Basisverlegging inputprijsindexcijfers Grond-, weg- en waterbouw van 2010=100 naar 2015=100

3.1 Uitbreiding van de reeks 4212 Spoorwegen

Zoals in paragraaf 1 al is omschreven is met ingang van deze basisverlegging het aantal onderscheiden deelgebieden uitgebreid van acht naar tien.
Nieuw zijn de reeksen:

3.1.1 4212a Spoorwegen; Aanleg

Deze nieuwe reeks betreft de aanleg van heavy rail. Hieronder wordt het aanleggen van nieuwe spoorinfrastructuur verstaan. De werkzaamheden bestaan onder andere uit baan- en spoorbouw, tractie- en energievoorziening, beveiliging en kunstwerken. Transfer/stations en ICT vallen hier niet onder.

3.1.2 4212b Spoorwegen; Exploitatie/onderhoud

Deze nieuwe reeks betreft de exploitatie en het onderhoud van heavy rail. Dit betreft het exploiteren, beheren, onderhouden en vervangen van bestaande spoorinfrastructuur, inclusief transfer/stations en ICT.

3.2 Nieuwe wegingen

Bij de basisverlegging naar 2010=100 was besloten dat de bestaande modellen van de GWW-deelgebieden nog voldoende representatief waren om ook bij de nieuwe basis te gebruiken. Bij de basisverlegging naar 2015=100 die nu plaatsvindt, is besloten om voor alle deelgebieden nieuwe representatieve projecten te selecteren die qua materiaalgebruik en uitvoering beter aansluiten op de ontwikkelingen in de huidige markt.
Dit betekent dat alle brongegevens -zoals de begrotingen van de verschillende deelgebieden van de GWW- voor het bepalen van de gewichten opnieuw zijn bepaald.
Voor de berekening van de prijsindices van de GWW gebruiken we wegingsschema’s op drie niveaus. Allereerst worden de prijsindexcijfers van de kostenposten arbeid, de materialen en het materieel samen gewogen tot één prijsindexcijfer van een bepaalde werksoort binnen een deelgebied van de GWW. Vervolgens worden de verschillende werksoorten samen gewogen tot een van de gepubliceerde deelgebieden van de GWW. Tot slot worden de prijsindices van de deelgebieden van de GWW tot één prijsindexcijfer voor de gehele GWW samengewogen.

3.2.1 Wegingsschema’s kostenposten binnen een werksoort

Voor de bepaling van de nieuwe gewichten zijn de kosten van alle materialen, materieel, diensten en arbeid binnen een werksoort gekoppeld aan een reeks prijsindexcijfers die het prijs- of kostenverloop van die betreffende kostenpost vertegenwoordigt. Voor het prijsverloop van de verschillende kostenposten wordt gebruik gemaakt van de Producentenprijsindexcijfers (PPI), de Dienstenprijsindexcijfers (DPI), de Consumentenprijsindexcijfers (CPI) en tot slot de cao-loonindexcijfers reeks contractuele loonkosten per gewerkt uur, inclusief bijzondere beloning.

3.2.2 Wegingsschema’s werksoorten binnen een deelgebied GWW

Allereerst worden de gewichten van de verschillende kostenposten vastgesteld. Deze zijn gebaseerd op de kosten die voor iedere kostenpost in de begroting is opgenomen. Nadat de gewichten van de individuele kostenposten zijn berekend, worden de gewichten van de verschillende werksoorten binnen de deelgebieden bepaald. Dit gewicht is gelijk aan de som van de gewichten (kosten) van alle kostenposten binnen de werksoort. Op deze wijze wordt het aandeel van iedere werksoort binnen een deelgebied van de GWW bepaald.

3.2.3 Wegingsschema deelgebieden GWW binnen totaal GWW

Om tot een prijsindexcijfer voor de gehele GWW te komen worden de prijsindices per deelgebied vervolgens gewogen samengesteld op basis van gegevens van Nationale rekeningen (NR). Deze gegevens omvatten omzetgegevens per deelgebied. Daarmee is bepaald hoe groot het aandeel van ieder deelgebied is in de totale omzet van de GWW-sector. De meest recente gegevens van NR stammen op dit moment uit 2016. Omdat het prijsniveau van de kostenposten is vastgesteld op 2018, worden ook de omzetgegevens uit NR met behulp van de prijsindexcijfers GWW per deelgebied opgehoogd naar het prijsniveau van 2018.

3.3 Inputgegevens

Ingaande deze basisverlegging worden er, behoudens prijsindexcijfers van de producentenprijzen, ook prijsindexcijfers gebruikt van diensten en consumenten. Een voorbeeld hiervan is de prijsindex voor vervoer over de weg. Door het gebruik van deze prijsindexcijfers kan een ander verloop ontstaan dan met de eerder gebruikte producentenprijsindexcijfers. Ook het gebruik van meer gedifferentieerde loonindexen kan een verschil geven met de eerder uitsluitend gebruikte loon indexcijfers van de bouwnijverheid.

4.1 42/43 Grond-, weg- en waterbouw

Naast de reeksen van de verschillende deelgebieden wordt ook een prijsindexcijfer voor de gehele GWW gepubliceerd. Deze reeks wordt samengesteld uit de deelreeksen waarbij het wegingsschema is ontleend aan de meest recente gegevens van Nationale Rekeningen uit 2016, met een prijsaanpassing naar 2018.

Bovenstaande tabel 1 geeft een overzicht van dit wegingsschema. Een aanzienlijk deel van de verschuivingen in de gewichten wordt veroorzaakt door een bij NR doorgevoerde revisie. Doordat de som van de gewichten steeds optelt tot 100 hebben deze aanpassingen ook invloed op de overige gewichten.

Bovengenoemde bij de basisverlegging geïmplementeerde wijzigingen hebben tot gevolg dat de nieuwe reeks 2015=100 een ander verloop dan de oude reeks kent. Zowel het begin (in 2012) als aan het eind (in 2019) ligt de lijn van 2015=100 hoger dan de oude van 2010=100. Goed beschouwd wordt dit veroorzaakt in de periode rond het referentiejaar 2015. Als we beide reeksen zouden herschalen naar 2012=100 blijkt dat het verschil in ontwikkeling van beide reeksen hoofdzakelijk zit in de periode 2015-2017. Dit wordt in hoofdzaak veroorzaakt door de reeks ‘Wegen met gesloten verharding’ (zie grafiek 4211b). Voor deze reeks is met ingang van deze basisverlegging een nieuwe prijsindex voor wegenbouwasfalt gebruikt. Zie hiervoor paragraaf  4.2.

4.2 Deelgebieden

Hieronder treft u de grafieken aan waarin het verloop van de reeksen op basis van 2010=100 en 2015=100 van de verschillende deelgebieden is weergegeven.

De reeksen 4211a, Wegen met open verharding op basis van 2010=100 en 2015=100 hebben in hoofdzaak een vergelijkbare ontwikkeling. De kleine verschillen die er zijn, worden veroorzaakt door het aangepaste wegingsschema als gevolg van het nieuwe, geactualiseerde model dat in de reeks 2015=100 wordt gebruikt.

Beide reeksen 4212 Boven- en ondergrondse spoorwegen op basis van 2010=100 en 2015=100 vertonen op de lange termijn een vergelijkbare trendontwikkeling. Door de keuze van nieuwe modellen en de daarmee verbonden nieuwe wegingschema’s zijn kleine verschillen ontstaan.

Het nieuwe model in de reeks 4213, Bruggen en tunnels veroorzaakt geen grote verschillen tussen de reeksen op basis van 2010=100 en 2015=100.

Ook voor de reeks 4291, Waterbouwkundige werken geldt dat de verschillen tussen de reeksen 2010=100 en 2015=100 gering zijn en terug te voeren zijn op het nieuwe model en wegingsschema.

Binnen het deelgebied 4321, Elektrische installatie vertegenwoordigt de werksoort Wegsignalering in de reeks 2015=100 een belangrijk(er) onderdeel. Daarbij is in deze reeks als proxy voor de elektrische componenten gekozen voor Prodcom 26200000, computers en randapparatuur. Deze kent een kleinere prijsontwikkeling dan de eerder gebruikte restgroep prodcom  279x, Andere elektrische apparatuur. Dit is in hoofdzaak de verklaring van het verloop van de nieuwe reeks 2015=100.

• De berekening van een prijsontwikkeling over een periode die aanvangt in of na januari 2008 en die duurt tot uiterlijk oktober 2019 wordt gebaseerd op de reeks 2010=100.
• De berekening van een prijsontwikkeling over een periode die aanvangt in of na januari 2012 en die duurt tot een tijdstip na oktober 2019 wordt gebaseerd op de reeks 2015=100.
• De berekening van een prijsontwikkeling over een periode die aanvangt in de periode januari 2008 tot en met oktober 2011 en die duurt tot een tijdstip na oktober 2019 wordt gebaseerd op een geschakelde reeks 2010=100. Hierbij moet vanaf januari 2020 binnen de reeks 2015=100 de procentuele ontwikkeling ten opzichte van oktober 2018 berekend worden, omdat het prijsindexcijfer voor oktober 2018 het laatst gepubliceerde definitieve cijfer op basis 2010=100 is geweest; deze ontwikkeling moet vervolgens worden ‘gezet op’ de uitkomsten van oktober 2018 van de reeks 2010=100 (zie tabel 2).
  
  

  2. Koppelvoorbeeld

  Periode	Indexcijfer 2010=100	Indexcijfer 2015=100	Indexcijfer gekoppelde reeks
  Oktober 2018	114,5	112,1	114,5
  Januari 2020		114,2	116,6

  Download CSV
  
  
  De januari-index van de gekoppelde reeks wordt bepaald door de ontwikkeling tussen oktober 2018 en januari 2020 te bepalen volgens de reeks 2015=100 en deze te vermenigvuldigen met de index van oktober 2018 uit de reeks 2010=100. In het voorbeeld: (114,2/112,1) * 114,5 = 116,6 (afgerond). Voor april 2020 wordt de index volgens dezelfde lijn berekend, waarbij telkens in oktober 2018 moet worden gekoppeld.