Opnieuw stijging van het aantal melkgeiten in Nederland

Geiten in melkmachine
© Hollandse Hoogte / Rob Voss
Het aantal melkgeiten in Nederland blijft toenemen. Het steeg in 2020 naar ruim 476 duizend, een toename van 4 procent ten opzichte van een jaar eerder. In de laatste twee decennia is het aantal melkgeiten bijna vervijfvoudigd. De meeste melkgeiten worden gehouden in Noord-Brabant en Gelderland. Dit blijkt uit nieuwe cijfers uit de Landbouwtelling van het CBS.

Melkgeitenstapel
PeriodeAantal melkgeiten (x 1000)
200098
2001116
2002143
2003158
2004168
2005172
2006228
2007223
2008254
2009274
2010248
2011251
2012272
2013277
2014296
2015328
2016347
2017376
2018431
2019457
2020*476
* Voorlopige cijfers

De afgelopen twee decennia is het aantal melkgeiten bijna ononderbroken doorgegroeid. Alleen van 2009 op 2010 was er een duidelijke daling van de melkgeitenstapel (-10 procent) als gevolg van de ruimingen in verband met Q-koorts. Daarna nam het aantal melkgeiten opnieuw toe, tot 476 duizend in 2020. Meerdere provincies hebben een stop op de geitenhouderij ingesteld.

Aantal biologische melkgeiten neemt af

Het aantal biologische melkgeiten nam dit jaar vergeleken met 2019 iets af (-1,4 procent). Volgens de laatste telling bedroeg het aantal biologische melkgeiten dit jaar ongeveer 41,5 duizend. Van de melkgeitenstapel is 8,7 procent in 2020 biologisch. Daarmee is het aandeel biologisch van de melkgeitenstapel groter dan van de melkveesector, daar is 2,5 procent van de dieren biologisch.

In totaal telt ons land 71 bedrijven met biologische melkgeiten, 4 procent minder dan in 2019. In 2000 waren dat er net zoveel als in 2020, namelijk 71.

Schaalvergroting zet verder door

Net als in de melkveesector nam ook in de melkgeitensector de schaalvergroting toe. Het gemiddeld aantal melkgeiten per bedrijf steeg van 117 in 2000 naar 837 in dit jaar. Aan het begin van de eeuw waren er 40 bedrijven met 500 of meer melkgeiten, 5 procent van het totaal aantal bedrijven met melkgeiten. In 2020 was dat gegroeid naar ruim de helft (323 bedrijven). In totaal waren er dit jaar 569 bedrijven met melkgeiten.

Op de gespecialiseerde geitenbedrijven ligt het gemiddeld aantal dieren per bedrijf zelfs hoger. In 2000 had een gespecialiseerd geitenbedrijf gemiddeld 313 melkgeiten, in 2020 waren dat er 1 177. Van de melkgeiten in Nederland wordt 96 procent gehouden op gespecialiseerde geitenbedrijven.

Melkgeiten per bedrijf
PeriodeGemiddeld aantal melkgeiten per bedrijf
2000117
2001134
2002174
2003197
2004233
2005236
2006246
2007324
2008357
2009435
2010428
2011440
2012495
2013533
2014591
2015596
2016708
2017738
2018725
2019782
2020*837
* voorlopige cijfers

Percentage bedrijven met melkgeiten naar grootteklasse
 1 tot 20 stuks (%)20 tot 50 stuks (%)50 tot 100 stuks (%)100 tot 200 stuks (%)200 tot 500 stuks (%)500 stuks of meer (%)
200061337215
200159237227
2002532372312
2003513352316
2004493342021
2005512341922
2006593231221
2007472241530
2008463241333
2009403241238
2010373241737
2011373241539
2012382241441
2013352241245
2014303241448
2015323141248
2016233251354
2017232151455
2018303241150
201929324953
2020*27224857

Meeste melkgeiten in Noord-Brabant en Gelderland

Van de bedrijven met melkgeiten is 40 procent gevestigd in Noord-Brabant (115 bedrijven) of Gelderland (110 bedrijven). In deze provincies wordt ruim de helft van het aantal melkgeiten in ons land gehouden (Noord-Brabant: 30 procent en Gelderland: 25 procent).

In de gemeente Ede worden de meeste geiten gehouden (16,5 duizend) gevolgd door de gemeente Landerd (13 duizend).

Aantal melkgeiten, 2020*
ProvincienaamAantal melkgeiten
Groningen7760
Friesland17728
Drenthe15838
Overijssel65215
Flevoland7707
Gelderland117373
Utrecht24670
Noord-Holland14338
Zuid-Holland16901
Zeeland3322
Noord-Brabant141362
Limburg43987
Voorlopige cijfers

Hoeveelheid arbeid per melkgeit afgenomen

Het aantal arbeidsjaareenheden per melkgeit is de laatste twintig jaar met tachtig procent afgenomen. In 2000 waren er 1,5 arbeidsjaareenheden per 100 melkgeiten, in 2020 was dit gedaald naar 0,3. Op een bedrijf met melkgeiten werken gemiddeld 2,7 arbeidsjaareenheden. Op een bedrijf met melkkoeien is dat, ter vergelijking, gemiddeld 2,2.

Een derde van het werk op melkgeitenbedrijven wordt uitgevoerd door vrouwen, dat is meer dan op bedrijven met melkkoeien. Daar wordt ongeveer 25 procent van de werkzaamheden uitgevoerd door vrouwen.

Ongeveer 30 procent van het werk op bedrijven met melkgeiten wordt gedaan door niet-gezinsarbeidskrachten. Op een bedrijf met melkkoeien werken vaker gezinsarbeidskrachten, zij zijn goed voor 90 procent van de arbeidsjaareenheden.