1. Wat vooraf ging: ontwikkeling AI-modellen armoede voor volwassenen en kinderen

Het CBS heeft op verzoek van BZK onderzoek gedaan naar risicofactoren voor transities in en uit armoede op basis van populatiedekkende registerdata en machine learning (artificial intelligence oftewel AI-modellen). Na de ontwikkeling van een eerste versie van een AI-model in 2021, is er in 2022 een opgeschoond model ontwikkeld om belangrijke factoren voor transities in en uit armoede te detecteren. Vervolgens is het AI-model in 2023 verder verfijnd en wordt het eind 2023 gebruiksvriendelijker gepresenteerd in de vorm van een dashboard. Deze modellen zijn gebaseerd op de volwassen populatie van Nederland, dat wil zeggen alle personen die op 1 januari van het referentiejaar (2017) 18 jaar of ouder waren, in Nederland woonden in een particulier huishouden waarvan het inkomen over het gehele referentiejaar en het daaropvolgende jaar bekend was, en het vermogen op 1 januari van beide jaren bekend was. Omdat minderjarigen uitgesloten waren van de doelpopulatie van de oorspronkelijke AI-modellen, wordt er momenteel tevens een AI-model voor kinderen ontwikkeld dat de risicofactoren voor transities in en uit armoede in kaart brengt voor minderjarigen. Dit AI-model voor kinderarmoede wordt naar verwachting medio 2024 opgeleverd.

Op verzoek van BZK heeft het CBS ook een vooronderzoek gedaan naar de mogelijkheden om te komen tot een AI-model voor intergenerationele armoede. Doel van dit vooronderzoek is inzicht verkrijgen in òf, en zo ja op welke manier, intergenerationele effecten gemodelleerd kunnen worden in een exploratief AI-model voor risicofactoren voor armoede. Het CBS onderzoekt daarbij de mogelijke definities en operationaliseringen van intergenerationele effecten op basis van enquête- en registerdatabronnen die bij het CBS aanwezig zijn. De uitkomsten en conclusies van dit vooronderzoek staan beschreven in deze notitie.