Winsten bedrijven licht gedaald, inkomen huishoudens gestegen

De in het binnenland behaalde winst van de niet-financiële bedrijven was in het tweede kwartaal 1,2 miljard euro hoger dan een jaar eerder. Zonder de 12,5 miljard euro aan corona-gerelateerde subsidies zou de winst veel lager geweest zijn dan een jaar eerder. Het is overigens mogelijk dat er teveel subsidie is uitgekeerd en deze in een later stadium moet worden terugbetaald. De winst (vóór belastingen) van niet-financiële bedrijven lag 2,7 miljard euro lager dan een jaar eerder. Dit komt doordat de buitenlandse dochters van bedrijven 5,3 miljard euro minder winst genereerden. De zogeheten overige winsten uit vermogen namen iets toe. 

Bedrijven betaalden 3 miljard euro minder aan belastingen dan een jaar eerder. Dit komt vooral doordat bedrijven de verschuldigde vennootschapsbelastingen over 2019 voor een groter deel al in 2019 betaalden bij de voorlopige aanslag in plaats van pas in 2020. Daarnaast hebben bedrijven in 2020 de mogelijkheid om uitstel van belastingen aan te vragen wegens corona. Behalve aan belastingen hebben bedrijven in het tweede kwartaal ook veel minder dividend betaald. Het niet uitkeren van dividend vormde een voorwaarde voor het verkrijgen van corona-gerelateerde subsidies. Door de verminderde belastingoverdrachten en dividenduitkeringen, namen de besparingen van bedrijven met ruim 9 miljard euro toe. Dit uitgespaarde geld kan onder meer worden gebruikt om te investeren. In het tweede kwartaal gebeurde dit echter in mindere mate dan een jaar eerder. De investeringen lagen 2,7 miljard euro lager.

Inkomens huishoudens neemt toe

Het inkomen van huishoudens lag in het tweede kwartaal 2,4 miljard euro hoger dan een jaar eerder. Dit kwam voornamelijk doordat de beloning van werknemers met 2,2 miljard euro steeg ten opzichte van een jaar eerder. De beloning van werknemers steeg door al eerder afgesproken loonsverhogingen. De oplopende werkloosheid dempte de stijging. De inkomsten uit sociale uitkeringen stegen ook iets, doordat er meer WW werd uitgekeerd. De stijging van het beschikbaar inkomen werd nog gedrukt doordat het ontvangen dividend daalde met 0,5 miljard euro. 

Onder het inkomen van huishoudens wordt ook dat van zelfstandigen geschaard. Deze vallen namelijk niet onder de hierboven genoemde niet-financiële bedrijven. Het zogeheten gemengd inkomen van zelfstandigen bleef in het tweede kwartaal op ongeveer hetzelfde niveau als een jaar eerder. Het gemengd inkomen van zelfstandigen bleef onder meer op peil door de Tijdelijke overbruggingsregeling zelfstandig ondernemers (Tozo). In het tweede kwartaal werd hier 1,7 miljard euro aan uitgekeerd. Aanvullend kregen zelfstandigen nog eens 1,3 miljard euro aan corona compensatie. Zonder deze maatregelen had het gemengd inkomen ruim 3 miljard euro lager gelegen.

Lagere consumptie en record aan vrije individuele besparingen

Door de verschillende maatregelen tijdens de gedeeltelijke lockdown waren de consumptieve bestedingen van huishoudens in het tweede kwartaal 10 miljard euro lager dan een jaar eerder. Het deel van het beschikbaar inkomen dat overblijft na consumptie vormt de individuele besparingen. Doordat het beschikbaar inkomen toenam terwijl de consumptieve bestedingen daalden, werd er veel gespaard. De individuele besparingen bedroegen in het tweede kwartaal 35,9 miljard euro, oftewel 12,4 miljard euro meer dan een jaar eerder. Door het vakantiegeld zijn de besparingen in het tweede kwartaal altijd hoog, maar nooit eerder werd er in een kwartaal zoveel gespaard. 

Terwijl bedrijven en huishoudens spaarden, moest de overheid juist flink interen. De overheid ontspaarde in het tweede kwartaal 17 miljard euro. Het tekort van de overheid in het tweede kwartaal ( het EMU-saldo) kwam uit op 24 miljard euro.  

De in dit nieuwsbericht genoemde cijfers over bijvoorbeeld winst en inkomen betreffen macrocijfers waarbij naar alle inkomsten en uitgaven van alle bedrijven en huishoudens samen wordt gekeken. Er zijn bedrijfstakken die weinig of geen last hebben van de Coronacrisis en die de winsten zien stijgen. Voorbeelden zijn (delen van) de voedingsmiddelenindustrie, de bouw, de detailhandel en de verhuur van woningen.