Praktijken van zorgverleners
Wat behelst het onderzoek
Doel
Het samenstellen van landelijke statistische uitkomsten over de financiën van bedrijven (praktijken) van zorgverleners volgens de Standaard Bedrijfsindeling (SBI) 2008.
Doelpopulatie
Ondernemers (zelfstandigen en directeur-grootaandeelhouders) en overige bedrijven in de zorg.
De populatie bestaat uit twee delen: 1) ondernemers, in dit geval zorgverleners die werkzaam zijn als zelfstandige en/of directeur-grootaandeelhouder, met hun bedrijven en 2) overige bedrijven in de zorg. Deze statistiek is gebaseerd op de winstaangiften van de belastingdienst. Niet alle bedrijven kunnen direct daaruit worden waargenomen. Daarom worden alle aangiften, dit betreft vooral aangiften voor maatschappen en eenmanszaken, aan een persoon (de ondernemer) gekoppeld. Om te bepalen of een zorgverlener ondernemer is, wordt gebruik gemaakt van het BIG-register (Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg) van het Centraal Informatiepunt Beroepen Gezondheidszorg (CIBG) aangevuld met informatie uit de beroepenregistraties van het NIVEL (Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg) en het Kwaliteitsregister Paramedici en wordt gebruik gemaakt van de component Zelfstandigen uit het Stelsel van Sociaal-statistische Bestanden van het CBS.
De deelpopulatie van overige bedrijven in de zorg bestaat uit bedrijven, die volgens het Algemeen Bedrijven Register van het CBS tot de betreffende SBI-klasse behoren, waarvan de ondernemer zelf geen bij de SBI-klasse behorende BIG-registratie heeft, maar minimaal een van diens personeelsleden wel. Het betreft hier voornamelijk BV’s.
In het geval van de huisartsenpraktijken bestaat de doelpopulatie ook nog uit alle huisartsen dienstenstructuren. Dit zijn stichtingen waarin de avond-, nacht- en weekenddiensten van huisartsen regionaal worden georganiseerd.
Statistische eenheid
Ondernemers (zelfstandigen en directeur-grootaandeelhouders) en overige bedrijven in de zorg behorend tot de betreffende SBI-klasse.
Aanvang onderzoek
2005
Frequentie
Jaarlijks.
Publicatiestrategie
De cijfers over het meest recente verslagjaar zijn voorlopig, de cijfers over de overige jaren zijn definitief. Incidenteel kan nieuwe informatie aanleiding geven tot aanpassing. Aanpassing vindt alleen plaats als er grote bijstellingen en/of correcties noodzakelijk zijn.
Hoe wordt het onderzoek uitgevoerd
Soort onderzoek
Het onderzoek is een analyse van de belastingaangiften van alle bedrijven van ondernemers in de zorg, aangevuld met belastingaangiften van overige bedrijven in de zorg en verantwoordingsgegevens van huisartsen dienstenstructuren zoals beschikbaar gesteld door de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa).
Waarnemingsmethode
Er is geen aparte waarneming. De gegevens zijn afkomstig uit reeds bestaande gegevensverzamelingen, zoals die van de belastingdienst.
Berichtgevers
CIBG, NIVEL, Kwaliteitsregister Paramedici, Belastingdienst en NZa.
Steekproefomvang
Er is geen sprake van een steekproef. Met de beschikbare data wordt vrijwel de gehele populatie waargenomen.
Controle- en correctiemethoden
Opgaven van individuele bedrijven worden in principe niet gecorrigeerd.
Weging
Bij de schatting van de voorlopige cijfers wordt, indien beschikbaar, ontbrekende informatie uit de aangifte van het vorige jaar geïmputeerd. Vervolgens wordt er gecorrigeerd door de beschikbare gegevens op te hogen naar de populatie. Voor het vaststellen van de definitieve cijfers wordt alleen gebruik gemaakt van de beschikbare aangiften uit het verslagjaar en wordt opgehoogd naar de populatie. Bij de praktijken van huisartsen wordt hierbij rekening gehouden met het feit of de ontbrekende huisartsenpraktijk al dan niet apotheekhoudend is en of de ondernemer in het verslagjaar is gestart. Bij de praktijken van medisch specialisten, tandartsen, orthodontisten, fysiotherapeuten, verloskundigen, psychotherapeuten en gezondheidszorg (GZ)-psychologen wordt meegenomen in de weging of de ondernemer eigenaar/groot aandeelhouder is van een BV. Bij de medisch specialisten, tandartsen, orthodontisten, verloskundigen, psychotherapeuten en GZ-psychologen wordt tevens rekening gehouden met het feit of de ondernemer in het verslagjaar is gestart. Bij de fysiotherapeuten en oefentherapeuten wordt tevens rekening gehouden met de provincie van de onderneming, of indien onbekend, de woonplaats van de zorgverlener. De overige bedrijven in de zorg worden apart behandeld en toegevoegd aan het totaal. Binnen de laatstgenoemde deelpopulaties wordt gewogen naar het aantal werkzame personen.
Wat is de kwaliteit van de uitkomsten
Nauwkeurigheid
De bedragen in de tabel worden betrouwbaar geacht vanwege de bijna integrale waarneming van de gegevens. Door het gebruik van fiscale data is de beschikbaarheid van data zeer hoog (van ca. 90% van de ondernemers). De belastingdienst biedt echter de mogelijkheid om de aangifte uit te stellen. De beschikbaarheid van data over het meest recente jaar is daardoor lager, namelijk 75%. Verder sluiten de uitkomsten goed aan op de financieringscijfers over verzekerde zorg afkomstig van het Zorginstituut Nederland. Desondanks moet rekening worden gehouden met een zekere betrouwbaarheidsmarge. De bedragen in de tabel zijn afgerond op miljoenen euro. De aantallen ondernemers en ondernemingen zijn afgerond op tientallen.
Volgtijdelijke vergelijkbaarheid
De in deze tabel gepubliceerde jaarcijfers zijn onderling vergelijkbaar. Cijfers over huisartsen-, orthodontisten-, psychotherapeuten en GZ-psychologenpraktijken zijn niet eerder dan in 2010 door het CBS op StatLine gepubliceerd. Cijfers over de exploitatie van tandartsenpraktijken 2005-2006, fysiotherapeutenpraktijken 2005-2007 en verloskundigenpraktijken 2002-2007 wijken af van eerder gepubliceerde cijfers in de StatLinetabellen Tandartspraktijken; exploitatiegegevens, Praktijken van fysiotherapeuten; exploitatie en Praktijken van verloskundigen; exploitatie. In de eerder gepubliceerde cijfers is gebruik gemaakt van de totale opbrengsten uit de Zorgrekeningen, gebaseerd op uitgaven aan verzekerde zorg en een raming van de betalingen door cliënten voor niet-verzekerde zorg.
De eigen betalingen bij tandartsenzorg bleken achteraf te laag ingeschat. De uitsplitsing van de totale opbrengsten en kosten in deelposten was bij de eerder gepubliceerde cijfers gebaseerd op de resultaten van enquêtes onder tandartsenpraktijken, fysiotherapeutenpraktijken en verloskundigenpraktijken.
Beschrijving kwaliteitsstrategie
Uitkomsten van statistisch onderzoek worden pas gepubliceerd nadat deze zijn beoordeeld op plausibiliteit, en eventueel na aanpassing, akkoord zijn bevonden. Om de plausibiliteit van de uitkomsten vast te stellen worden de volgende controles uitgevoerd:
1. tijdreeksanalyse (consistentie in de tijd);
2. kengetallenanalyse (verhouding tussen variabelen);
3. confrontatie met uitkomsten uit andere bronnen.
Meer informatie staat in Methodebeschrijving productiestatistiek huisartsenpraktijken op basis van fiscale data.