde kwartaal van 2022. De binnenlandse afzetprijzen zijn afgenomen met 3,4 procent en de buitenlandse afzetprijzen zijn met 4,9 procent afgenomen.
De afzetprijzen daalden het meest bij de raffinaderijen en chemie; 12,7 procent. In alle deelbranches binnen de raffinaderijen en chemie, is de afzetprijs afgenomen. In de deelbranche chemische industrie daalden de afzetprijzen het meest; 15,3 procent in vergelijking met hetzelfde kwartaal een jaar eerder.
Niet in alle branches zijn de afzetprijzen afgenomen. In de elektronische en machine-industrie, hout en bouwmaterialen, voedings- en genotmiddelen en transport zijn de afzetprijzen gestegen.
Verslechterde winstgevendheid
In de industrie zijn er inmiddels acht kwartalen op rij meer ondernemers waar de winstgevendheid verslechterde dan ondernemers waar deze verbeterde. Per saldo geeft 5,6 procent van de producenten aan dat de winstgevendheid in het afgelopen kwartaal is verslechterd.Minder faillissementen dan een jaar eerder
In het vierde kwartaal van 2023 zijn er in totaal 54 faillissementen uitgesproken, dit is een afname in vergelijking met het vierde kwartaal een jaar eerder, toen er 61 bedrijven failliet zijn verklaard. Over heel 2023 kwam het aantal faillissementen in de industrie uit op 270. Dat is het hoogste aantal in vijf jaar; in 2018 waren dit er ook 270.
| Jaar | Kwartaal | Faillissementen |
|---|---|---|
| 2018 | 1e kwartaal | 74 |
| 2018 | 2e kwartaal | 64 |
| 2018 | 3e kwartaal | 51 |
| 2018 | 4e kwartaal | 81 |
| 2019 | 1e kwartaal | 65 |
| 2019 | 2e kwartaal | 67 |
| 2019 | 3e kwartaal | 77 |
| 2019 | 4e kwartaal | 55 |
| 2020 | 1e kwartaal | 66 |
| 2020 | 2e kwartaal | 62 |
| 2020 | 3e kwartaal | 58 |
| 2020 | 4e kwartaal | 40 |
| 2021 | 1e kwartaal | 19 |
| 2021 | 2e kwartaal | 24 |
| 2021 | 3e kwartaal | 22 |
| 2021 | 4e kwartaal | 37 |
| 2022 | 1e kwartaal | 27 |
| 2022 | 2e kwartaal | 39 |
| 2022 | 3e kwartaal | 34 |
| 2022 | 4e kwartaal | 61 |
| 2023 | 1e kwartaal | 80 |
| 2023 | 2e kwartaal | 62 |
| 2023 | 3e kwartaal | 74 |
| 2023 | 4e kwartaal** | 54 |
Omzetverwachting producenten voor eerste kwartaal negatiever
Per saldo verwacht 4,3 procent van de ondernemers meer omzet in het eerste kwartaal van 2024. Hiermee zijn ondernemers negatiever gestemd over hun omzet dan het vorige kwartaal, toen per saldo 7,3 procent van de ondernemers een omzetstijging verwachtte.
| Jaar | Maand | Omzet komende 3 maanden (% saldo bedrijven die toe- of afname verwachten) |
|---|---|---|
| 2020 | januari | 9,0 |
| 2020 | april | -56,6 |
| 2020 | juli | 4,7 |
| 2020 | oktober | 1,9 |
| 2021 | januari | 5,3 |
| 2021 | april | 11,9 |
| 2021 | juli | 20,2 |
| 2021 | oktober | 19,5 |
| 2022 | januari | 14,1 |
| 2022 | april | 18,6 |
| 2022 | juli | 12,5 |
| 2022 | oktober | 5,9 |
| 2023 | januari | 9,8 |
| 2023 | april | 7,7 |
| 2023 | juli | 6,2 |
| 2023 | oktober | 7,3 |
| 2024 | januari | 4,3 |
Bronnen
- StatLine - Nijverheid; productie en omzet, ontwikkeling en index
- StatLine - Producentenprijzen; afzetprijzen, bedrijfstak
- StatLine - Faillissementen; bedrijven en instellingen
- StatLine - Conjunctuurenquête Nederland; bedrijfstakken