Scherpe daling traditionele vormen van criminaliteit

Winkelende mensen in het centrum van Delft. Veel mensen dragen mondkapjes.
© Hollandse Hoogte / Hans van Rhoon
In 2020 was het aantal door de politie geregistreerde misdrijven 2 procent lager dan een jaar eerder. Vooral bepaalde vormen van traditionele criminaliteit zoals zakkenrollerij (-47 procent), woninginbraak (-23 procent) en winkeldiefstal (-13 procent) lieten vorig jaar een daling zien. Tegelijkertijd registreerde de politie meer online criminaliteit zoals verkoopfraude, valsheid in geschrifte en hacken. Dat meldt het CBS op basis van nieuwe cijfers.

Geregistreerde vormen van traditionele criminaliteit
JaartalWinkeldiefstal (2010=100)Straatroof (2010=100)Inbraak uit woning (2010=100)Zakkenrollerij (2010=100)
2010100,00100,00100,00100,00
2011103,06103,21107,81105,58
2012103,4698,73111,35116,51
2013105,3586,92106,36131,47
2014102,3166,8986,39104,67
201598,5958,3578,4791,47
201695,5151,5767,3878,92
201792,0344,3759,6665,01
201891,8943,3452,0346,64
2019*96,2646,4347,8839,96
2020*83,8738,8037,0721,15
*Voorlopige cijfers.

Het CBS heeft geen onderzoek gedaan naar het oorzakelijk verband tussen de coronapandemie en criminaliteit, maar het is aannemelijk dat het criminaliteitsbeeld in 2020 is beïnvloed door de coronapandemie en de genomen maatregelen. Zakkenrollen werd lastiger en meer thuiswerken verkleinde de kans op woninginbraak. Verder is er zeer waarschijnlijk samenhang tussen de (al dan niet gedeeltelijke) winkelsluiting en de beperkte toegang tot winkels, en de daling van het aantal gevallen van winkeldiefstal.

De daling van de geregistreerde criminaliteit in 2020 is vooral toe te schrijven aan een sterke afname van vormen van traditionele criminaliteit. Daarbij liep vooral de scherpe daling (-47 procent) van het aantal gevallen van zakkenrollerij naar in totaal 7 duizend in het oog.

Verder noteerde de politie ruim 30 duizend gevallen van woninginbraak (-23 procent) en nam het aantal registraties van straatroof met 16 procent af naar iets meer dan 3 duizend. Winkeldiefstal kwam vorig jaar volgens de politie 35 duizend keer voor (-13 procent).

Online criminaliteit toegenomen

De politie registreerde in 2020, net als in de drie voorgaande jaren, een stijging van online criminaliteit zoals digitale vormen van valsheid in geschrifte, online oplichting en hacken. Samen namen deze vormen vergeleken met een jaar eerder met 54 procent toe. Sinds 2017 is er in de politieregistraties sprake van meer dan een verdubbeling van dit type misdrijven.

Aantal minderjarige verdachten afgenomen

In totaal registreerde de politie vorig jaar 148 duizend personen als verdachte van een misdrijf, waarvan 15 duizend minderjarigen (-18 procent). Het aantal geregistreerde verdachten van zakkenrollerij nam onder minderjarigen met meer dan de helft af. Bij woninginbraak en winkeldiefstal is de daling bij minderjarigen en jongeren van 18 tot 25 jaar met ongeveer een derde sterker dan bij de overige leeftijden.

Geregistreerde verdachten, 2020*
CategorieZakkenrollerij (% verandering t.o.v. 2019)Woninginbraak (% verandering t.o.v. 2019)Winkeldiefstal (% verandering t.o.v. 2019)Straatroof (% verandering t.o.v. 2019)
12 tot 18 jaar-54,55-33,33-27,63-3,53
18 tot 25 jaar-42,31-30,11-26,54-28,30
25 tot 45 jaar-41,67-15,58-11,01-24,00
45 jaar of ouder-50,00-11,90-12,39-33,33
*Voorlopige cijfers.

Vooral minder woninginbraak in Amsterdam

Van de vier grote steden was de absolute afname van het aantal woninginbraken in 2020 het grootst in Amsterdam (- 1 000 inbraken). Daar daalde het aantal inbraken vergeleken met een jaar eerder in totaal met 29 procent.

In Den Haag en Rotterdam nam het aantal woninginbraken net als gemiddeld in de rest van Nederland met 23 procent af. In Utrecht was die daling met 10 procent veel minder sterk (-10 procent).

In 65 van de 355 gemeenten werd in 2020 juist meer ingebroken dan in 2019.

Woninginbraken 2020*
Gemeentenaam% verandering t.o.v. voorgaand jaar (% verandering t.o.v. 2019)
Appingedam
Delfzijl-63
Groningen (gemeente)-37
Loppersum
Almere-23
Stadskanaal-44
Veendam-33
Zeewolde-38
Achtkarspelen-34
Ameland
Harlingen
Heerenveen-20
Leeuwarden-17
Ooststellingwerf-44
Opsterland-52
Schiermonnikoog
Smallingerland-32
Terschelling
Vlieland
Weststellingwerf-73
Assen42
Coevorden-6
Emmen-41
Hoogeveen-9
Meppel-16
Almelo-16
Borne-13
Dalfsen-25
Deventer-15
Enschede12
Haaksbergen33
Hardenberg-28
Hellendoorn-16
Hengelo (O.)10
Kampen-23
Losser3
Noordoostpolder-42
Oldenzaal11
Ommen-40
Raalte-27
Staphorst-33
Tubbergen
Urk44
Wierden-44
Zwolle-11
Aalten-40
Apeldoorn-16
Arnhem-23
Barneveld-38
Beuningen0
Brummen-10
Buren-22
Culemborg-51
Doesburg
Doetinchem-10
Druten-64
Duiven-6
Ede-2
Elburg-27
Epe-13
Ermelo-34
Harderwijk-25
Hattem-45
Heerde-45
Heumen-29
Lochem-36
Maasdriel-10
Nijkerk-16
Nijmegen-33
Oldebroek73
Putten-10
Renkum-44
Rheden-10
Rozendaal
Scherpenzeel38
Tiel-3
Voorst-9
Wageningen44
Westervoort-29
Winterswijk4
Wijchen-51
Zaltbommel-41
Zevenaar-46
Zutphen-47
Nunspeet39
Dronten-19
Amersfoort-35
Baarn-14
De Bilt-11
Bunnik58
Bunschoten30
Eemnes-29
Houten32
Leusden-39
Lopik93
Montfoort22
Renswoude67
Rhenen-30
Soest-41
Utrecht (gemeente)-10
Veenendaal-22
Woudenberg74
Wijk bij Duurstede-34
IJsselstein-40
Zeist11
Nieuwegein-47
Aalsmeer-15
Alkmaar7
Amstelveen0
Amsterdam-29
Beemster-65
Bergen (NH.)-52
Beverwijk-49
Blaricum-14
Bloemendaal-38
Castricum-61
Diemen-21
Edam-Volendam-52
Enkhuizen-27
Haarlem-47
Haarlemmermeer-36
Heemskerk-41
Heemstede-47
Heerhugowaard8
Heiloo-26
Den Helder44
Hilversum-26
Hoorn-13
Huizen-23
Landsmeer38
Langedijk-22
Laren (NH.)-2
Medemblik-31
Oostzaan-38
Opmeer-26
Ouder-Amstel-39
Purmerend-4
Schagen-47
Texel
Uitgeest19
Uithoorn-32
Velsen-39
Weesp-38
Zandvoort-55
Zaanstad-22
Alblasserdam-14
Alphen aan den Rijn8
Barendrecht-7
Drechterland-59
Brielle-23
Capelle aan den IJssel-7
Delft-24
Dordrecht-23
Gorinchem24
Gouda-3
's-Gravenhage (gemeente)-23
Hardinxveld-Giessendam-54
Hellevoetsluis-44
Hendrik-Ido-Ambacht-13
Stede Broec-82
Hillegom-45
Katwijk-24
Krimpen aan den IJssel40
Leiden-29
Leiderdorp-21
Lisse-17
Maassluis-49
Nieuwkoop-17
Noordwijk-27
Oegstgeest25
Oudewater81
Papendrecht-30
Ridderkerk-29
Rotterdam-23
Rijswijk (ZH.)22
Schiedam-15
Sliedrecht-17
Albrandswaard-51
Westvoorne-3
Vlaardingen5
Voorschoten13
Waddinxveen-2
Wassenaar-45
Woerden-6
Zoetermeer-6
Zoeterwoude0
Zwijndrecht35
Borsele-33
Goes-15
West Maas en Waal-12
Hulst0
Kapelle
Middelburg (Z.)-13
Reimerswaal-48
Terneuzen9
Tholen26
Veere-20
Vlissingen40
De Ronde Venen4
Tytsjerksteradiel-11
Asten-47
Baarle-Nassau
Bergen op Zoom58
Best-49
Boekel-39
Boxmeer-38
Boxtel-57
Breda-10
Deurne-18
Pekela-58
Dongen-20
Eersel-40
Eindhoven-26
Etten-Leur-11
Geertruidenberg-29
Gilze en Rijen-44
Goirle10
Grave-48
Haaren-16
Helmond-27
's-Hertogenbosch-6
Heusden0
Hilvarenbeek-36
Loon op Zand-42
Mill en Sint Hubert-13
Nuenen, Gerwen en Nederwetten-20
Oirschot0
Oisterwijk-32
Oosterhout-13
Oss-19
Rucphen-14
Sint-Michielsgestel13
Someren-46
Son en Breugel-49
Steenbergen-33
Waterland0
Tilburg-8
Uden-6
Valkenswaard22
Veldhoven-1
Vught19
Waalre-36
Waalwijk-34
Woensdrecht-5
Zundert-14
Wormerland32
Landgraaf-48
Beek (L.)-35
Beesel-16
Bergen (L.)0
Brunssum-66
Gennep-51
Heerlen-36
Kerkrade-37
Maastricht-38
Meerssen-39
Mook en Middelaar-38
Nederweert-52
Roermond-42
Simpelveld-28
Stein (L.)-57
Vaals-33
Venlo-38
Venray-24
Voerendaal-42
Weert-38
Valkenburg aan de Geul-38
Lelystad-13
Horst aan de Maas-25
Oude IJsselstreek-27
Teylingen-5
Utrechtse Heuvelrug10
Oost Gelre-41
Koggenland-45
Lansingerland-32
Leudal-61
Maasgouw-58
Gemert-Bakel21
Halderberge4
Heeze-Leende-22
Laarbeek42
Reusel-De Mierden-62
Roerdalen-35
Roosendaal-3
Schouwen-Duiveland11
Aa en Hunze-35
Borger-Odoorn-62
Cuijk-55
Landerd-3
De Wolden-12
Noord-Beveland22
Wijdemeren-72
Noordenveld-41
Twenterand-34
Westerveld-42
Sint Anthonis-22
Lingewaard-17
Cranendonck-58
Steenwijkerland-33
Moerdijk-20
Echt-Susteren-4
Sluis15
Drimmelen-51
Bernheze-33
Alphen-Chaam-3
Bergeijk-50
Bladel-37
Gulpen-Wittem48
Tynaarlo-17
Midden-Drenthe61
Overbetuwe-19
Hof van Twente-10
Neder-Betuwe6
Rijssen-Holten-3
Geldrop-Mierlo-48
Olst-Wijhe-43
Dinkelland-10
Westland-31
Midden-Delfland-18
Berkelland-54
Bronckhorst23
Sittard-Geleen-48
Kaag en Braassem-56
Dantumadiel-40
Zuidplas-5
Peel en Maas-43
Oldambt9
Zwartewaterland-54
Súdwest-Fryslân-16
Bodegraven-Reeuwijk28
Eijsden-Margraten-40
Stichtse Vecht-32
Hollands Kroon0
Leidschendam-Voorburg15
Goeree-Overflakkee-13
Pijnacker-Nootdorp-11
Nissewaard-29
Krimpenerwaard1
De Fryske Marren-54
Gooise Meren5
Berg en Dal-53
Meierijstad-21
Waadhoeke-56
Westerwolde-28
Midden-Groningen-55
Beekdaelen-26
Montferland-45
Altena-32
West Betuwe28
Vijfheerenlanden-13
Hoeksche Waard-24
Het Hogeland-50
Westerkwartier-18
Noardeast-Fryslân-42
Molenlanden-28
*Voorlopige cijfers