Lagere prijzen zorgen voor inkomstendaling landbouw
In de landbouw zijn de inkomsten als gevolg van lagere prijzen gedaald. Boeren ontvingen vooral minder geld voor melk, varkens en suikerbieten. Per arbeidsjaar daalden de inkomsten in 2015 met 4,6 procent. Ondanks een hogere landbouwproductie waren de opbrengsten minder door de lagere verkoopprijzen. Dit blijkt uit een eerste raming van CBS en het onderzoeksinstituut LEI Wageningen UR.
Het productievolume in de landbouw groeide in 2015 met 1 procent. Dit kwam vooral door de hogere afzet van de veehouderijproducten. Het productievolume van de landbouw is in de afgelopen 20 jaar met bijna 23 procent toegenomen. De inkomsten per arbeidsjaar in 2015 zijn ruim 14 procent lager dan in 1995.
Meer melk en vee, maar lagere verkoopprijzen
De waarde van de dierlijke productie daalde dit jaar, nadat deze vijf jaar op rij was gestegen. Hoewel het productievolume met 4 procent toenam, daalde de gemiddelde afzetprijs met 10 procent. Vooral de prijzen voor varkens (-11 procent) en melk (-18 procent) stonden onder druk. Eieren werden voor het tweede jaar op rij fors duurder. Het prijsniveau van eieren lag in 2013 wel op een zeer laag niveau.
De ontwikkeling van de totale dierlijke productie wordt, met een aandeel van meer dan 40 procent, sterk beïnvloed door de melkproductie. Het hogere productievolume van melk kon de zeer sterke prijsdaling als gevolg van het grote aanbod niet compenseren. Dit jaar werd op 1 april het melkquotum afgeschaft en kon er onbeperkt worden gemolken. De melkveehouders werden wel geconfronteerd met een forse superheffing voor de in het eerste kwartaal boven het quotum geproduceerde melk.
De volumeontwikkeling vertoonde bij de meeste veehouderijproducten een toename. Vooral die van runderen lag boven het niveau van een jaar eerder, mede door de toename van de melkveestapel. Daarentegen werden er wel minder eieren gelegd.
Binnen tuin- en akkerbouw grote verschillen tussen gewassen
De ontwikkeling van de totale plantaardige productie in Nederland wordt sterk beïnvloed door die van planten en bloemen (bijna de helft van de totale productiewaarde). Hiervan zijn de productievolumes en de prijzen nauwelijks veranderd. Na twee jaar van sterke prijsdalingen voor graan werden voor dit gewas 1 procent hogere prijzen in 2015 gerealiseerd. De prijzen van aardappelen en fruit lagen met respectievelijk 4,5 en 2,5 procent ook boven het niveau van vorig jaar. De sterkste prijsdaling was voor suikerbieten (-26 procent), terwijl verse groenten (+ 18 procent) het sterkst in prijs toenamen. In 2014 waren de groenteprijzen zeer laag als gevolg van de Russische import-boycot. Dit jaar werden vooral in Azië andere afzetmarkten gevonden.
Lager kosten diervoeders
De waarde van de totale inkopen door de Nederlandse landbouw daalde met 0,5 procent. Er werd weliswaar meer ingekocht (volumes + 1,4 procent), maar tegen een lagere gemiddelde prijs (-1,7 procent). Diervoeders vormen met een aandeel van 30 procent de grootste kostenpost. Door de toename van de veestapel als gevolg van het afschaffen van het melkquotum werd er meer diervoeder gekocht. Ook was het energieverbruik hoger. De prijzen voor energie en diervoeders daalden, terwijl de prijzen voor meststoffen en veterinaire kosten stegen.