Wanbetalers zorgverzekeringswet (vanaf 2010)

Wat behelst het onderzoek

Doel

Het bepalen van het aantal wanbetalers in het kader van de Zorgverzekeringswet onder de personen van 18 jaar en ouder die ingeschreven staan in de Basisregistratie Personen (BRP).

Doelpopulatie

Personen die ingeschreven staan in de BRP, verzekeringsplichtig zijn in het kader van de Zorgverzekeringswet, ten minste zes maanden geen premie voor hun basisverzekering hebben betaald, aangemeld zijn bij het CAK, in het bestuursrechtelijke premieregime zitten (d.w.z. een verhoogde premie betalen aan het CAK) en 18 jaar of ouder zijn.

Statistische eenheid

Personen.

Aanvang onderzoek

De cijfers volgens de huidige methode zijn beschikbaar vanaf 2010.
Cijfers volgens een andere definitie zijn beschikbaar van 2006 tot en met 2009.

Frequentie

Jaarlijks.

Publicatiestrategie

Jaarlijks worden cijfers gepubliceerd in diverse StatLine-tabellen.

Hoe wordt het uitgevoerd

Soort onderzoek

In dit onderzoek wordt het aantal wanbetalers afgeleid uit het bestand van het CAK. Diverse achtergrondkenmerken worden gegeven op basis van de BRP en diverse bestanden die binnen het CBS beschikbaar zijn.

Waarnemingsmethode

Per 1 september 2009 is de Wet structurele maatregelen wanbetalers zorgverzekering in werking getreden. In het kader van deze wet worden wanbetalers opgespoord. Hiervoor doen zorgverzekeraars opgave van hun verzekerden met een premieachterstand van ten minste zes maanden aan het CAK. Het CAK int vervolgens een bestuursrechtelijke premie (d.w.z. een verhoogde premie) door middel van inhouding op het loon of de uitkering (bronheffing). Als bronheffing niet (geheel) mogelijk is, wordt de premie met behulp van het Centraal Justitieel Incasso Bureau (CJIB) geïncasseerd.
Het CBS ontvangt van het CAK een bestand met informatie over personen die op 31 december van het betreffende jaar bij hen geregistreerd staan als wanbetaler en in het Bestuursrechtelijke Premieregime zitten. Door confrontatie met de Basisregistratie Personen en andere interne bestanden van het CBS kunnen aantal en kenmerken van deze wanbetalers vastgesteld worden. Personen met een stabilisatie-overeenkomst of waarmee een ‘goed betaler’-regeling getroffen is, zitten niet in het Bestuursrechtelijke Premieregime en worden niet als wanbetalers beschouwd.

Berichtgevers

Het CAK. Ook gemeenten leveren gegevens (BRP) en er wordt gebruik gemaakt van diverse bestanden die binnen het CBS verwerkt zijn.

Steekproefomvang

Het betreft integrale registraties.

Controle- en correctiemethoden

Er is gecontroleerd op volledigheid, consistentie en plausibiliteit van de cijfers. Er is aangenomen dat de opgave van het CAK volledig is. Er is gecorrigeerd voor eventuele dubbeltellingen.

Weging

Niet van toepassing.

Wat is de kwaliteit van de uitkomsten

Nauwkeurigheid

De nauwkeurigheid van deze cijfers hangt in de eerste plaats af van de nauwkeurigheid van de BRP en het bestand van het CAK. Daarnaast speelt ook de kwaliteit van de koppeling tussen het bestand van het CAK en de BRP een rol: als een persoon uit het bestand van het CAK ten onrechte niet koppelt aan de BRP omdat er een fout zit in het Burgerservicenummer (BSN) in één of beide bestanden, wordt die persoon ten onrechte niet meegeteld als wanbetaler. Omgekeerd kan iemand uit het bestand van het CAK die niet in de BRP staat ingeschreven door een fout in het BSN per abuis toch aan de BRP worden gekoppeld. Aangenomen wordt dat deze koppelfouten ontbreken of elkaar per saldo opheffen.

Volgtijdelijke vergelijkbaarheid

De cijfers voor de jaren 2006 tot en met 2009 zijn niet vergelijkbaar met de huidige reeks. Dit komt door het verschil in gehanteerde definities en de wijziging in de methode van aanlevering van de gegevens. Wel kan worden geconstateerd dat de meting van het aantal wanbetalers volgens de nieuwe definitie leidt tot een aanzienlijk lagere uitkomst.
Voor de cijfers over de jaren 2006 tot 2009 ontving het CBS van de Zorgverzekeraars informatie over hun verzekerden die minimaal zes maanden geen premie voor hun basisverzekering betaald hebben. Op basis hiervan werd de groep wanbetalers en hun kenmerken bepaald.

Met ingang van 1 juli 2016 is een wetswijziging Zorgverzekeringswet van kracht (verbetering wanbetalersregeling of 'goede betaler regeling'). Door deze wetswijziging krijgen zorgverzekeraars een ruimere bevoegdheid om personen als wanbetaler af te melden bij het CAK. Dit kan doordat wanbetalers direct een betalingsregeling met hun verzekeraar overeenkomen en door het aanwijzen van de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) van bepaalde groepen, die onder voorwaarden kunnen uitstromen. Dit laatste betreft met name personen met een bijstandsuitkering. Hoewel deze regeling pas in 2016 van kracht is geworden, zijn verzekeraars hier in 2015 al op vooruitgelopen, waardoor al in 2015 de gevolgen van deze regeling in de cijfers zijn terug te zien.

Beschrijving kwaliteitsstrategie

Het CBS voert de gebruikelijke controles uit op volledigheid en juistheid van de aangeleverde gegevens.