Meer obesitas en diabetes bij volwassenen met armoederisico

Arts  met patient op een weegschaal
© Hollandse Hoogte / Pim Ras
In 2021 had de helft van de bevolking van 18 jaar of ouder overgewicht. Overgewicht, ernstig overgewicht (obesitas) en diabetes komen meer voor onder volwassenen met een inkomen onder de lage-inkomensgrens dan bij volwassenen met een hoger inkomen. Dit meldt het CBS op basis van nieuwe analyses met cijfers uit de Gezondheidsenquête.

Overgewicht komt meer voor onder mannen dan onder vrouwen: 53 procent van de mannen en 47 procent van de vrouwen heeft overgewicht. Bij mannen is het met 41 procent vaker matig overgewicht dan bij vrouwen (31 procent). Obesitas daarentegen komt meer voor onder vrouwen; bijna 17 procent van de vrouwen en 12 procent van de mannen heeft hiermee te maken. Het percentage volwassenen met overgewicht is al jaren stabiel.

Hoeveel volwassenen hebben overgewicht?Ernstig overgewicht Mannen Vrouwen 12% 17% 47% 53% Matig overgewicht Geen overgewicht 41% 31%Hoeveel volwassenen hebben overgewicht?ErnstigovergewichtMannenVrouwen12%17%47%53%MatigovergewichtGeenovergewicht41%31%

Meer diabetes type 2 onder volwassenen met overgewicht

In 2021 had 5 procent van de volwassenen diabetes type 2. Het percentage 18-plussers dat deze vorm van diabetes had was drie keer hoger onder degenen met matig overgewicht (6 procent), en zes keer hoger onder mensen met obesitas (12 procent) dan onder degenen zonder overgewicht (2 procent). Onder alle leeftijden komt diabetes type 2 meer voor bij mensen met (ernstig) overgewicht dan bij hun leeftijdsgenoten zonder overgewicht.

Diabetes type 2 onder volwassenen, 2021
LeeftijdGewichtDiabetes type 2 (%)
Totaal
(18 jaar of ouder)
Geen overgewicht2
Totaal
(18 jaar of ouder)
Matig overgewicht6,5
Totaal
(18 jaar of ouder)
Obesitas12,3
18 tot 45 jaarGeen overgewicht0,2
18 tot 45 jaarMatig overgewicht0,7
18 tot 45 jaarObesitas4,4
45 tot 65 jaarGeen overgewicht2
45 tot 65 jaarMatig overgewicht5,9
45 tot 65 jaarObesitas11,8
65 jaar of ouderGeen overgewicht6,3
65 jaar of ouderMatig overgewicht14
65 jaar of ouderObesitas22,5

Meer overgewicht en obesitas onder volwassenen met armoederisico

Overgewicht kwam in de periode van 2018 tot en met 2021 meer voor onder volwassenen met een inkomen onder de lage-inkomensgrens dan onder volwassenen met een hoger inkomen: 56 procent, tegen 51 procent. Van de mensen met een laag inkomen had 19 procent obesitas, tegen 15 procent van degenen met een inkomen boven de lage-inkomensgrens.
Van de volwassenen met langdurig een inkomen onder de lage-inkomensgrens had 60 procent overgewicht; 40 procent had matig overgewicht, 20 procent obesitas. Daarnaast komt ook diabetes type 2 meer voor onder degenen met een laag of langdurig laag inkomen (respectievelijk 9 en 10 procent).

Overgewicht en diabetes naar inkomenspositie, 2018/2021
Inkomen boven de lage inkomensgrensLangdurig laag inkomen (% personen van 18 jaar of ouder)Laag inkomen (% personen van 18 jaar of ouder)Inkomen boven de lage-inkomensgrens (% personen van 18 jaar of ouder)
Geen overgewicht38,943,249,1
Matig overgewicht40,437,236
Obesitas2019,114,5
Diabetes type 210,48,75

Bijna kwart volwassenen met overgewicht en langdurig laag inkomen heeft diabetes

Onder volwassenen met matig of ernstig overgewicht kwam diabetes type 2 naar verhouding meer voor bij een laag inkomen dan bij een hoger inkomen. Onder volwassenen met matig overgewicht had 6 procent van degenen met een inkomen boven de lage-inkomensgrens diabetes type 2, bij een laag inkomen was dat 9 procent, en bij een langdurig laag inkomen 11 procent. Onder 18-plussers met obesitas was dat 12 procent onder hen met een inkomen boven de lage-inkomensgrens, 18 procent onder degenen met een laag inkomen, en 23 procent in het geval van een langdurig laag inkomen.

Diabetes type 2 naar overgewicht en inkomenspositie, 2021
GewichtInkomenDiabetes type 2 (% personen van 18 jaar of ouder)
Geen overgewichtLangdurig laag inkomen3,7
Geen overgewichtLaag inkomen4
Geen overgewichtBoven lage-inkomensgrens2,3
Matig overgewichtLangdurig laag inkomen10,7
Matig overgewichtLaag inkomen9,3
Matig overgewichtBoven lage-inkomensgrens5,9
ObesitasLangdurig laag inkomen22,6
ObesitasLaag inkomen18
ObesitasBoven lage-inkomensgrens12,2

Hoe komt het CBS aan deze cijfers?

De resultaten zijn afkomstig uit de Gezondheidsenquête. Op basis van een steekproef uit de Basisregistratie Personen (BRP) zijn aan mensen in een enquête vragen gesteld over onder andere ervaren gezondheid, langdurige aandoeningen en lengte en gewicht. Door koppeling met gegevens over inkomen uit de Integrale Inkomens en Vermogensstatistiek (IIVS) is vastgesteld of deelnemers aan het onderzoek deel uitmaken van een huishouden met (langdurig) een inkomen onder de lage-inkomensgrens.