Lagere energierekening, effecten van lagere prijzen en energiebesparing

De prijs van energie en het verbruik bepalen de hoogte van de energierekening. De prijs kan, afhankelijk van het contract, maandelijks veranderen en voor het verbruik nemen we een gemiddeld jaarverbruik, vastgesteld door het CBS en voor de meest recente jaren geraamd door het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL).

Rekening houdend met een geraamd afnemend elektriciteits- en gasverbruik is de gemiddelde energierekening in januari 2021 bijna 100 euro lager dan een jaar eerder (zie figuur 2.1).

Effect coronacrisis

De prognoses voor het verbruik in 2020 en 2021 zijn nog eens extra onzeker door het effect van de coronamaatregelen op het gemiddelde energieverbruik van huishoudens. Het effect hiervan verschilt per huishouden en is vooral afhankelijk van hoeveel mensen nu vaker thuis zijn. Er wordt veel meer thuis gewerkt en zelfs kinderen krijgen thuis les op afstand. Maar er zijn ook genoeg mensen die nog altijd buitenshuis werken (zoals mensen in de zorg, in de productie en in de bouw). Voor de huishoudens die meer thuis zijn zal het energieverbruik hoger zijn. Het gasverbruik stijgt doordat mensen die thuis zijn hun woning meer moeten verwarmen. Het elektriciteitsverbruik valt hoger uit doordat men meer gebruik maakt van computers en andere apparaten. Door de coronacrisis zal het energieverbruik van huishoudens toenemen, maar het is op dit moment nog niet duidelijk hoe groot dit effect is.

Ondanks de onzekerheid in de prognoses voor het verbruik, zijn deze prognoses wel het uitgangspunt voor deze notitie en gebruiken we deze in de berekeningen. Door corona ontstaat waarschijnlijk een trendbreuk tussen 2019 en 2020, maar bij de vergelijking tussen 2021 en 2020 heeft de coronacrisis in beide jaren effect. We gaan er vanuit dat de langjarige trendmatige afname doorzet in de coronatijd en dus ook opgaat voor de vergelijking van de verbruiken tussen 2021 en 2020. Het verbruik in 2021 en 2020 zal door de coronacrisis waarschijnlijk hoger liggen dan volgens de huidige ramingen. Als wordt aangenomen dat het corona-effect op het verbruik in beide jaren hetzelfde is, dan ligt het verbruik in 2021 ten opzichte van 2020 evenveel lager dan zoals dat volgt uit de meerjarige ramingen.

Prijs- en verbruikseffecten uitgesplitst

De totale gemiddelde verandering van de energierekening kunnen we uitsplitsen in prijs- en verbruikseffecten (zie toelichting ‘Het berekenen van prijs- en verbruikseffecten’). In Tabel 2.1 staat de opbouw van een energierekening in januari 2020 en januari 2021. Ook is aangegeven wat de effecten zijn van de prijsverandering en de verandering in gemiddeld verbruik. De vaste kosten veranderen alleen in prijs, niet in hoeveelheid. Het effect van een lager verbruik heeft daarom geen invloed op de transportkosten en de heffingskorting energiebelasting.

We bekijken eerst de prijsontwikkelingen tussen januari 2020 en januari 2021. Om deze prijsontwikkeling te laten zien, is het noodzakelijk om de prijs te nemen bij een gemiddeld jaarverbruik (zie toelichting Het berekenen van prijs- en verbruikseffecten). De energieprijs bestaat namelijk uit vaste en variabele componenten. Alleen het variabele deel is afhankelijk van het verbruik. We nemen een gemiddeld jaarverbruik omdat het verbruik in de winter hoger ligt dan in de zomer en het niet logisch is om een gemiddeld verbruik van alleen januari te nemen. Ook de consument betaalt in januari hetzelfde maandbedrag als in juli, ook al ligt het gasverbruik in januari veel hoger dan in juli.

Energierekening daalt met 60 euro door lagere prijzen

Door lagere prijzen daalt de gemiddelde jaarlijkse energierekening in januari 2021 met 60 euro ten opzichte van een jaar eerder (zie tabel 3.1 en de toelichting Berekening van een gemiddelde energierekening). Hiermee daalt de gemiddelde prijs van energie voor huishoudens met 3,8 procent ten opzichte van januari 2020.

Het grootste prijsverschil in de energierekening tussen januari 2021 en een jaar eerder wordt veroorzaakt door de variabele leveringskosten. De variabele leveringskosten van gas daalde met gemiddeld 68 euro en die van elektriciteit met 18 euro. De transportkosten en de vaste leveringskosten stegen in prijs. De variabele belastingtarieven (zie toelichting Belastingen op energie), die de gebruiker per kubieke meter gas of per kilowattuur elektriciteit betaalt, gingen omhoog, met uitzondering van de energiebelasting op elektriciteit. Omdat ook de teruggave energiebelasting (heffingskorting) omhoog ging, is het totale prijsverschil door belastingen bij een gemiddeld verbruik nihil. Huishoudens met een lager dan gemiddeld gasverbruik hebben in 2021 een netto belastingvoordeel en huishoudens met een bovengemiddeld gasverbruik hebben een netto belastingnadeel. Dit komt omdat de energiebelasting en ODE per kubieke meter betaald worden, terwijl de heffingskorting een vast bedrag is. Bij elektriciteit leidt een hoger verbruik juist tot meer voordeel omdat de energiebelasting per januari 2021 meer omlaag ging, dan de ODE steeg.

Prijsveranderingen van energie

In januari vinden vaak de grootste veranderingen plaats in de energieprijzen. De netbeheerders en leveranciers passen hun prijzen aan en de overheid wijzigt de belastingtarieven. De belastingtarieven liggen vast voor de rest van het jaar, maar de vaste kosten voor het netbeheer en de leveringstarieven kunnen veranderen gedurende het jaar.

Voor de consumentenprijsindex volgt het CBS de maandelijkse prijsveranderingen van energie. Het CBS publiceert niet alleen de prijsindex voor energie, maar ook van elektriciteit en gas afzonderlijk. In figuur 3.1 is te zien dat de gemiddelde consumentenprijs van energie sterk wisselt. De maandelijkse prijsontwikkeling in de afgelopen drie jaar laat zien dat de prijzen van januari niet overeenkomen met de gemiddelde prijs in een kalenderjaar.

De gemiddelde energierekening in 2020 kwam 60 euro lager uit dan op basis van de prijzen in januari 2020 berekend was. Dit kwam vooral doordat de leveringstarieven sterk afnamen. Maar ook in 2019 kwam de gemiddelde energierekening lager uit dan gebaseerd op de prijzen in januari. In 2018 was het juist omgekeerd en kwam de gemiddelde energierekening hoger uit dan gebaseerd op prijzen in januari.

De rol van vaste en variabele componenten in de prijsontwikkeling

Tot slot van dit hoofdstuk splitsen we de ontwikkeling van de energierekening uit naar de vaste en de variabele prijscomponenten van de gas- en elektriciteitsrekening. De elektriciteits- en gasrekening opgebouwd uit vijf prijscomponenten:

1. Een vaste prijs voor het netwerk (transport).
2. Een vaste prijs voor de levering (vastrecht).
3. Een leveringsprijs per verbruikseenheid (variabele prijs per kWh elektriciteit of per m³ gas).
4. Belastingen per verbruikseenheid (variabele prijs per kWh elektriciteit of per m³ gas).
5. Vaste teruggave van energiebelasting (heffingskorting).

De vaste kosten moeten betaald worden als het huishouden een aansluiting heeft, ook al wordt er geen elektriciteit of gas afgenomen. De variabele kosten worden per verbruikseenheid (per kWh elektriciteit of per m³ gas) betaald.

In tabel 3.5 zijn alle vaste en variabele componenten steeds per energiedrager opgeteld. De vaste kosten voor elektriciteit en gas nemen langzaam toe en ook de variabele prijzen per kilowattuur elektriciteit en per kubieke meter gas nemen in de loop van de jaren toe. Hierbij stijgt vooral de prijs per kubieke meter gas. In januari 2021 betalen consumenten gemiddeld bijna 11 cent (16 procent) per kubieke meter gas meer dan gemiddeld in 2018.
Maar de heffingskorting is in 2020 en 2021 omhoog gegaan. Huishoudens krijgen dus een groter bedrag terug. In tabel 3.6 staan de vaste en variabele kosten voor de gemiddelde jaarlijkse energierekening in januari 2021 en de prijsverandering ten opzichte van januari 2020. De totale vaste kosten zijn met 5 euro gedaald, vooral omdat de hogere heffingskorting de vaste kosten met 31 euro verlaagde. De variabele kosten zijn in vergelijking met januari 2020 met 54 euro gedaald.

De gemiddelde energierekening brengt de effecten van prijsveranderingen en de gemiddelde daling van het energieverbruik landelijk in beeld. Voor individuele huishoudens kan de energierekening er echter heel anders uitzien. Het ene huishouden verbruikt bijvoorbeeld meer aardgas omdat het huis groter is of slechter geïsoleerd. Het andere huishouden verbruikt wellicht minder gas omdat het huishouden en de woning kleiner zijn of omdat de bewoners heel energiezuinig leven. Ook de elektriciteitslevering kan hoger of lager zijn dan gemiddeld door het gebruik van apparaten, de aanwezigheid van zonnepanelen, de aansluiting op stadsverwarming of de gedeeltelijke elektrificatie van de warmtevoorziening. Tot slot kunnen individuele huishoudens door het contract dat zij met hun leverancier afsluiten meer of minder betalen voor de energie die zij afnemen. Dit hoofdstuk geeft inzicht in de spreiding van de energierekening tussen huishoudens uitgaande van de gemiddelde energietarieven die in de vorige hoofdstukken zijn gepresenteerd.

4.1 Energierekening tien groepen huishoudens 2018-2021

Het CBS ontwikkelde, op verzoek van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat, tien herkenbare profielen van woningen en bewoners en publiceert daarvoor het gemiddeld aardgas- en elektriciteitsverbruik. Voor 2018 en 2019 zijn inmiddels de verbruiken gepubliceerd. De tien profielen verschillen naar woningtype, woonoppervlakte, bouwjaar en het aantal bewoners en beschrijven herkenbare grotere groepen van huishoudens. Hiermee kunnen huishoudens snel zien hoe hun eigen energieverbruik en energierekening zich verhoudt tot die van vergelijkbare huishoudens. Hiervoor worden alleen woningen gebruikt die hoofdzakelijk verwarmd worden met aardgas en waarvoor een elektriciteitslevering bekend is. Woningen met stadswarmte en all electric woningen voldoen niet aan de eerste voorwaarde en worden dus niet meegenomen in de berekening van het gemiddelde verbruik. Daarnaast zijn er woningen die om datatechnische redenen niet gebruikt kunnen worden. Door deze extra selecties bevat deze groep circa 84 procent van alle bewoonde woningen in 2019. De hier gepresenteerde huishoudensprofielen omvatten 78 procent daarvan, ofwel 64 procent van alle bewoonde woningen. Aardgasleveringen voor deze profielgroepen zijn gecorrigeerd voor temperatuur overeenkomstig de methode van de KEV.

In een artikel over de energierekening van begin 2020 werd voor het eerst inzicht gegeven in de gemiddelde energierekening van de verschillende huishoudensprofielen. Destijds waren alleen nog CBS-verbruiksdata beschikbaar voor het jaar 2018. Een jaar later zijn ook voorlopige data beschikbaar voor het jaar 2019. Daarmee is het mogelijk om een indruk te krijgen van de ontwikkeling in verbruik per huishoudensprofiel. Tabel 4.1 laat zien dat gemiddeld voor de meeste groepen huishoudens de hoeveelheid geleverde elektriciteit in deze periode 2 à 3 procent daalde. Alleen voor de grootste, oudste vrijstaande woningen met meer bewoners was de daling iets beperkter. Het gasverbruik daalde tussen 2018 en 2019 voor alle groepen met 7 tot bijna 9 procent. Deze daling is niet toe te schrijven aan veranderende weersomstandigheden omdat de aardgasverbruiken gecorrigeerd zijn voor temperatuur. Dit is een opvallend grote daling voor een enkel jaar. Het is te vroeg om te kunnen beoordelen of dit een bepaalde trend zou kunnen zijn, of dat er onbekende eenmalige factoren aan ten grondslag liggen.

Tabel 4.1 laat zien dat het gemiddelde verbruik van alle huishoudensprofielen daalde tussen 2018 en 2019, maar wel in verschillende mate. De ontwikkelingen in dit verbruik hebben een directe invloed op de energierekening. De daadwerkelijke ontwikkelingen in 2020 en 2021 zijn nog niet bekend en daarom wordt, net als in hoofdstuk 2, gebruik gemaakt van prognoses voor het energieverbruik in deze jaren. Deze prognoses sluiten aan bij de ontwikkelingen in de KEV 2020. Er is niet voldoende informatie om daarbij onderscheid te maken tussen de verschillende huishoudensprofielen. Voor alle groepen wordt daarom aangenomen dat het energieverbruik met hetzelfde percentage daalt, gebaseerd op de ontwikkelingen in het gemiddelde verbruik, zoals weergegeven in hoofdstuk 2. De daling in de gemiddelde elektriciteitslevering tussen 2019 en 2020 is 7 procent en tussen 2021 en 2019 is dit 10 procent. Het gemiddelde gasverbruik daalt tussen 2019 en 2020 met 3 procent en tussen 2021 en 2019 met 5 procent. In de berekening van dit verbruik wordt uitgegaan van gemiddelde weersomstandigheden in Nederland (temperatuur gecorrigeerde verbruiken). Er wordt geen rekening gehouden met het eventuele effect van de coronamaatregelen in 2020 en 2021. Door de relatief warme wintermaanden in 2020 kunnen de daadwerkelijke energierekeningen mogelijk iets lager uitvallen, terwijl het effect van meer thuis zijn door corona mogelijk tot hogere energiekosten leidt.

In hoofdstuk 3 wordt ingegaan op de ontwikkelingen in de jaargemiddelde energieprijzen tot en met 2020, en de prijzen van januari 2021. Gecombineerd met de indicatieve verbruiken per huishoudensprofiel in 2020 en 2021 is het mogelijk om een indicatief beeld te geven over de ontwikkeling in de gemiddelde energierekening per huishoudensprofiel (zie figuur 4.1 en tabel 4.2). Hierbij zijn zowel veranderingen in de energieprijzen als in de energieverbruiken meegenomen in de berekening.

Figuur 4.1 en tabel 4.2 laten zien dat eenpersoonshuishoudens in een klein, nieuw appartement het minste uitgeven aan energie. Aan de ander kant hebben meerpersoonshuishoudens in grote, oude vrijstaande woningen de hoogste energierekening. Deze laatste groep geeft door de jaren heen gemiddeld ongeveer drie keer zoveel uit aan aardgas en elektriciteit dan de eenpersoonshuishoudens met een klein, nieuw appartement.

Verder is te zien dat alle groepen huishoudens door de tijd heen hetzelfde patroon volgen: van 2018 tot 2019 stijgt de energierekening flink, om vervolgens in 2020 te dalen tot onder het niveau van 2018. In vergelijking met de analyses van de zuivere prijsontwikkeling valt op dat de prijsstijging tussen 2018 en 2019 deels gecompenseerd werd door het dalend energieverbruik. Verder is de daling van de energierekening tussen 2019 en 2020 sterker door het geraamde dalend energieverbruik. Pas in de loop van 2021, als de daadwerkelijke energieverbruiken van 2020 bekend worden, zal duidelijk worden of veranderende energieconsumptie door de coronamaatregelen de daling van de energierekening tussen 2019 en 2020 dempt of zelfs teniet doet.

Deze tabel en figuur maken niet in één oogopslag duidelijk wat de onderlinge relatieve verschillen zijn. Vorig jaar hebben we al laten zien dat tussen 2018 en 2019 huishoudens met een lage energieconsumptie relatief harder geraakt werden door de oplopende energietarieven, met name door de verminderde teruggave van de energiebelasting. Tussen 2019 en 2020 pakte de verhoogde teruggave van de energiebelasting per elektriciteitsaansluiting juist relatief gunstig uit bij een laag verbruik. De ontwikkeling van het energieverbruik voor de groepen van huishoudens tussen 2018 en 2019 (zie tabel 4.1) verandert niets aan deze prijseffecten. Tussen januari 2020 en januari 2021 veranderen de verschillen in de hoogte van de energierekening niet sterk tussen huishoudens. Huishoudens met een hoog energieverbruik zien in absolute zin de energierekening meer dalen, maar relatief zijn de verschillen vrijwel nihil waardoor de onderlinge verhoudingen ongeveer gelijk blijven. Ten opzichte van januari 2020 daalt de energierekening voor alle groepen ongeveer 6 procent (tabel 4.2). De verschillen tussen groepen in 2021, en ook in 2020, kunnen nog wel beïnvloed worden door de nu nog onbekende effecten van de coronamaatregelen op het energieverbruik van huishoudens. Ook kunnen de verschillen tussen groepen van huishoudens veranderen als bepaalde huishoudens in deze jaren bijvoorbeeld vaker energiebesparende maatregelen nemen dan andere huishoudens.

4.2 Spreiding binnen groepen van huishoudens

Uit de analyses in de vorige paragraaf wordt duidelijk dat de energierekening sterk kan verschillen tussen huishoudensprofielen. Maar ook binnen deze groepen is de energierekening verre van homogeen. In Tabel 4.3 staat per groep naast het gemiddelde van de hele groep ook de grens waarboven de 10 procent huishoudens met de hoogste energierekening en de grens waaronder de 10 procent huishoudens met de laagste energierekening zich bevinden. Tabel 4.3 toont ook de mediaan: de helft van de huishoudens in een groep heeft een energierekening hoger dan de mediaan en de helft heeft een lagere energierekening. Uit deze tabel blijkt bijvoorbeeld dat 10 procent van de eenpersoonshuishoudens in kleine, oude appartementen minimaal 10 euro meer uitgeven aan hun energierekening dan de 10 procent meerpersoonshuishoudens met de laagste energierekeningen in oude, grote rijwoningen. Deze verschillen kunnen samenhangen met factoren die niet meegenomen zijn in de definitie van de profielgroepen, zoals het exacte aantal inwoners of de energiebesparende maatregelen die zijn getroffen. Maar deze verschillen worden ook veroorzaakt door keuzes met betrekking tot het energieverbruik van huishoudens, bijvoorbeeld de tijd die mensen thuis doorbrengen, de temperatuur waarop kamers verwarmd worden, het aantal apparaten in de woning en het gebruik ervan, etc. Als het thuiswerken door corona in 2020 en 2021 bijvoorbeeld niet gelijk over of binnen de groepen van huishoudens is verdeeld, kan dit de extremen binnen de groep verder vergroten of juist verkleinen.

Het gebruik van gemiddelde prijzen

De StatLinetabel met consumentenprijzen voor gas en elektriciteit geeft de gemiddelde maandelijkse prijs van de verschillende componenten van de gas- en elektriciteitsrekening. Deze componenten zijn: belastingen, netwerk- en leveringskosten en kunnen een vaste component hebben en een variabele.

Per component wordt een gemiddelde berekend, gebaseerd op de informatie van energieleveranciers over de tarieven die zij hanteren voor de verschillende contracten en het aantal aansluitingen (huishoudens). De prijzen van contracten verschillen bijvoorbeeld per leverancier, per soort energie (groen of grijs), per dagdeel (dag- en nachtstroom of een enkele meter voor één tarief) en contractduur. Bij het berekenen van het gemiddelde voor de prijscomponenten is door weging rekening gehouden met het aantal aansluitingen voor de verschillende contracten. Bij het gebruik van deze prijzen voor het berekenen van de gemiddelde energierekening voor huishoudens op nationaal niveau levert dat een goede benadering. Voor een huishouden dat precies evenveel energie verbruikt als het gemiddelde kan de hoogte van de energierekening wel hoger of lager uitpakken, afhankelijk van het contract met de energieleverancier.

Belastingen op energie

Er zijn twee specifieke heffingen op energie: de energiebelasting en de opslag duurzame energie (ODE). De ODE is in 2013 ingevoerd en de opbrengsten van deze belasting gaan naar de subsidiëring van duurzame energie. Energiebedrijven innen de energiebelasting en ODE voor elke verbruikte kilowattuur stroom en kubieke meter gas en dragen dit vervolgens af aan de overheid. Omdat de overheid energie als een basisbehoefte ziet, krijgt elk huishouden een vast belastingbedrag terug. Dit is de heffingskorting. Deze heffingskorting wordt verrekend per elektriciteitsaansluiting en heeft daardoor in de berekeningswijzen in dit artikel soms alleen een zichtbaar effect op de prijs van elektriciteit. Ten slotte betaalt elk huishouden btw over de energierekening. De levering, het transport en de energiebelastingen vallen allemaal onder het hoge btw-tarief van 21 procent.

Berekening van een gemiddelde energierekening

Met de StatLinetabel consumentenprijzen voor gas en elektriciteit kan een gemiddelde gas- en elektriciteitsrekening uitgerekend worden. Hiervoor worden de variabele tarieven (de tarieven per verbruikseenheid) vermenigvuldigd met het verbruik en opgeteld bij de vaste tarieven.

Het berekenen van prijs- en verbruikseffecten

De prijs van energie en het verbruik bepalen de hoogte van de energierekening. De totale gemiddelde verandering van de energierekening kunnen we uitsplitsen in prijs en verbruikseffecten Hiervoor gebruiken we de zogenoemde methode voor Bennet-indicatoren.
Als we de energierekening van januari 2021 vergelijken met die van januari 2020 dan kunnen we de totale verandering van de energierekening als volgt splitsen in een prijseffect en een verbruikseffect:

• Voor het prijseffect houden we het verbruik constant. Het gehanteerde verbruik is het gemiddelde van 2020 en 2021.
• Voor het verbruikseffect houden we de prijs constant. De gehanteerde prijs is het gemiddelde van januari 2021 en januari 2020.

De som van dit prijs- en verbruikseffect komt overeen met het totale verschil in de energierekening tussen januari 2021 en januari 2020. Voor de berekening van de energierekening in januari 2021 worden dan de prijzen van januari 2021 en het geraamde gemiddelde verbruik van 2021 genomen en voor de berekening van 2020 worden de prijzen van januari 2020 en het verbruik van 2020 genomen.
Het geraamde gemiddelde verbruik voor 2021 is 2 464 kWh elektriciteit en 1 192 m³ gas. Voor 2020 is het geraamde verbruik 2 547 kWh elektriciteit en 1 217 m³ gas.
Het verbruik heeft logischerwijs alleen effect op de variabele kosten die de gebruiker per kubieke meter gas of per kilowattuur elektriciteit betaalt en niet op de vaste kosten. De vaste kosten veranderen alleen in prijs, niet in hoeveelheid.

Gemiddeld gas- en elektriciteitsverbruik

Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) berekent het gemiddelde gas- en elektriciteitsverbruik door huishoudens. Woningen op stadswarmte zijn uitgesloten en het totale gasverbruik wordt gecorrigeerd voor verschillen in buitentemperatuur (zie toelichting Temperatuurcorrectie gasverbruik). Om te komen tot het gemiddelde gasverbruik per bewoonde woning wordt het totale temperatuur gecorrigeerde gasverbruik van alle huishoudens in Nederland gedeeld door het totaal aantal bewoonde woningen zonder stadswarmte.

Voor het gemiddelde elektriciteitsverbruik wordt de opwekking met eigen zonnepanelen gesaldeerd met de totale levering. Er kan sprake zijn van enige overcompensatie omdat niet bekend is welke leveringen reeds zijn gesaldeerd en welke niet (zie toelichting Saldering van elektriciteitsleveringen). De totale levering van elektriciteit aan huishoudens door energiemaatschappijen wordt daarnaast nog verminderd met leveringen aan gemeenschappelijke ruimten, zoals galerijen en liften. Om te komen tot het gemiddelde elektriciteitsverbruik per bewoonde woning wordt de gecorrigeerde totale leveringshoeveelheid van elektriciteit gedeeld door het totaal aantal bewoonde woningen in Nederland.

Saldering van elektriciteitsleveringen

We spreken in dit artikel voor het gemak over het energieverbruik van huishoudens, maar feitelijk betreft de informatie de energieleveringen aan huishoudens. Deze informatie is afkomstig van netbeheerders. Sommige netbeheerders leveren informatie over de gesaldeerde elektriciteitslevering, dus na correctie voor eventuele teruglevering bij zonnestroom. Andere berichtgevers leveren informatie over de niet-gesaldeerde leveringen. Bij oude, analoge meters is de levering altijd gesaldeerd omdat daarbij de meter terugloopt. Het is op dit moment niet bekend welke informatie gesaldeerd is en welke niet. In elk geval zullen woningen met zonnestroom minder elektriciteit afnemen dan identieke woningen zonder zonnestroom doordat een deel van de opgewekte stroom ook direct door het huishouden gebruikt wordt.

Temperatuurcorrectie gasverbruik

Het grootste deel van het gasverbruik wordt gebruikt voor ruimteverwarming. In een jaar met een zachte winter gebruiken huishoudens hierdoor gemiddeld minder gas dan in een jaar met een strenge winter. Bij het berekenen van prijseffecten en de mogelijkheden voor energiebesparing wordt daarom vaak gewerkt met temperatuur gecorrigeerde gasverbruiken. Hierbij wordt het daadwerkelijk gasverbruik omgerekend naar de hoeveelheid aardgas die verbruikt zou zijn als de temperatuur in een jaar gemiddeld geweest zou zijn. Er zijn diverse correctiemethoden ontwikkeld. De in dit artikel gebruikte gasverbruiken zijn gecorrigeerd voor temperatuur met dezelfde methode als gebruikt in de Klimaat- en Energieverkenning. Kenmerk van deze methode is dat voor elk jaar het verwachte aantal graaddagen wordt bepaald. Omdat het de laatste jaren warmer wordt, leidt dit tot een dalend gasverbruik voor ruimteverwarming.