Zorgrekeningen; werkgelegenheid

Wat behelst het onderzoek

Doel

Een beschrijving van de werkgelegenheid geven die hoort bij de uitgaven aan gezondheid en welzijn zoals beschreven in de zorgrekeningen.

Domeinbeschrijving

Het domein van de statistiek omvat alle activiteiten voor gezondheid en welzijn, waarbij direct contact is met de patiënt of cliënt, en activiteiten van beleid, beheer en verzekering van gezondheids- en welzijnszorg. Dat betekent dat niet alleen bedrijven en instellingen met als hoofdactiviteit het verstrekken van zorg meetellen, maar ook de zorgactiviteiten van andere bedrijven en instellingen.

De onderwerpen die in de statistiek zijn opgenomen zijn:

het gemiddeld aantal banen van werknemers per jaar,
het aantal arbeidsjaren van werknemers per jaar,
het aantal zelfstandigen (personen met winst uit eigen onderneming en/of inkomsten uit overige arbeid) in een jaar, inclusief directeur-grootaandeelhouders, freelancers.
het aantal werkzame personen per jaar op peildatum.
het jaarloon in- en exclusief bijzondere beloningen, gemiddeld per arbeidsjaar.
het bruto loon sociale verzekeringen gemiddeld per arbeidsjaar.

De onderwerpen zijn uitgesplitst naar type zorgaanbieder, leeftijd, geslacht en beroep. Het gebruikte peilmoment in een verslagjaar is vanaf 2012 de laatste vrijdag voor kerst. Voor eerdere verslagjaren is het peilmoment de laatste vrijdag in september. Dit vanwege administratieve redenen m.b.t. gebruikte CBS-bronnen. Bij het beroep is gekeken naar de (para)medische bevoegdheid: welk beroep mag iemand uitoefenen vanwege zijn of haar inschrijving in het register van beroepen in de gezondheidszorg (BIG-register).

Aanvang onderzoek

Het startjaar voor de cijfers over werkgelegenheid is 2009.

Frequentie

Jaarlijks.

Publicatiestrategie

De voorlopige jaarramingen worden gepubliceerd na 12 maanden en de nader voorlopige na 24 maanden na afloop van het verslagjaar; beide in het eerste kwartaal. De periode tot publicatie is relatief lang om de gewenste mate van detail te kunnen bereiken. De jaarramingen worden definitief na 37 maanden.

Hoe wordt het uitgevoerd

Belangrijkste bronnen

Het Stelsel van Sociaal-statistische Bestanden (SSB) van het CBS. Het SSB is een stelsel van onderling koppelbare bestanden van het CBS met gegevens op persoonsniveau. Het SSB bevat de belangrijkste demografische en sociaaleconomische gegevens over inwoners van Nederland. Om de werkgelegenheid in de zorg in kaart te brengen zijn ook gegevens uit het register over beroepen in de individuele gezondheidszorg (BIG-register) in het SSB opgenomen. Uit het SSB zijn de banenbestanden op basis van de polisadministratie van het UWV gebruikt, gecombineerd met de informatie over personen met inkomsten uit eigen onderneming, en over personen met inkomsten uit overige arbeid. De laatste groep telt alleen mee voor zover het zorgverleners betreft die in het BIG-register zijn opgenomen (onder de veronderstelling dat de inkomsten hun beroep betreffen).
Ook worden jaarverslagen van instellingen en organisaties gebruikt die zorg als secundaire activiteit leveren, dan wel behoren tot de groep beleid en beheer. Indien mogelijk worden ook andere CBS-statistieken gebruikt, en bedrijfsinformatie uit het Algemeen Bedrijven Register van het CBS. Voor de zorgverzekeraars – die binnen de groep beleid en beheer vallen – wordt bijvoorbeeld (openbare) informatie van De Nederlandsche Bank gecombineerd met informatie uit het Algemeen Bedrijven Register.

Globale structuur integratiekader

Opdat de werkgelegenheidscijfers aansluiten bij de uitgavencijfers worden dezelfde uitgangspunten gebruikt:

De zorgrekeningen hebben betrekking op alle zorgdiensten of goederen die door de eindgebruiker, patiënt of cliënt worden gebruikt inclusief de activiteiten voor beleid, beheer en verzekeringen van de zorg. Alles wat daaraan voorafgaat, zoals in de productie van geneesmiddelen door de farmaceutische industrie, telt niet mee.
Ook diensten en goederen die geleverd worden door bedrijven en instellingen die zorg niet als hun belangrijkste activiteit hebben, vallen onder de zorgrekeningen (zoals zittend ziekenvervoer per taxi).

De aansluiting van werkgelegenheidscijfers met de uitgavencijfers is in hoge mate gebaseerd op de integratie van het zorgeenhedenregister met het SSB. Het zorgeenhedenregister is zelf het resultaat van integratie van het Algemeen Bedrijven Register van het CBS met gegevens uit databank DigiMV, en uit de registratie van de Nederlandse Zorgautoriteit met budgetgegevens van zorginstellingen die (mede) gefinancierd worden door de Wet langdurige zorg. Databank DigiMV omvat digitale jaardocumenten van (groepen van) ondernemingen die geheel of gedeeltelijk gefinancierd worden via de Zorgverzekeringswet (Zvw), de Wet langdurige zorg (Wlz) en de Jeugdwet. De cijfers die op deze wijze zijn verkregen, zijn beschikbaar vanaf 2009.
Om aan te sluiten bij de cijfers over de zorguitgaven is ook de indeling van groepen aanbieders gevolgd die bij de uitgaven wordt gebruikt. Dat betekent dat de indeling niet de Standaard Bedrijfsindeling 2008 van het CBS volgt. Immers, secundaire activiteiten van bedrijven en instellingen zijn nu ook meegeteld. Bovendien noopt het gebruik van bronnen over financiering van de zorg bij het samenstellen van de zorguitgaven tot een aangepaste indeling van zorgaanbieders.
Volledige terreindekking wordt verkregen door het gebruik van de bronnen anders dan het SSB.

Wat is de kwaliteit van de uitkomsten

Volgtijdelijke vergelijkbaarheid

De uitkomsten zijn volgtijdelijk vergelijkbaar. Noodzakelijke correcties van niveaus en nieuwe bronnen worden bij een revisie doorgevoerd.

Revisies

Belangrijkste punten revisie 2017:

Integratie met de productiestatistieken over zorgaanbieders vindt nu plaats door micro-integratie (integratie op bedrijfs- en instellingsniveau) van het zorgeenhedenregister met het SSB (voorheen macro-integratie van de uitkomsten van de productiestatistieken).
Aanpassing van de groepen zorgaanbieders in lijn met de revisie van de zorgrekeningen zoals die in 2015 is gepubliceerd.
Gebruik van de SSB variabelen jaarloon in- en exclusief bijzondere beloningen.
Bepaling van de belangrijkste bedrijfsklasse waar een persoon werkzaam is, zodat het aantal werkzame personen gepubliceerd kan worden.

Beschrijving kwaliteitsstrategie

a. De bron die het betrokken deel van het domein het beste dekt wordt gebruikt.
b. Verschillen tussen brongegevens en de uitkomsten worden geanalyseerd waarbij oorzaken van verschillen benoemd worden.
c. Uitkomsten worden opgebouwd vanuit gedetailleerde gegevens.
d. Toets op plausibiliteit met de uitgavencijfers van de zorgrekeningen, met de productiestatistieken en met externe rapporten.
e. Controle op consistentie en volledigheid van de cijfers.