1. Inleiding

Op verzoek van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS), is in 2022 in samenspraak met de Nederlandse Organisatie Vrijwilligerswerk (NOV) een verdiepende module vrijwilligerswerk toegevoegd aan het onderzoek Sociale samenhang en welzijn 2022 (S&W). Dit is een aanvulling op het reguliere deel in S&W op basis waarvan informatie over het aandeel vrijwilligers in 13 soorten organisaties is verzameld.

Uit het reguliere vragenblok over vrijwilligerswerk blijkt dat in de periode 2012-2019 gemiddeld 49 procent van de Nederlandse bevolking van 15 jaar of ouder aangaf zich minstens één keer per jaar als vrijwilliger ingezet te hebben voor een organisatie of vereniging. In 2020 daalde het percentage vrijwilligers naar 44 procent en in 2021 daalde het verder naar 39 procent. Deze daling kan mogelijk het gevolg zijn van corona en daaraan gerelateerde maatregelen zoals lockdowns. Immers, veel vrijwilligerswerk was niet mogelijk door de maatregelen. Vooral het aandeel dat in de vier weken voorafgaand aan het interview vrijwilligerswerk deed is relatief sterk gedaald van 30 procent in de periode 2012-2019 tot 22 procent in 2021.

In 2022 is het reguliere deel aangevuld met een aantal verdiepende vragen. Aan degenen die vrijwilligerswerk deden werd onder andere gevraagd naar de motieven om vrijwilligerswerk te doen. Ook is gevraagd welke invloed corona had op het doen van vrijwilligerswerk, welke online activiteiten mensen deden in 2022 voor hun vrijwilligerswerk en als mensen gevraagd worden om in het bestuur van een vrijwilligersorganisatie te gaan of ze het zouden doen.

In dit rapport staat het verrichten van vrijwilligerswerk door de Nederlandse bevolking van 15 jaar of ouder in 2022 centraal. Het doel is allereerst om de resultaten van het reguliere deel en ontwikkelingen daarin ten opzichte van eerdere jaren te beschrijven. Daarnaast is dit onderzoek gericht op de verdiepende vragen.