1. Inleiding

Er zijn verhoudingsgewijs veel bijstandsgerechtigden met een herkomst buiten Nederland, en in het bijzonder een herkomst buiten Europa (CBS 2022a). De verschillende herkomstgroepen kennen een andere samenstelling qua leeftijd, geslacht, opleidingsniveau, gezondheid, deelname aan de arbeidsmarkt en huishoudenssamenstelling. Verschillen tussen herkomstgroepen in gebruik van de bijstand kunnen samenhangen met deze andere samenstelling. Centraal in dit artikel staat de vraag in hoeverre de oververtegenwoordiging van bepaalde herkomstgroepen in de bijstand samenhangt met verschillen in achtergrondkenmerken, zoals leeftijd en geslacht, huishoudsamenstelling, opleidingsniveau, recent arbeidsverleden en gezondheid. Het doel van dit artikel is een verdieping te bieden op de rapportage Integratie en Samenleven (CBS, 2022a), waarin alleen gekeken werd naar de samenhang met leeftijd, geslacht en opleidingsniveau. De focus van dit artikel ligt op bijstandsgerechtigden tot de AOW-leeftijd.

Het CBS gaat over op een andere manier van publiceren over wat tot nu toe de ‘bevolking met een westerse of niet-westerse migratieachtergrond’ werd genoemd (CBS, 2022b). Voortaan is meer bepalend waar iemand zelf geboren is, en minder bepalend waar iemands ouders geboren zijn. Daarbij wordt het woord migratieachtergrond niet meer gebruikt. De hoofdindeling westers en niet-westers is vervangen door een indeling op basis van werelddelen en veelvoorkomende immigratielanden. Deze indeling wordt vanaf 2022 geleidelijk ingevoerd in de statistieken en publicaties. Dit geldt ook voor de statistiek over de bijstand.