Milieusector blijft groeien, maar is nog altijd bescheiden

© ANP / Lex van Lieshout
In de afgelopen twintig jaar is de toegevoegde waarde van de milieusector verdrievoudigd. De bijdrage van de milieusector aan de Nederlandse economie blijft echter beperkt, en is in dezelfde periode met ruim de helft toegenomen van 1,66 procent tot 2,56 procent van het bbp. Dit blijkt uit de nieuwste cijfers van het CBS, bestaande uit gedetailleerde cijfers tot en met 2021 en een snelle raming voor 2022.

De milieusector is het deel van de Nederlandse economie dat zich bezighoudt met milieuactiviteiten. Daaronder vallen alle bedrijven en organisaties die producten maken en diensten verlenen die uitdrukkelijk bedoeld zijn om het milieu te beschermen, of die gericht zijn op het beheer van natuurlijke hulpbronnen. Denk aan natuurorganisaties als Natuurmonumenten en afvalverwerkingsbedrijven, maar ook aan bedrijven die zonnepanelen produceren en huizen isoleren. Dat het belang van de milieusector voor het bbp groter wordt, toont aan dat de milieusector harder groeit dan de rest van de economie, behalve tijdens de laatste twee (corona)jaren.

Aandeel milieusector in bbp
JaarAandeel in bbp (% bbp)
20021,66
20031,69
20041,67
20051,65
20061,71
20071,72
20081,81
20091,84
20101,94
20112,03
20122,00
20132,05
20142,18
20152,22
20162,27
20172,36
20182,34
20192,45
20202,61
20212,58
20222,56

197 duizend voltijdbanen

De werkgelegenheid in de milieusector is sinds 2002 met 65 procent toegenomen, tot omgerekend ruim 197 duizend voltijdbanen in 2022. Het aandeel van de milieusector in het totaal aantal banen in Nederland is gestegen van 1,7 tot 2,4 procent. Daarmee behoort Nederland tot de middenmoot van de Europese landen.

Zowel qua toegevoegde waarde als qua aantal banen begon de groei na 2005, toen de klimaatafspraken van het Kyoto-protocol in werking traden. Vanaf 2015, toen het Klimaatakkoord van Parijs gesloten is, nam het tempo van de groei van de milieusector opnieuw toe.

Werkgelegenheid milieusector
JaarWerkgelegenheid (x 1 000 vte)
2002119,2
2003118,1
2004114,1
2005110,5
2006117,1
2007119,0
2008119,7
2009123,8
2010129,4
2011135,2
2012130,5
2013133,5
2014134,0
2015135,1
2016143,1
2017151,6
2018160,2
2019172,0
2020184,5
2021188,3
2022197,1

Sterke groei hernieuwbare energie

In de afgelopen decennia is het belang van de verschillende bedrijfstakken binnen de milieusector veranderd. Zo leverden in 2001 het verwerken van afval en afvalwater, samen met energiebesparing, nog de belangrijkste bijdrage aan de toegevoegde waarde en het aantal banen in de milieusector (bij elkaar 65 procent van de werkgelegenheid).

In 2021 leverde de productie van hernieuwbare energie (bijv. energie uit wind en zon) de belangrijkste bijdrage, met 27 procent van alle werkgelegenheid. Ook de bestrijding van luchtvervuiling en de uitstoot van broeikasgassen is flink gegroeid tot bijna 7 procent van alle werkgelegenheid. Het aantal banen in de warmte- en energiebesparing is over de totale periode van twintig jaar echter met slechts 2 procent toegenomen. Daarmee is dit aandeel in de totale werkgelegenheid van de milieusector sterk gedaald, tot minder dan 14 procent.

Aandeel werkgelegenheid verschillende milieuactiviteiten binnen de milieusector
 Afvalwater (%)Afvalverwerking (%)Bescherming van grond, water en luchtkwaliteit (%)Overige milieubescherming (%)Water- en grondstoffenbeheer (%)Hernieuwbare energie (%)Warmte- en energiebesparing (%)
2001168993289612256162936652633825593
2002174283356912254177586947667424300
2003167203485912099192597492666720700
2004164113400911715190397587677218171
2005159213289612233179017367679917137
2006171633368813012189207237718319627
2007175683189513380194927340781821233
2008179313045513835192227135919221635
2009186023188114890199337295936921573
20101862732262154482249576351023922439
20111848631606160502123383561362225633
20121797830220153172051684971501222698
20131778829113151102133295751726823028
20141697628630147852040696161976123577
20151725027589157531910199182058224681
201617735277231917819566105671993728157
201718048285952084222053106662170129458
201816317303112261723213109323236724200
201915987322462443824140112564089822741
202015816336452473023900115584907525534
202115814339802531424137117135110426013