De omzet van de horeca nam in het eerste kwartaal van 2019 met 0,3 procent af ten opzichte van het vorige kwartaal, meldt het CBS. Dit is de eerste omzetdaling in zes jaar. Het volume, het aantal consumpties en/of overnachtingen, nam met 2,0 procent af. De omzet van eet- en drinkgelegenheden steeg met 0,6 procent, terwijl de omzet van logiesverstrekking afnam met 2,7 procent.
De omzet van logiesverstrekkers, waaronder hotels en vakantieparken, daalde met 2,7 procent in het eerste kwartaal in vergelijking met een kwartaal eerder. De prijzen stegen licht, terwijl het aantal overnachtingen daalde met 3,1 procent. Vorig kwartaal nam de omzet van logiesverstrekkers nog toe met 1,9 procent.
De omzet van hotels nam met 1,0 procent af, het volume met 2,1 procent. De overige logiesverstrekking, waaronder vakantiehuisjes en kampeerterreinen, zette 6,9 procent minder om dan een kwartaal eerder.
Ontwikkeling logiesverstrekking (seizoengecorrigeerd), 1e kwartaal 2019
X-as label
Omzet (%-verandering t.o.v. een kwartaal eerder)
Volume (voor prijsontwikkeling gecorrigeerde omzet) (%-verandering t.o.v. een kwartaal eerder)
Logiesverstrekking
-2,7
-3,1
Hotels
-1
-2,1
Overige logiesverstrekking
-6,9
-5,8
Ontwikkeling logiesverstrekking (seizoengecorrigeerd), 1e kwartaal 2019
X-as label
Omzet (%-verandering t.o.v. een kwartaal eerder)
Volume (voor prijsontwikkeling gecorrigeerde omzet) (%-verandering t.o.v. een kwartaal eerder)
Logiesverstrekking
-2,7
-3,1
Hotels
-1
-2,1
Overige logiesverstrekking
-6,9
-5,8
Omzet eet- en drinkgelegenheden neemt toe
Eet- en drinkgelegenheden, zoals restaurants, fastfoodrestaurants, kantines, catering en cafés, hebben in het eerste kwartaal 0,6 procent meer omgezet dan een kwartaal eerder. Dat komt doordat de prijzen in deze deelbranche van de horeca stegen, onder meer door de verhoging van het lage btw-tarief. Het aantal verkochte consumpties daalde daarentegen met 1,6 procent.
Met een stijging van 1,8 procent nam de omzet van kantines en cateraars het sterkst toe. Ook restaurants en fastfoodrestaurants hebben meer omgezet dan een kwartaal eerder, beide 0,7 procent. De omzet van cafés daalde echter met 0,7 procent. In alle bedrijfstakken nam het aantal verkochte consumpties af.
Ontwikkeling eet- en drinkgelegenheden (seizoengecorrigeerd), 1e kwartaal 2019
X-as label
Omzet (%-verandering t.o.v. een kwartaal eerder)
Volume (voor prijsontwikkeling gecorrigeerde omzet) (%-verandering t.o.v. een kwartaal eerder)
Eet- en drinkgelegenheden
0,6
-1,6
Kantines en catering
1,8
-1,4
Restaurants
0,7
-1,4
Fastfoodrestaurants
0,7
-1,4
Cafés
-0,7
-2,5
Ontwikkeling eet- en drinkgelegenheden (seizoengecorrigeerd), 1e kwartaal 2019
X-as label
Omzet (%-verandering t.o.v. een kwartaal eerder)
Volume (voor prijsontwikkeling gecorrigeerde omzet) (%-verandering t.o.v. een kwartaal eerder)
Eet- en drinkgelegenheden
0,6
-1,6
Kantines en catering
1,8
-1,4
Restaurants
0,7
-1,4
Fastfoodrestaurants
0,7
-1,4
Cafés
-0,7
-2,5
Ondernemersvertrouwen horeca minder positief
Het ondernemersvertrouwen (gebaseerd op zelfrapportage) in de horeca stond aan het begin van het tweede kwartaal van 2019 op 8,6. Dat is ruim 3 procentpunt lager dan een kwartaal eerder en de laagste stand van de afgelopen vier jaar. Het aantal bedrijven dat aangeeft te kampen met personeelstekort is iets hoger dan een kwartaal eerder. Aan het begin van het tweede kwartaal van 2019 speelde dit voor 29 procent van de horecabedrijven. Vanaf het vierde kwartaal van 2016 is dat percentage snel opgelopen.
Het tekort aan arbeidskrachten blijkt ook uit een recordaantal van bijna 23 duizend openstaande vacatures in de horeca aan het eind van het eerste kwartaal van 2019. Er gingen iets meer horecabedrijven failliet in het eerste kwartaal dan een jaar eerder.
Ondernemersvertrouwen en tekort aan arbeidskrachten horecabedrijven
Perioden
% bedrijven met tekort aan arbeidskrachten
Ondernemersvertrouwen horeca
2014
1e kwartaal
1,1
-4,1
2014
2e kwartaal
2,4
9,5
2014
3e kwartaal
2,3
2,8
2014
4e kwartaal
2,9
4,8
2015
1e kwartaal
2,7
6,8
2015
2e kwartaal
2,3
7,1
2015
3e kwartaal
3,8
10,8
2015
4e kwartaal
6,0
13,2
2016
1e kwartaal
4,9
10,3
2016
2e kwartaal
5,2
13,4
2016
3e kwartaal
4,6
9,7
2016
4e kwartaal
9,8
13,3
2017
1e kwartaal
9,7
14,9
2017
2e kwartaal
11,3
19,8
2017
3e kwartaal
16,4
21,5
2017
4e kwartaal
18,4
13,0
2018
1e kwartaal
17,4
18,4
2018
2e kwartaal
19,8
12,0
2018
3e kwartaal
25,9
12,3
2018
4e kwartaal
30,3
11,2
2019
1e kwartaal
27,7
11,9
2019
2e kwartaal
29,4
8,6
Ondernemersvertrouwen en tekort aan arbeidskrachten horecabedrijven
Perioden
% bedrijven met tekort aan arbeidskrachten
Ondernemersvertrouwen horeca
2014
1e kwartaal
1,1
-4,1
2014
2e kwartaal
2,4
9,5
2014
3e kwartaal
2,3
2,8
2014
4e kwartaal
2,9
4,8
2015
1e kwartaal
2,7
6,8
2015
2e kwartaal
2,3
7,1
2015
3e kwartaal
3,8
10,8
2015
4e kwartaal
6,0
13,2
2016
1e kwartaal
4,9
10,3
2016
2e kwartaal
5,2
13,4
2016
3e kwartaal
4,6
9,7
2016
4e kwartaal
9,8
13,3
2017
1e kwartaal
9,7
14,9
2017
2e kwartaal
11,3
19,8
2017
3e kwartaal
16,4
21,5
2017
4e kwartaal
18,4
13,0
2018
1e kwartaal
17,4
18,4
2018
2e kwartaal
19,8
12,0
2018
3e kwartaal
25,9
12,3
2018
4e kwartaal
30,3
11,2
2019
1e kwartaal
27,7
11,9
2019
2e kwartaal
29,4
8,6
Sinds het eerste kwartaal van 2018 zijn de omzet- en volumecijfers van overige logiesverstrekking - waaronder campings en vakantiehuisjes - en van catering opgenomen in de horecacijfers. Voorheen stond de traditionele horeca centraal, bestaande uit hotels, restaurants en cafés. De omzet van de traditionele horeca steeg in het eerste kwartaal van 2019 met 0,1 procent.