Productie industrie, financiële en algemene gegevens

Wat behelst het onderzoek

Doel

Een kwantitatieve beschrijving van de Nederlandse industrie. Van de groep bedrijven met hoofdactiviteit industrie worden jaarcijfers berekend over het aantal bedrijven, de werkgelegenheid, financiële overzichten over de opbrengsten en de lasten en verlies en winst. De cijfers worden ook geleverd aan het Europese Bureau voor de Statistiek (Eurostat).

Doelpopulatie

Bedrijven, waarvan de hoofdactiviteit binnen de industrie valt.

Statistische eenheid

Bedrijfseenheden.

Aanvang onderzoek

De jaarstatistieken bestaan in de huidige vorm sinds het begin van de jaren zeventig van de vorige eeuw. Tot 1993 werden de uitkomsten alleen in boekvorm gepubliceerd. Op Statline zijn de gegevens opgenomen vanaf statistiekjaar 1993.

Frequentie

Jaarlijks.

Publicatiestrategie

• Het verschijningsmoment is anderhalf jaar na afloop van het verslagjaar.
• Er is een publicatie voor alle bedrijven op SBI2-digit niveau.
• Voor bedrijven met minimaal 100 personeelsleden op de loonlijst wordt op SBI4- of SBI5-digit niveau gepubliceerd. 
• De jaarpublicatie over de industrie bevatten geen gegevens over 'Sociale werkvoorziening (SBI 36631)'.

Hoe wordt het uitgevoerd

Soort onderzoek

Bedrijven worden ingedeeld naar groepen waarbinnen bedrijven vergelijkbaar zijn. Hiervoor worden twee bedrijfskenmerken gebruikt:

• de hoofdactiviteit naar SBI;
• grootteklasse naar aantal werkzame personen.

Om uitspraken over zulke groepen te doen, is het niet nodig om alle bedrijven hierin waar te nemen. Een aantal willekeurig geselecteerde bedrijven volstaat, de steekproef. Uitgangspunt bij het proces is, dat de geselecteerde bedrijven een reëel beeld geven van de groep waar het bedrijf deel van uit maakt. Dit uitgangspunt klopt beter, naarmate de bedrijven binnen een groep meer op elkaar lijken. De steekproefaantallen zijn vastgesteld per combinatie van hoofdactiviteit en grootteklasse. Het merendeel van de bedrijven wordt via een jaarlijkse steekproef waargenomen. Daarnaast wordt een deel van de bedrijven wel jaarlijks gepubliceerd, maar slechts om de paar jaar waargenomen. Dat kan door gebruik van andere bronnen.

Waarnemingsmethode

Geselecteerde bedrijven krijgen een schriftelijke of elektronische vragenlijst. De vragenlijst is voorzien van een toelichting en het CBS heeft een hulplijn beschikbaar voor vragen. In uitzonderingsgevallen biedt de buitendienst van het CBS 'on site' hulp bij het invullen van de enquête.

Berichtgevers

Bedrijven sturen de vragenlijst in. Diverse instanties leveren informatie, zoals het Ministerie van Financiën dat gegevens over de btw en het VennootschapsInformatie Systeem (VIS) levert.

Steekproefomvang

De groep bedrijven met 50 of meer werkzame personen wordt allemaal waargenomen. Van de kleinere bedrijven wordt ongeveer 15 procent waargenomen. Daarbij neemt de steekproef af naarmate de bedrijven kleiner worden.

Controle- en correctiemethoden

De individuele bedrijfsgegevens worden bekeken. Daarbij wordt gebruik gemaakt van de opgave van hetzelfde bedrijf van een jaar tevoren, eigenschappen van de groep waar het bedrijf deel van uitmaakt en de opgave van het bedrijf in een andere statistiek. Bij inconsistenties wordt contact opgenomen met het bedrijf en waar nodig worden correcties aangebracht. De opgaven worden nu 'gaaf' verklaard.

Weging

Gave records worden verwerkt tot totaalschattingen. De bedrijven tellen daarbij niet allemaal even zwaar mee. In dit zogenaamde wegingsproces wordt stilzwijgend ook gecorrigeerd voor bedrijven die niet responderen.

Wat is de kwaliteit van de uitkomsten

Volgtijdelijke vergelijkbaarheid

Het CBS heeft in de loop der jaren met tal van wijzigingen te maken gehad. Zo zijn afspraken met afnemers gewijzigd en zijn nieuwe waarneemmethoden en verwerkingsprocedures geïntroduceerd. Ook is het productenpakket van nu niet vergelijkbaar met dat van bijvoorbeeld twintig jaar geleden: producten worden doorontwikkeld, verdwijnen van de markt en er worden nieuwe producten ontwikkeld. Desondanks is getracht de cijfers zo veel mogelijk vergelijkbaar te houden.

Beschrijving kwaliteitsstrategie

Ook als individuele bedrijfsgegevens gaaf zijn, kunnen zij optellen tot onwaarschijnlijke uitkomsten. Naast de boven beschreven beoordeling op bedrijfsniveau (het gaafmaken) worden de uitkomsten daarom ook op groepsniveau bekeken. Hierbij worden (soms samengestelde) uitkomsten vergeleken met voorgaande jaren of met andere statistische gegevens. Ongeloofwaardige ontwikkelingen geven aanleiding om het basismateriaal voor dit aggregaat toch nog eens kritisch te bekijken en eventueel correcties aan te brengen.