Statistisch Bulletin 2023-11

Over deze publicatie

Het Bulletin van deze maand bevat gegevens over Arbeid en sociale zekerheid, Bevolking, Inkomen en bestedingen, Internationale handel en Prijzen.
Het Statistisch Bulletin verschijnt op elke 2e donderdag van de maand.

Het is mogelijk om van de verschillende thema’s binnen dit Bulletin (per onderdeel) een eenvoudige pdf te vervaardigen door in het thema op het printericoontje onderaan de pagina te klikken.
Maar let op: in dit gegenereerde PDF document zijn sommige tabellen niet volledig zichtbaar, omdat deze te breed zijn.

1. Arbeid en sociale zekerheid

Dit thema bevat informatie over  werkloosheid (I) en tabellen over cao-lonen (II), ontwikkeling van de cao-lonen én contractuele loonkosten (III).

Werkloosheid (I)

De tabel Arbeidsdeelname en werkloosheid per maand bevat maand-, kwartaal- en jaarcijfers over de arbeidsdeelname en werkloosheid in Nederland. De bevolking van 15 tot 75 jaar (exclusief de institutionele bevolking) wordt hiervoor ingedeeld in de werkzame, de werkloze en de niet-beroepsbevolking. De verschillende groepen worden verder onderscheiden naar geslacht en leeftijd. Naast de oorspronkelijke maandcijfers over de beroepsbevolking kunt u in de tabel ook maandcijfers vinden die zijn gecorrigeerd voor seizoensinvloeden.

Meer informatie over werkloosheid is te vinden in Werkloosheid gestegen

Cao-lonen (II)

De tabellen over de cao-lonen bevatten indexcijfers per maand en per uur inclusief bijzondere beloningen, indexcijfers van de contractuele loonkosten per uur van werknemers in Nederland. Daarnaast bevatten de tabellen gegevens over de ontwikkeling van de verschillende indices, deze zijn bepaald uit de gepubliceerde indexcijfers. De tabellen zijn ook uitgesplitst naar sectoren en naar bedrijfstakken.

Cao-sectoren

Cao-lonen per maand inclusief bijzondere beloningen per cao-sector, 2010=100
TotaalParticuliere bedrijvenGesubsidieerde instellingenOverheid
2022okt125,4125,2124,9126,9
2022nov125,5125,2124,9126,9
2022dec125,7125,6124,9126,9
2023*jan128,9128,9127,5130,4
2023*feb129,3129,2128,9130,4
2023*mrt129,9129,8129,6130,4
2023*apr130,4130,4129,8131,0
2023*mei130,6130,5130,5131,2
2023*jun130,7130,6130,5131,2
2023*jul132,4131,9131,2135,4
2023*aug132,6132,0131,6136,0
2023*sep133,1132,5132,0136,3
2023*okt133,4132,7133,2136,3
* Voorlopige cijfers

Cao-lonen per uur inclusief bijzondere beloningen per cao-sector, 2010=100
TotaalParticuliere bedrijvenGesubsidieerde instellingenOverheid
2022okt125,5125,1125,5126,8
2022nov125,5125,1125,5126,8
2022dec125,7125,5125,5126,8
2023*jan129,1128,8128,1130,9
2023*feb129,5129,1129,5130,9
2023*mrt130,0129,8130,2130,9
2023*apr130,6130,4130,4131,5
2023*mei130,8130,5131,2131,6
2023*jun130,8130,6131,2131,6
2023*jul132,6131,9131,9135,9
2023*aug132,8132,0132,2136,5
2023*sep133,2132,5132,6136,7
2023*okt133,6132,7133,9136,7
* Voorlopige cijfers

Contractuele loonkosten per uur inclusief bijzondere beloningen per cao-sector, 2010=100
TotaalParticuliere bedrijvenGesubsidieerde instellingenOverheid
2022okt129,6128,7129,0133,0
2022nov129,6128,7129,0133,0
2022dec129,8129,1129,0133,0
2023*jan132,9132,5131,5135,7
2023*feb133,3132,8132,9135,7
2023*mrt134,0133,5133,7135,7
2023*apr134,5134,1133,9136,3
2023*mei134,8134,3134,7136,5
2023*jun134,8134,4134,7136,5
2023*jul136,6135,7135,4140,8
2023*aug136,9135,8135,8141,4
2023*sep137,3136,4136,2141,7
2023*okt137,7136,6137,5141,7
* Voorlopige cijfers
 

Bedrijfstakken

Cao-lonen per maand inclusief bijzondere beloningen per bedrijfstak, 2010=100
2022202220222023*2023*2023*2023*2023*2023*2023*2023*2023*2023*
BedrijfstakSbi - codeoktnovdecjanfebmrtaprmeijunjulaugsepokt
Landbouw, bosbouw en visserij 01-03121,8121,8121,8125,5125,5126,8126,8126,8126,8128,4128,4128,4128,4
Industrie 10-33129,0129,1130,9132,8132,9134,1134,6135,0135,1135,9136,1136,1136,8
Energievoorziening 35 124,6124,6124,6128,6128,6128,6128,6128,6128,6133,5133,5133,5132,2
Waterbedrijven en afvalbeheer 36-39131,5132,1132,1133,8133,8133,8141,3141,3141,3141,3141,3141,3141,3
Bouwnijverheid 41-43128,1128,1128,1130,3130,3132,1132,2132,2132,2133,7133,7133,7133,7
Handel 45-47124,2124,2124,3129,0129,3129,6130,3130,4130,4131,7131,9133,1133,1
Vervoer en opslag 49-53127,8127,8127,8135,4135,4135,6137,0136,9137,1137,8137,8137,9138,1
Horeca 55-56125,4125,4125,4129,5129,5129,5129,5129,5129,5130,7130,7130,7130,7
Informatie en communicatie 58-63123,5123,5123,7124,9126,9126,9128,2128,2128,2130,2130,2130,2130,2
Financiële dienstverlening 64-66119,5119,5119,5121,6121,8122,4122,4122,4122,4123,5123,5123,5123,8
Verhuur en handel van onroerend goed 68 121,2121,2121,2124,1124,1124,1124,1124,1124,1124,1124,1124,1124,1
Specialistische zakelijke diensten 69-75122,1122,1122,2126,7126,7127,4127,3127,3127,6127,9128,6130,7130,9
Verhuur en overige zakelijke diensten 77-82125,3125,3125,3128,6128,8128,8129,5129,5129,5132,3132,3132,3132,3
Openbaar bestuur en overheidsdiensten 84 125,8125,8125,8131,3131,3131,3132,4132,4132,4132,5132,5132,5132,5
Onderwijs 85 128,6128,6128,6128,6128,6128,6128,7129,1129,2139,6141,2141,2141,2
Gezondheids- en welzijnszorg 86-88126,6126,6126,6128,6130,3131,1131,2132,1132,1132,8132,8133,3134,7
Cultuur, sport en recreatie 90-93120,3120,3120,3124,2124,2124,2125,7125,7125,7126,0126,0126,0127,2
Overige dienstverlening 94-96125,8125,8125,8128,5128,5129,1129,1130,8130,8132,9133,8133,8135,0
* Voorlopige cijfers

Cao-lonen per uur inclusief bijzondere beloningen per bedrijfstak, 2010=100
2022202220222023*2023*2023*2023*2023*2023*2023*2023*2023*2023*
BedrijfstakSbi - codeoktnovdecjanfebmrtaprmeijunjulaugsepokt
Landbouw, bosbouw en visserij 01-03121,9121,9121,9125,5125,5126,9126,9126,9126,9128,4128,4128,5128,5
Industrie 10-33128,5128,5130,3132,3132,3133,6134,0134,5134,6135,3135,5135,5136,2
Energievoorziening 35 122,2122,2122,2126,2126,2126,2126,2126,2126,2131,0131,0131,0129,8
Waterbedrijven en afvalbeheer 36-39130,6131,1131,1132,9132,9132,9140,3140,3140,3140,3140,3140,3140,3
Bouwnijverheid 41-43127,5127,5127,5129,6129,6131,4131,5131,5131,5133,0133,0133,0133,0
Handel 45-47123,9124,0124,0128,8129,0129,4130,1130,1130,1131,5131,7132,9132,9
Vervoer en opslag 49-53127,6127,6127,6135,1135,1135,4136,7136,7136,8137,5137,5137,7137,8
Horeca 55-56125,4125,4125,4129,5129,5129,5129,5129,5129,5130,7130,7130,7130,7
Informatie en communicatie 58-63124,1124,1124,3125,6127,6127,6128,9128,9128,9130,8130,8130,8130,8
Financiële dienstverlening 64-66120,0120,0120,0122,2122,4123,0123,0123,0123,0124,1124,1124,1124,4
Verhuur en handel van onroerend goed 68 122,2122,2122,2125,2125,2125,2125,2125,2125,2125,2125,2125,2125,2
Specialistische zakelijke diensten 69-75122,2122,2122,2126,8126,8127,5127,4127,4127,6128,0128,6130,8130,9
Verhuur en overige zakelijke diensten 77-82125,5125,5125,5129,5129,6129,6130,3130,4130,4133,2133,2133,2133,2
Openbaar bestuur en overheidsdiensten 84 125,6125,6125,6132,2132,2132,2133,3133,3133,3133,4133,4133,4133,4
Onderwijs 85 128,6128,6128,6128,6128,6128,6128,7129,1129,2139,6141,2141,2141,2
Gezondheids- en welzijnszorg 86-88127,4127,4127,4129,4131,1131,9132,0133,0133,0133,6133,6134,1135,6
Cultuur, sport en recreatie 90-93120,3120,3120,3124,2124,2124,2125,6125,6125,6126,0126,0126,0127,1
Overige dienstverlening 94-96126,2126,2126,2129,0129,0129,6129,6131,3131,3133,4134,4134,4135,5
* Voorlopige cijfers

Contractuele loonkosten per uur inclusief bijzondere beloningen per bedrijfstak, 2010=100
2022202220222023*2023*2023*2023*2023*2023*2023*2023*2023*2023*
BedrijfstakSbi - codeoktnovdecjanfebmrtaprmeijunjulaugsepokt
Landbouw, bosbouw en visserij 01-03122,6122,6122,6126,3126,3127,7127,7127,7127,7129,4129,4129,4129,4
Industrie 10-33132,4132,4134,3136,1136,1137,7138,1138,6138,8139,6139,8139,8140,5
Energievoorziening 35 127,2127,2127,2129,2129,2129,2129,2129,2129,2134,5134,5134,5133,1
Waterbedrijven en afvalbeheer 36-39136,1136,6136,6136,4136,4136,4144,2144,2144,2144,2144,2144,2144,2
Bouwnijverheid 41-43130,2130,2130,2132,0132,0134,0134,1134,1134,1135,7135,7135,7135,7
Handel 45-47128,4128,4128,5133,0133,3133,7134,5134,6134,6136,1136,2137,6137,6
Vervoer en opslag 49-53132,3132,3132,3139,8139,8140,1141,5141,5141,7142,3142,3142,5142,7
Horeca 55-56128,5128,5128,5132,6132,6132,6132,6132,6132,6133,8133,8133,8133,8
Informatie en communicatie 58-63125,7125,7125,9127,4129,4129,4130,7130,7130,7132,7132,7132,7132,7
Financiële dienstverlening 64-66125,5125,5125,5127,5127,7128,4128,4128,4128,4129,5129,5129,5129,7
Verhuur en handel van onroerend goed 68 118,4118,4118,4121,1121,1121,1121,1121,1121,1121,1121,1121,1121,1
Specialistische zakelijke diensten 69-75124,7124,7124,7129,2129,2130,0129,9129,9130,1130,5131,1133,3133,5
Verhuur en overige zakelijke diensten 77-82128,5128,5128,5133,0133,2133,2133,9133,9133,9137,0137,0137,0137,0
Openbaar bestuur en overheidsdiensten 84 131,6131,6131,6136,9136,9136,9138,0138,0138,0138,1138,1138,1138,1
Onderwijs 85 135,1135,1135,1133,6133,6133,6133,7134,1134,2144,9146,5146,5146,5
Gezondheids- en welzijnszorg 86-88131,3131,3131,3133,0134,7135,6135,7136,7136,7137,4137,4137,9139,4
Cultuur, sport en recreatie 90-93122,6122,6122,6126,5126,5126,5127,9127,9127,9128,3128,3128,3129,5
Overige dienstverlening 94-96131,5131,5131,5134,5134,5135,2135,2136,9136,9139,0140,0140,0141,2
* Voorlopige cijfers

III. Ontwikkeling cao-lonen en contractuele loonkosten (procentuele mutatie t.o.v. dezelfde periode een jaar eerder)

Cao-sectoren

Ontwikkeling cao-lonen per maand inclusief bijzondere beloningen naar cao-sectoren (%)
TotaalParticuliere bedrijvenGesubsidieerde instellingenOverheid
20192,52,32,82,9
20202,82,82,73,1
20212,01,92,61,9
20223,23,03,24,2
2023*feb5,45,35,15,9
2023*mrt5,65,64,95,9
2023*apr5,75,85,05,8
2023*mei5,75,85,26,0
2023*jun5,75,75,25,8
2023*jul6,06,05,16,8
2023*aug6,15,95,47,2
2023*sep6,26,15,77,4
2023*okt6,46,06,67,4
* Voorlopige cijfers

Ontwikkeling cao-lonen per uur inclusief bijzondere beloningen naar cao-sectoren (%)
TotaalParticuliere bedrijvenGesubsidieerde instellingenOverheid
20192,52,42,82,9
20202,92,92,73,2
20212,12,02,51,9
20223,23,03,24,3
2023*feb5,55,35,16,4
2023*mrt5,75,74,96,4
2023*apr5,85,85,06,4
2023*mei5,85,85,26,4
2023*jun5,75,75,16,2
2023*jul6,26,15,27,3
2023*aug6,26,05,47,6
2023*sep6,36,25,77,8
2023*okt6,56,16,77,8
* Voorlopige cijfers
 

Ontwikkeling contractuele loonkosten per uur inclusief bijzondere beloningen naar cao-sectoren (%)
TotaalParticuliere bedrijvenGesubsidieerde instellingenOverheid
20193,12,83,43,8
20202,92,72,63,1
20212,01,72,52,9
20223,73,43,94,1
2023*feb5,35,55,05,1
2023*mrt5,65,94,85,1
2023*apr5,65,94,95,0
2023*mei5,76,05,05,2
2023*jun5,55,85,05,0
2023*jul5,96,15,05,9
2023*aug6,06,05,36,3
2023*sep6,16,25,66,5
2023*okt6,36,16,66,5
* Voorlopige cijfers

Bedrijfstakken

Ontwikkeling cao-lonen per maand inclusief bijzondere beloningen naar bedrijfstakken (%)
20192020202120222023*2023*2023*2023*2023*2023*2023*2023*2023*
BedrijfstakSbi - codefebmrtaprmeijunjulaugsepokt
Landbouw, bosbouw en visserij 01-032,21,31,52,14,85,85,85,75,76,36,36,35,4
Industrie 10-332,73,72,42,74,85,75,75,95,86,16,25,56,0
Energievoorziening 35 1,84,82,52,26,26,25,23,33,37,17,17,16,1
Waterbedrijven en afvalbeheer 36-393,13,62,22,74,14,17,57,57,57,57,57,57,5
Bouwnijverheid 41-432,63,72,52,73,14,44,44,44,45,65,64,44,4
Handel 45-472,32,61,93,46,86,87,37,36,86,76,87,87,2
Vervoer en opslag 49-532,41,91,94,17,67,48,48,38,58,28,28,18,1
Horeca 55-563,13,60,33,08,08,04,84,84,85,55,54,24,2
Informatie en communicatie 58-630,82,02,13,05,05,06,16,16,16,95,45,45,4
Financiële dienstverlening 64-661,71,61,72,53,74,04,03,83,84,34,34,33,6
Verhuur en handel van onroerend goed 68 2,83,02,33,12,42,42,42,42,42,42,42,42,4
Specialistische zakelijke diensten 69-752,32,52,12,95,55,75,15,15,44,95,47,17,2
Verhuur en overige zakelijke diensten 77-822,43,01,92,95,05,04,94,94,85,75,75,65,6
Openbaar bestuur en overheidsdiensten 84 2,83,02,03,87,67,67,67,67,65,35,35,35,3
Onderwijs 85 2,93,21,45,23,73,73,63,83,48,69,89,89,8
Gezondheids- en welzijnszorg 86-883,12,72,93,35,04,64,74,84,85,14,95,36,4
Cultuur, sport en recreatie 90-932,22,81,12,64,74,75,65,65,34,94,94,75,7
Overige dienstverlening 94-962,42,32,72,65,25,45,46,96,97,46,56,57,3
* Voorlopige cijfers

Ontwikkeling cao-lonen per uur inclusief bijzondere beloningen naar bedrijfstakken (%)
20192020202120222023*2023*2023*2023*2023*2023*2023*2023*2023*
BedrijfstakSbi - codefebmrtaprmeijunjulaugsepokt
Landbouw, bosbouw en visserij 01-032,11,31,62,04,75,85,85,75,76,36,36,45,4
Industrie 10-332,83,72,32,74,85,75,65,95,86,06,15,56,0
Energievoorziening 35 1,82,92,42,36,26,25,33,33,37,27,27,26,2
Waterbedrijven en afvalbeheer 36-393,13,52,32,84,24,27,47,47,47,47,47,47,4
Bouwnijverheid 41-432,63,72,52,73,04,54,44,44,45,65,64,34,3
Handel 45-472,32,61,83,46,76,87,37,36,76,76,97,87,3
Vervoer en opslag 49-532,41,91,94,17,67,58,38,38,48,28,28,28,0
Horeca 55-563,13,60,33,08,08,04,84,84,85,55,54,24,2
Informatie en communicatie 58-631,42,72,13,05,15,16,26,26,26,95,45,45,4
Financiële dienstverlening 64-661,82,42,42,63,74,14,13,93,94,44,44,43,7
Verhuur en handel van onroerend goed 68 2,83,12,23,02,52,52,52,52,52,52,52,52,5
Specialistische zakelijke diensten 69-752,22,62,12,85,65,85,25,25,44,95,37,17,1
Verhuur en overige zakelijke diensten 77-822,43,21,92,95,55,55,35,35,36,26,26,16,1
Openbaar bestuur en overheidsdiensten 84 2,93,12,03,88,58,58,58,58,56,26,26,26,2
Onderwijs 85 2,93,21,45,23,73,73,63,83,48,69,89,89,8
Gezondheids- en welzijnszorg 86-883,12,82,93,35,04,74,74,94,95,04,95,36,4
Cultuur, sport en recreatie 90-932,22,71,12,64,84,85,55,55,25,05,04,75,7
Overige dienstverlening 94-962,42,32,72,95,35,55,56,96,97,46,76,77,4
* Voorlopige cijfers

Ontwikkeling contractuele loonkosten per uur inclusief bijzondere beloningen naar bedrijfstakken (%)
20192020202120222023*2023*2023*2023*2023*2023*2023*2023*2023*
BedrijfstakSbi - codefebmrtaprmeijunjulaugsepokt
Landbouw, bosbouw en visserij 01-032,9-0,31,42,04,96,16,05,95,96,66,66,65,5
Industrie 10-332,93,92,23,45,06,16,06,26,06,26,35,76,1
Energievoorziening 35 2,72,52,62,94,54,53,61,61,65,75,75,74,6
Waterbedrijven en afvalbeheer 36-394,33,32,43,42,62,66,06,06,06,06,06,06,0
Bouwnijverheid 41-432,74,01,22,93,24,74,44,44,45,55,54,24,2
Handel 45-472,92,61,73,86,56,57,27,26,76,66,77,77,2
Vervoer en opslag 49-533,01,81,84,87,57,28,18,18,38,08,07,97,9
Horeca 55-562,85,1-0,33,08,08,04,74,74,75,45,44,14,1
Informatie en communicatie 58-632,21,72,03,65,25,26,36,36,37,05,65,65,6
Financiële dienstverlening 64-661,91,02,32,33,43,93,93,63,64,14,14,13,3
Verhuur en handel van onroerend goed 68 3,23,5-1,23,52,32,32,32,32,32,32,32,32,3
Specialistische zakelijke diensten 69-752,82,41,83,35,45,75,15,15,34,85,37,17,1
Verhuur en overige zakelijke diensten 77-823,02,71,33,66,06,05,85,85,76,86,86,66,6
Openbaar bestuur en overheidsdiensten 84 3,93,13,03,87,37,37,27,27,24,94,94,94,9
Onderwijs 85 3,83,32,35,12,42,42,32,52,17,38,48,48,4
Gezondheids- en welzijnszorg 86-883,82,82,83,94,74,44,54,64,64,84,65,06,2
Cultuur, sport en recreatie 90-932,52,90,83,04,74,75,45,45,14,94,94,65,6
Overige dienstverlening 94-962,72,23,32,85,45,55,57,07,07,46,76,77,4
* Voorlopige cijfers

 

2. Bevolking

Maand- en jaarcijfers van de omvang van de bevolking van Nederland.

De tabellen omvatten aantallen van levendgeborenen, overledenen, buitenlandse migratie, administratieve correcties, bevolkingsgroei, binnen gemeenten verhuisde personen en tussen gemeenten verhuisde personen, sluitingen en ontbindingen van huwelijk en partnerschapsregistratie (personen en gebeurtenissen).

Tabel 1
Bevolking, stand en dynamiek:
Bevolkingsontwikkeling; maand en jaar
Verhuisde personen; geslacht, leeftijd en regio per maand
Huwen, partnerschap; sluiting en ontbinding per maand

Tabel 2
Levendgeborenen naar legitimiteit en rangnummer (uit de moeder):
Levend geboren kinderen; leeftijd moeder, volgorde geboorte uit de moeder

Deze aantallen gelden alleen voor de jaarcijfers.

Tabel 3
Overledenen naar leeftijd en geslacht:
Overledenen; geslacht, leeftijd en burgerlijke staat

Deze aantallen gelden alleen voor de jaarcijfers.

Tabellen 4 en 5
Buitenlandse migratie naar geboorteland:
Immi- en emigratie; per maand, migratieachtergrond, geslacht

Meer informatie over Bevolking vindt u onder andere op het Dashboard Bevolking

3. Industrie en energie

Tabel Nijverheid; productie en omzet, ontwikkeling en index, 2015=100

Deze tabel bevat cijfers over de productie- en omzetontwikkeling van de nijverheid. De cijfers kunnen worden uitgesplitst naar branche volgens de Standaard bedrijfsindeling (SBI 2008) van het CBS. De ontwikkeling wordt weergegeven als procentuele verandering ten opzichte van een vorige periode en door middel van indexcijfers met als basisjaar 2015.

De productie- en omzetontwikkeling worden in twee vormen gepubliceerd. Allereerst als jaar-op-jaar ontwikkelingen waarbij de groei ten opzichte van dezelfde periode in het voorafgaande jaar centraal staat. Deze cijfers worden ongecorrigeerd en werkdaggecorrigeerd gepresenteerd. De tweede vorm betreft periode-op-periode ontwikkelingen, bijvoorbeeld maand-op-maand. Periode-op-periode ontwikkelingen zijn mogelijk door het toepassen van seizoencorrectie.

Meer informatie over de nijverheid is te vinden op Industrie en energie (cbs.nl)

 

4. Inkomen en bestedingen

Vertrouwen consumenten iets minder negatief in oktober

De stemming onder consumenten was in oktober 2023 iets minder negatief dan een maand eerder, meldt het CBS. Het consumentenvertrouwen steeg van -39 in september naar -38 in oktober. Zowel het oordeel over het economische klimaat als de koopbereidheid verbeterde.

Met -38 lag het consumentenvertrouwen in oktober ruimschoots onder het gemiddelde over de afgelopen twintig jaar (-10). Het vertrouwen bereikte in januari 2000 de hoogste stand ooit (36) en in september en oktober 2022 de laagste stand ooit (-59). Het CBS meet het consumentenvertrouwen elke maand sinds april 1986.

Consumenten iets minder pessimistisch over economisch klimaat

Consumenten waren in oktober wat minder pessimistisch over de economie dan in september. De deelindicator economisch klimaat kwam uit op -56, tegen -57 in september. Zowel het oordeel van consumenten over de economische situatie in de afgelopen twaalf maanden als het oordeel over de economische situatie in de komende twaalf maanden was wat minder negatief.

 

Koopbereidheid fractie minder negatief

De koopbereidheid kwam in oktober uit op -27, tegen -28 in september. Het oordeel over de financiële situatie in de afgelopen twaalf maanden verslechterde iets, terwijl het oordeel over de financiële situatie in de komende twaalf maanden wat verbeterde. De tijd voor het doen van grote aankopen vonden consumenten minder ongunstig dan in september.

 

 

Tabel Consumentenvertrouwen

Opmerkingen bij deze tabel:

  • De cijfers in de tabel zijn na correctie voor seizoeninvloeden. De seizoencorrectie wordt in februari van elk jaar aangepast. Hierdoor zijn verschillen mogelijk met eerder gepubliceerde uitkomsten.
  • De weergave in bovenstaande tabel is een voorselectie; in de StatLine-tabel zijn naar eigen wens (andere) perioden te selecteren.
  • Het Consumenten Conjunctuur Onderzoek wordt medegefinancierd door de Europese Commissie; het aantal respondenten is 1095 in de maand oktober 2023.

5. Internationale handel

In dit thema staan tabellen over:

  • Kerncijfers internationale goederenhandel volgens eigendomsoverdracht (I)
  • Kerncijfers internationale goederenhandel volgens grensoverschrijding (II)
  • In- en uitvoerwaarde goederen volgens eigendomsoverdracht per land (III)
  • In- en uitvoerwaarde goederen volgens grensoverschrijding per land (IV)
  • In- en uitvoerwaarde goederen volgens eigendomsoverdracht per divisie SITC (V)

De maandcijfers over de internationale handel in goederen worden een aantal keer nader vastgesteld. Een verslagjaar wordt zo’n twee jaar later afgesloten. De cijfers over 2021 zijn inmiddels definitief.

Nota bene: op dit moment vindt er een overgang plaats van tabellen volgens de oude methode naar nieuwe tabellen volgens de methoden van eigendomsoverdracht en grensoverschrijding. Deze overgang zal in fases verlopen, waardoor bepaalde oude tabellen nog niet zijn overgegaan naar de nieuwe situatie.

Tabel I. Kerncijfers internationale goederenhandel volgens eigendomsoverdracht
 
Tabel II. Kerncijfers internationale goederenhandel volgens grensoverschrijding

Tabel III. In- en uitvoerwaarde goederen volgens eigendomsoverdracht per land
N.B.: Dit is een voorselectie; in de StatLine-tabel zijn naar eigen wens (andere) landen te selecteren.

Tabel IV. In- en uitvoerwaarde goederen volgens grensoverschrijding per land
N.B.: Dit is een voorselectie; in de StatLine-tabel zijn naar eigen wens (andere) landen te selecteren.

Tabel V. In- en uitvoerwaarde goederen volgens eigendomsoverdracht per divisie SITC



Meer informatie over de internationale handel staat op themapagina Internationale handel (cbs.nl)

Meer achtergrondinformatie over de statistiek is te vinden in de onderzoeksbeschrijving Statistiek Internationale handel in goederen volgens eigendomsoverdracht en grensoverschrijding.

6. Prijzen

Het thema Prijzen bevat maandelijkse tabellen over consumenten- en producentenprijsindices,en inputprijsindex nieuwbouwwoningen. Ook zijn elk kwartaal tabellen met indexcijfers over grond-, weg- en waterbouw en outputprijsindex nieuwbouwwoningen beschikbaar.

Consumentenprijzen

Het CBS publiceert maandelijks in een nieuwsbericht over de prijsontwikkeling van goederen en diensten die consumenten aanschaffen.

Consumentenprijsindex, alle huishoudens, bestedingscategorieën (2015=100)
20222022202320232023
Bestedingscategorieënjaarseptemberaugustusseptember*Wegings-coëfficiënt
000000 Totaal bestedingen121,43126,89127,70127,16100 000
010000 Voedingsmiddelen en alcoholvrije dranken122,39125,03137,84136,7112 044
011000 Voedingsmiddelen122,81125,54138,57137,3411 130
012000 Alcoholvrije dranken117,67119,41129,68129,68914
020000 Alcoholhoudende dranken, tabak en verdovende middelen124,29124,63141,10141,232 479
021000 Alcoholhoudende dranken109,54110,36117,00117,211 071
022000 Tabak135,75135,62160,98161,041 408
030000 Kleding en schoenen107,02111,69108,16117,475 081
031000 Kleding en kledingstoffen109,30113,57111,18120,124 294
032000 Schoenen95,67102,1693,09103,84787
040000 Huisvesting, water, elektriciteit, gas en andere brandstoffen134,06148,97128,59128,6427 027
041000 Werkelijke woninghuur115,68117,36119,69119,696 809
042000 Toegerekende huur114,97116,64119,08119,0813 467
043000 Onderhoud en reparatie van de woning118,47122,57127,08127,94461
044000 Watervoorziening en diverse diensten in verband met de woning112,06112,24121,73121,731 196
045000 Elektriciteit, gas en andere brandstoffen264,29369,46156,90157,325 094
050000 Stoffering, huishoudelijke apparaten en dagelijks onderhoud van de woning116,50118,11123,37121,476 410
051000 Meubelen en stoffering, vloerbedekking121,60123,21126,38124,242 480
052000 Huishoudtextiel111,73110,36120,16121,59695
053000 Huishoudelijke apparaten116,19119,91125,84123,97691
054000 Glas, servies en huishoudelijke artikelen108,55110,36118,68109,82682
055000 Gereedschappen en werktuigen voor huis en tuin97,5998,45101,24101,93426
056000 Goederen en diensten voor het dagelijks onderhoud van de woning118,38120,45126,22125,681 436
060000 Gezondheid107,63107,85113,98114,021 956
061000 Medische producten, apparaten en toestellen102,91103,24106,53106,59686
062000 Extramurale gezondheidszorg110,76110,91118,71118,751 270
070000 Vervoer127,06127,18134,19133,6210 411
071000 Aankoop van voertuigen120,18122,30126,59126,623 040
072000 Gebruik van privé-voertuigen132,06130,48137,13138,305 640
073000 Vervoersdiensten126,56129,88144,60137,011 731
080000 Communicatie75,8676,0274,9275,422 119
081000 Post- en pakketdiensten117,63117,75124,06124,06153
082000 Telefoonapparatuur48,1949,1347,8147,76397
083000 Telefoon- en internetdiensten80,0279,8178,3179,031 569
090000 Recreatie en cultuur113,06113,92121,55120,038 912
091000 Audio-, video-, foto- en filmapparatuur en gegevensverwerkende apparatuur94,4094,1495,7496,671 500
092000 Overige grote duurzame goederen voor recreatie en cultuur119,11120,78132,48132,90470
093000 Overige artikelen en overig materieel voor recreatie, tuinen en huisdieren119,41120,22124,98125,812 905
094000 Diensten op het gebied van recreatie en cultuur114,62115,59122,01121,522 173
095000 Kranten, boeken en schrijfwaren121,13122,70128,75128,301 006
096000 Pakketreizen122,05124,81155,67135,27858
100000 Onderwijs72,14103,47104,35111,18612
102000 Secundair onderwijs72,91110,40110,40120,91266
104000 Tertiair onderwijs66,62100,86100,86105,65306
105000 Onderwijs dat niet naar niveau kan worden ingedeeld120,39122,55137,33138,5739
110000 Restaurants en hotels129,83131,70152,49142,087 474
111000 Catering diensten127,37129,53139,75139,976 036
112000 Accommodatie139,97140,42200,92147,991 439
120000 Diverse goederen en diensten116,47117,35125,23125,509 728
121000 Persoonlijke verzorging116,13117,31126,64127,102 641
123000 Artikelen voor persoonlijk gebruik n.e.g.105,72106,78110,42111,80698
124000 Sociale bescherming110,17110,17116,02116,021 806
125000 Verzekeringen120,85120,85127,10127,281 998
126000 Financiële diensten n.e.g.120,20124,62140,65140,651 026
127000 Overige diensten n.e.g.120,56120,54127,61127,611 559
130000 Consumptiegebonden belastingen107,58107,58113,60113,601 676
131000 Zuiveringsheffing114,26114,26123,62123,62433
132000 Motorrijtuigenbelasting106,01106,01111,15111,151 231
133000 Hondenbelasting69,7369,7361,0661,0611
140000 Consumptie in het buitenland134,62137,42142,24143,734 070
141000 Voeding buitenland122,63127,79138,30138,27693
142000 Vervoer buitenland138,50137,89132,37137,231 065
143000 Accommodaties buitenland128,17142,51149,23148,18736
144000 Cafés en restaurants buitenland121,52124,91130,66131,59851
145000 Overige consumptie buitenland118,04120,93124,28125,52725
* Voorlopige cijfers

Consumentenprijsindex, alle huishoudens (2015=100)
2017201820192020202120222023
Januari100,35101,82104,05105,97107,62114,53123,21
Februari101,09102,31104,97106,64108,57115,27124,45
Maart101,44102,47105,37106,85108,87119,46124,72
April101,98103,11106,08107,34109,36119,81126,01
Mei101,65103,42105,94107,18109,46119,05126,26
Juni101,37103,10105,84107,51109,67119,05125,83
Juli102,11104,28106,90108,69110,23121,57127,13
Augustus102,27104,40107,37108,13110,71123,95127,70
September102,03103,95106,70107,88110,79126,89127,16*
Oktober102,17104,32107,16108,47112,18128,25
November102,00104,07106,73107,61113,17124,35
December101,97103,97106,80107,85114,01124,94
Jaar101,70103,44106,16107,51110,39121,43
* Voorlopige cijfers

Consumentenprijsindex, alle huishoudens, afgeleid 1) (2015=100)
2017201820192020202120222023
Januari100,24101,51102,56104,58105,85113,64122,28
Februari100,98102,01103,47105,24106,77114,37123,53
Maart101,34102,15103,86105,44107,05118,49123,82
April101,88102,71104,55105,91107,53119,21125,12
Mei101,54102,99104,42105,62107,63118,46125,37
Juni101,31102,65104,32105,83107,84118,47124,88
Juli102,05103,82105,37107,01108,39121,88125,85
Augustus102,21103,91105,83106,46108,87124,45126,38
September101,97103,47105,17106,21108,94127,63125,85*
Oktober102,11103,83105,63106,81110,31128,98
November101,94103,57105,21105,96111,29124,77
December101,90103,47105,28106,19112,12125,34
Jaar101,62103,01104,64105,94108,55121,31
* Voorlopige cijfers
1)
De afgeleide CPI is berekend als de gewone prijsindex exclusief het effect van veranderingen in de tarieven van de kostprijsverhogende (zgn. indirecte) belastingen en de consumptie-gebonden belastingen.

Geharmoniseerde index van consumentenprijzen (2015=100)
2017201820192020202120222023
Januari99,64101,12103,13104,85106,51114,61124,23
Februari100,58101,84104,44105,77107,76115,58125,90
Maart101,03102,06104,98106,09108,09120,70126,16
April101,94102,99106,11107,14108,95121,16128,17
Mei101,49103,41105,82106,94109,11120,21128,41
Juni101,17102,85105,67107,45109,27120,13127,78
Juli102,00103,96106,67108,42109,96122,74129,25
Augustus102,18104,09107,32107,65110,54125,63129,90
September101,75103,36106,16107,19110,37129,20128,81
Oktober101,97103,89106,82108,05112,10130,92
November101,57103,37106,01106,72113,02125,81
December101,49103,35106,24107,22114,09126,64
Jaar101,40103,02105,78106,96109,98122,78
* Voorlopige cijfers
 

Indexcijfers bouwkosten nieuwbouwwoningen

Nieuwbouwwoningen; inputprijsindex bouwkosten 2015=100
PeriodenInputprijsindex bouwkostenInputprijsindex bouwkostenInputprijsindex bouwkosten
Bouwkosten totaalLooncomponentMateriaalcomponent 1)
201297,695,499,8
201397,897,198,4
201498,799,198,3
2015100,0100,0100,0
2016101,7101,6101,7
2017103,9103,7104,0
2018106,5106,2106,8
2019109,5109,0110,0
2020111,9113,5110,4
2021116,9114,8119,0
2022 januari122,5117,2127,6
2022 februari123,1117,2128,9
2022 maart125,2117,3132,9
2022 april127,4117,8136,7
2022 mei128,0117,8138,0
2022 juni127,5117,8137,0
2022 juli128,5117,8138,9
2022 augustus128,7117,8139,2
2022 september129,6119,3139,6
2022 oktober130,0119,3140,4
2022 november129,7119,3139,9
2022 december129,7119,3139,8
2022127,5118,2136,6
2023 januari*133,1121,0144,9
2023 februari*133,5121,0145,7
2023 maart*134,4122,8145,8
2023 april*134,6122,9146,1
2023 mei*134,6122,9146,1
2023 juni*134,5122,9145,8
2023 juli*134,6124,4144,7
2023 augustus*134,2124,4143,9
2023 september*134,3124,4144,0
* Voorlopige cijfers
1) Vanaf januari 2023 t/m april 2023 is het indexcijfer voor de materiaalcomponent definitief.
Bijgestelde cijfers zijn cursief weergegeven.
Deze reeks is berekend als een gewogen gemiddelde van de ontwikkeling van het loon in de bouwnijverheid en een pakket bouwmaterialen zoals die in de woningbouw wordt toegepast.
Mutaties in de kosten van materieel, algemene kosten en winst & risico zijn in deze prijsindexcijfers niet opgenomen.

 

 Producentenprijzen

In StatLine zijn de wegingscoëfficiënten beschikbaar die bij onderstaande tabellen behoren.

Producentenprijzen (PPI) naar afzetprijzen en bedrijfstakken SBI 2008, index 2015=100
BedrijfstakkenBranchesSBI2008Afzet2020202120222023 april2023 mei*2023 juni*2023 juli*2023 augustus*2023 september*
B DelfstoffenwinningTotaal afzetprijzen70,6127,4313,7242,7217,6216,6209,1205225,7
B DelfstoffenwinningAfzetprijzen binnenland71,6124,2272,5205172,9153,4143,5146,3162,5
B DelfstoffenwinningAfzetprijzen buitenland70129,3336,8263,9242,7252,3246,1238,1261,3
C IndustrieTotaal afzetprijzen101,8114,6141,8139,9137,6137,2136,6138,5140,5
C IndustrieAfzetprijzen binnenland106,9119,8145,7145,3143,7142,5141,3143,2144,3
C IndustrieAfzetprijzen buitenland97,9110,5138,8135,7132,9133132,9135137,6
D EnergievoorzieningTotaal afzetprijzen80,1141,9341294,7275,7284,6244,8253,9265,3
D EnergievoorzieningAfzetprijzen binnenland80,6145,5351,3310,2291,5300,6253,8265,1277,4
D EnergievoorzieningAfzetprijzen buitenland77,3122,6284,5209,7189,2196,7195,5192,5199
E Waterbedrijven en afvalbeheerTotaal afzetprijzen.........
E Waterbedrijven en afvalbeheerAfzetprijzen binnenland9395,198,3117,8117,8117,8117,8117,8117,8
E Waterbedrijven en afvalbeheerAfzetprijzen buitenland.........
* Voorlopige cijfers
. Het cijfer is onbekend, onvoldoende betrouwbaar of geheim

Producentenprijzen (PPI) naar afzetprijzen, bedrijfstak SBI 2008 (1 digit), index 2015=100
BedrijfstakkenBranchesSBI2008Afzet2020202120222023 april2023 mei*2023 juni*2023 juli*2023 augustus*2023 september*
06 Winning van aardolie en aardgasTotaal afzetprijzen56,5134,3.......
06 Winning van aardolie en aardgasAfzetprijzen binnenland61,2127,3314,4226,4185,4160,4146,9150,4171
06 Winning van aardolie en aardgasAfzetprijzen buitenland53,4138,8.......
08 Delfstoffenwinning (geen olie en gas)Totaal afzetprijzen111,6116,3140,3142,1141,4140,7145,2144,6144,9
08 Delfstoffenwinning (geen olie en gas)Afzetprijzen binnenland114,7118,4134,2142142,1141,6148,1147,6147,6
08 Delfstoffenwinning (geen olie en gas)Afzetprijzen buitenland98,5107,4166,2142,6138,3136,7132,5131,8133,2
10 VoedingsmiddelenindustrieTotaal afzetprijzen106,9114,1137,5146,6145,5144,9143,5143,2143,1
10 VoedingsmiddelenindustrieAfzetprijzen binnenland110,8121,5147,8151,8150,3149,1147,6147,4147
10 VoedingsmiddelenindustrieAfzetprijzen buitenland103,6107,8128,6142,1141,3141,3139,9139,6139,8
11 DrankenindustrieTotaal afzetprijzen106,9112,6122,5137,3137,2137,8133,5133,9133,6
11 DrankenindustrieAfzetprijzen binnenland110,7115,2123,3137,4137,3137,9137,5138,1138
11 DrankenindustrieAfzetprijzen buitenland104,7111,1122,1137,3137,1137,8131,2131,4131
12 TabaksindustrieTotaal afzetprijzen106,8107,7107,3112,4112,3112,3111,2111,2111,3
12 TabaksindustrieAfzetprijzen binnenland110,6111,8113,9113,6113,5113,4113,2113,3113,4
12 TabaksindustrieAfzetprijzen buitenland106,2107,1106,3112,2112,2112,2110,9110,9110,9
13 TextielindustrieTotaal afzetprijzen106,1108,9118,7128,8128,6129128,7129,6129,4
13 TextielindustrieAfzetprijzen binnenland109,4110,8120,8127126,4126,8127,9129,7128,5
13 TextielindustrieAfzetprijzen buitenland104,4107,9117,6129,7129,8130,2129,2129,6129,9
14 KledingindustrieTotaal afzetprijzen107108,6..130130130130,9130,9
14 KledingindustrieAfzetprijzen binnenland108,6110,1..139,5139,5139,5139,6139,6
14 KledingindustrieAfzetprijzen buitenland103,3105,1108,7108,3108,3108,3108,2110,9110,9
15 Leer- en schoenenindustrieTotaal afzetprijzen104,7105,2107,8118,2118,2118,2116,5116,5116,5
15 Leer- en schoenenindustrieAfzetprijzen binnenland109,4111,2115,8122,6122,6122,6122,5122,6122,6
15 Leer- en schoenenindustrieAfzetprijzen buitenland104104,4106,7117,6117,6117,6115,7115,7115,7
16 HoutindustrieTotaal afzetprijzen114,6128,1149,1153,5151,7152151150,8150,5
16 HoutindustrieAfzetprijzen binnenland116,8130,8149,6154,3152,4152,7151,8151,5151,1
16 HoutindustrieAfzetprijzen buitenland105,5116,7147,2150,4149149,3147,4148147,9
17 PapierindustrieTotaal afzetprijzen103,6114,7143,8138,7138,4137,3134,4134,3133,9
17 PapierindustrieAfzetprijzen binnenland104,9114,2142,3139139,3138,3136136,2135,9
17 PapierindustrieAfzetprijzen buitenland101,9115,3145,8138,2137,1136132,3131,6131,2
18 Grafische industrieTotaal afzetprijzen98,899,4117,1123,9123,5123,5123,9123,8124,8
18 Grafische industrieAfzetprijzen binnenland97,998,2116122,1121,6121,7122,3122,1123,2
18 Grafische industrieAfzetprijzen buitenland106,5110,8127,2141,7141,7140,5139,2139,5140,1
19 Aardolie-industrieTotaal afzetprijzen79,5121,2212,6174161,3165,8171,5191,1207,9
19 Aardolie-industrieAfzetprijzen binnenland93,7138,7228,1182,2170,6169,9170,1193,3206,4
19 Aardolie-industrieAfzetprijzen buitenland73,7114206,3170,6157,6164,1172,1190,2208,5
20 Chemische industrieTotaal afzetprijzen91,1117,6156139,6135131,8127,9128,7131,2
20 Chemische industrieAfzetprijzen binnenland88,6123,6168,5151146,4140,6135,1137,2140,3
20 Chemische industrieAfzetprijzen buitenland92,2114,9150,3134,4129,9127,8124,6124,8127,1
21 Farmaceutische industrieTotaal afzetprijzen104105,6111116115,8115,5114114114,2
21 Farmaceutische industrieAfzetprijzen binnenland101103,9111,3115,8115,2114,5115,2115,1115,2
21 Farmaceutische industrieAfzetprijzen buitenland105,6106,5110,8116,2116,2116,1113,4113,4113,7
22 Rubber- en kunststofproductindustrieTotaal afzetprijzen101,2109,3127,9131,2131,1130,5129,2128,9128,8
22 Rubber- en kunststofproductindustrieAfzetprijzen binnenland102,7113,3133,6137,3137,4136,6135,6135,7135,5
22 Rubber- en kunststofproductindustrieAfzetprijzen buitenland100,2106,7124,2127,2126,9126,6125,1124,6124,4
23 BouwmaterialenindustrieTotaal afzetprijzen110,2113,4128,9146,9147,7148147,4147,1147,5
23 BouwmaterialenindustrieAfzetprijzen binnenland111,4114,8130,9150,9151,9152,3151,7151,4152,1
23 BouwmaterialenindustrieAfzetprijzen buitenland106,4108,9122,5134,6134,5134,5134,1133,8133,3
24 BasismetaalindustrieTotaal afzetprijzen106,2133,3178,5167,2165,2161,6161,4159,8158,3
24 BasismetaalindustrieAfzetprijzen binnenland111136,3185,8181,7180,5177,8175,2174,3174
24 BasismetaalindustrieAfzetprijzen buitenland104,3132,2175,6161,6159,2155,3156154,1152,1
25 MetaalproductenindustrieTotaal afzetprijzen110116,2133,7135,5135,2134,8134134133,8
25 MetaalproductenindustrieAfzetprijzen binnenland110,9117,1134,6137,1136,8136,5135,7136,1135,9
25 MetaalproductenindustrieAfzetprijzen buitenland106,5112,8130,8129,4129,2128,4127,9126,2126
26 Elektrotechnische industrieTotaal afzetprijzen103103,1109,3111,9112,2112,2112,1112,6113
26 Elektrotechnische industrieAfzetprijzen binnenland106,2109114,6120,5120,5120,8121,1121,3121,5
26 Elektrotechnische industrieAfzetprijzen buitenland100,498,2104,8104,8105,3105,1104,5105,3105,9
27 Elektrische apparatenindustrieTotaal afzetprijzen99,1103114,4123122,7123123,2123,5124
27 Elektrische apparatenindustrieAfzetprijzen binnenland110115130,6140,9140,7142,1140,5140,7141,2
27 Elektrische apparatenindustrieAfzetprijzen buitenland9598,4108,3116,1115,9115,7116,6117117,4
28 Machine-industrieTotaal afzetprijzen106,4108,2116121,6121,9121,8122,5122,8122,8
28 Machine-industrieAfzetprijzen binnenland110,7114,2125,2133,3133,2133,2133,8134,4134,3
28 Machine-industrieAfzetprijzen buitenland103,9104,8110,7114,9115,4115,3116,1116,2116,2
29 Auto- en aanhangwagenindustrieTotaal afzetprijzen107,9110,8115,8122121,7121,7123,8123,4123,4
29 Auto- en aanhangwagenindustrieAfzetprijzen binnenland108,1110,8118128,3129,7129,8130,4131,7132,4
29 Auto- en aanhangwagenindustrieAfzetprijzen buitenland107,9110,8115,1120,1119,4119,4121,8121120,7
30 Overige transportmiddelenindustrieTotaal afzetprijzen103,3104,2109,8117,7117,7117,8118,6118,7118,8
30 Overige transportmiddelenindustrieAfzetprijzen binnenland104,7105,2112117,8117,8118118,8119,1119,1
30 Overige transportmiddelenindustrieAfzetprijzen buitenland102,7103,8108,9117,6117,7117,7118,5118,6118,7
31 MeubelindustrieTotaal afzetprijzen115,5121,8138151,2150,9150,5152151,9151,9
31 MeubelindustrieAfzetprijzen binnenland117123,6141,3156155,9155,8157,7157,5157,5
31 MeubelindustrieAfzetprijzen buitenland111,3116,6128,3137,2136,7135,3135,6135,9135,9
32 Overige industrieTotaal afzetprijzen108,9111,8116,7122,3122,3121,9120,5120,5120,8
32 Overige industrieAfzetprijzen binnenland108,9113,2125,9132,7132131,7130,9131,5131,7
32 Overige industrieAfzetprijzen buitenland108,8111,2112,9118,2118,4117,9116,3116,1116,5
33 Reparatie en installatie van machinesTotaal afzetprijzen.........
33 Reparatie en installatie van machinesAfzetprijzen binnenland119,8125,2132138,8139,1139,2138,5139,1139,9
33 Reparatie en installatie van machinesAfzetprijzen buitenland.........
35 EnergiebedrijvenTotaal afzetprijzen80,1141,9341294,7275,7284,6244,8253,9265,3
35 EnergiebedrijvenAfzetprijzen binnenland80,6145,5351,3310,2291,5300,6253,8265,1277,4
35 EnergiebedrijvenAfzetprijzen buitenland77,3122,6284,5209,7189,2196,7195,5192,5199
36 WaterleidingbedrijvenTotaal afzetprijzen.........
36 WaterleidingbedrijvenAfzetprijzen binnenland9395,198,3117,8117,8117,8117,8117,8117,8
36 WaterleidingbedrijvenAfzetprijzen buitenland.........
* Voorlopige cijfers
. Het cijfer is onbekend, onvoldoende betrouwbaar of geheim