Motorvoertuigen: uitval door sloop, export en buitenregistratiestelling

Wat behelst het onderzoek

Doel

Het samenstellen van overzichten met informatie over Nederlandse voertuigen die uitvallen gedurende het verslagjaar, omdat het kenteken/kentekenbewijs ongeldig is verklaard. De redenen hiervoor zijn: sloop/demontage, export, of het buiten registratie stellen van het voertuig. De gegevens over (een deel van) de uitgevallen voertuigen zijn per voertuigcategorie uitgesplitst naar leeftijd van het voertuig, brandstofsoort, gewichtsklasse en regio.

De gedetailleerde gegevens over de uitval vormen een referentiekader voor andere onderzoeken op het gebied van verkeer en vervoer, zoals het onderzoek verkeersprestaties: auto's die op peildatum 1 januari van een jaar als uitgevallen staan geregistreerd, kunnen immers in het voorgaande jaar nog actief aan het verkeer hebben deelgenomen.
Daarnaast biedt de samenstelling van de uitval informatie over de afvalstoffenverwerking, zoals de omvang van het aantal voertuigen dat voor demontage/sloop worden aangeboden (voertuigwrakken).

Doelpopulatie

Van de uitval voor sloop, export of buitenregistratiestelling zijn diverse tabellen gepubliceerd waarbij drie verschillende doelpopulaties onderscheiden worden:

Doelpopulatie 1: Motorvoertuigen actief; uitval:
Alle uitgevallen voertuigen met een Nederlands kenteken, die gedurende het verslagjaar één of meerdere dagen op basis van een geldige verzekering deel mochten nemen aan het verkeer op de openbare weg, en waarvan het kenteken/kentekenbewijs gedurende het verslagjaar ongeldig is verklaard wegens sloop, export of omdat het voertuig buiten de registratie is gesteld (bijvoorbeeld voertuigen die alleen buiten de openbare weg worden gebruikt zoals crossauto’s). Uitgevallen voertuigen die tijdens het gehele verslagjaar niet verzekerd zijn geweest, zijn uitgesloten en vallen dus niet onder de actieve uitval.

Voor het bepalen van de selectie actieve voertuigen, die dus toegestaan zijn in het verkeer, wordt gebruik gemaakt van een verzekeringsindicator die RDW (Dienst Wegverkeer) voor het CBS maakt. De indicator geeft aan of een voertuig gedurende de peilperiode (jaar) WAM verzekerd is ja/nee, waarbij ja = 1 of meerdere dagen gedurende peilperiode verzekerd en nee = geen enkele dag gedurende peilperiode verzekerd geweest. Alleen voertuigen die verzekeringsindicator ja hebben worden meegenomen. Een uitzondering geldt voor aanhangers en opleggers. Deze behoren ook tot de actieve voertuigen ook al hoeven deze niet verzekerd te zijn.

Voor het vaststellen van de populatie voor de statistiek Verkeersprestaties wordt de uitval doelpopulatie 1 (Motorvoertuigen actief; uitval) gebruikt, omdat deze uitgevallen voertuigen in het verslagjaar nog actief aan het verkeer hebben kunnen deelnemen.

De selectie uitval op basis van ‘voertuigen actief’ wordt gemaakt vanaf verslagjaar 2021 en is met terugwerkende kracht beschikbaar gesteld vanaf verslagjaar 2018. Cijfers op basis van deze populatie zijn hier terug te vinden.

Doelpopulatie 2: Motorvoertuigen totaal; uitval:
Alle uitgevallen voertuigen met een Nederlands kenteken, waarvan het kenteken/kentekenbewijs gedurende het verslagjaar ongeldig is verklaard wegens sloop, export of omdat het voertuig buiten de registratie is geplaatst (bijvoorbeeld voertuigen die alleen buiten de openbare weg worden gebruikt zoals crossauto’s), ongeacht of deze gedurende het verslagjaar toegestaan waren deel te nemen aan het verkeer op de openbare weg. Motorvoertuigen totaal bevat dus naast de uitval van de actieve voertuigen ook de uitval van de niet-verzekerde voertuigen.

Voor het bepalen van de selectie voertuigen totaal, worden alle voertuigen, dus zowel met verzekeringsindicator ‘ja’ als ‘nee’ meegenomen.

Voor het bepalen van de totale afvalstoffenverwerking van voertuigwrakken, kan de ‘uitval’ uit Motorvoertuigen totaal (doelpopulatie 2) gebruikt worden, hierin worden alle gesloopte voertuigen meegenomen, ongeacht of ze het afgelopen jaar op basis van verzekering toegestaan waren in het verkeer.

Deze selectie ‘voertuigen totaal; uitval’ wordt gemaakt vanaf verslagjaar 2021 en is met terugwerkende kracht beschikbaar gesteld vanaf verslagjaar 2018. In de StatLinetabellen over de uitval van het motorvoertuigenpark wordt alleen de uitval van de actieve voertuigen opgenomen. De doelpopulatie ‘Motorvoertuigen totaal; uitval’ is niet opgenomen in de StatLine-tabellen, maar de cijfers zijn wel beschikbaar in een maatwerktabel ‘uitval motorvoertuigen totaal’. Indien andere uitsplitsingen gewenst zijn, zijn deze op aanvraag beschikbaar door te mailen naar verkeer@cbs.nl.

Doelpopulatie 3: Motorvoertuigen oude selectie; uitval:
In het archief van de StatLine-database onder het thema ‘verkeer en vervoer’ zijn voor de periode 2000-2021 tevens gegevens beschikbaar over de uitval van motorvoertuigen o.b.v. een iets andere selectie. In die selectie zijn naast de actieve voertuigen ook enkele niet-verzekerde uitgevallen voertuigen meegenomen. De aantallen uitgevallen voertuigen gebaseerd op de oude selectie zitten dan ook tussen de telling van ‘uitval motorvoertuigen actief’ en de telling van ‘uitval motorvoertuigen totaal’ in.

De uitval op basis van de oude selectiemethode is vanaf verslagjaar 2021 vervangen door de verbeterde selectiemethode ‘motorvoertuigen actief; uitval’ die hierboven beschreven is. De tijdreeksen van 2000-2021 op basis van de oude populatie zijn terug te vinden in het archief met stopgezette Statline tabellen. Deze zijn te herkennen door de periodeaanduiding 2000-2021 in de naam van de tabel.

Statistische eenheid

Voertuig waarvan het kenteken/kentekenbewijs in het verslagjaar ongeldig is verklaard.

Frequentie

De gegevens over het voertuigenpark, waaronder ook de gegevens van voertuigen waarvan het kenteken/kentekenbewijs ongeldig is verklaard, worden jaarlijks geleverd door de Dienst Wegverkeer (RDW). De statistische informatie over de uitval van het ‘actieve motorvoertuigenpark’ wordt jaarlijks op StatLine geactualiseerd.

Publicatiestrategie

Detailinformatie verschijnt jaarlijks in definitieve vorm in vier StatLine-publicaties:

• Motorvoertuigen actief; sloop, export en overige uitval naar leeftijd auto
• Motorvoertuigen actief; sloopvoertuigen naar brandstofsoort
• Motorvoertuigen actief; sloopvoertuigen naar gewichtsklasse
• Motorvoertuigen actief; sloop, export en overige uitval per regio

Hoe wordt het uitgevoerd

Soort onderzoek

Het onderzoek is gebaseerd op integrale tellingen van gegevens uit het kentekenregister van de RDW (Dienst Wegverkeer). Op basis van deze registratie worden tellingen gemaakt van de voertuigen waarvan het kenteken ongeldig is verklaard in het onderzoeksjaar.

Waarnemingsmethode

Het CBS ontvangt jaarlijks van de RDW de basisgegevens uit het kentekenregister in digitale vorm. Dit betreft een afslag op 1 januari uit de Basis Registratie Voertuigen (BRV).

Berichtgevers

De statistieken over de ‘uitval van het motorvoertuigenpark’ zijn gebaseerd op de gegevens uit het kentekenregister (BRV) van RDW. De RDW is als uitvoeringsorganisatie van de Nederlandse overheid verantwoordelijk voor de bewaking van de veiligheids- en milieuaspecten van het Nederlandse voertuigenpark. Daarnaast registreert de RDW gegevens van voertuigen, hun eigenaren/houders en de afgegeven documenten en verstrekt informatie dienaangaande aan derden. Belangrijk onderdeel van de werkzaamheden is het scheppen van voorwaarden ter voorkoming en bestrijding van fraude en criminaliteit.

Steekproefomvang

Het betreft een integrale telling van alle voertuigen uit het kentekenregister van de RDW waarvan het kenteken ongeldig is verklaard (uitval). Bij het bepalen van de uitval worden de volgende ongeldig verklaarde kentekens niet geteld:

• Ongeldig gemaakte bijzondere kentekens zoals omschreven in artikel 4 van Hoofdstuk 2 van het Kentekenreglement, met uitzondering van die welke worden genoemd in lid 5 (ZZ-kentekens).
• Ongeldig verklaarde kentekens die zijn afgegeven voor voertuigen in gebruik bij de Nederlandse strijdkrachten en bij in Nederland gelegerde militaire organisaties (NATO, AFNORTH e.d.).
• Kentekens waarvan het voertuig gestolen of vermist is.

Controle- en correctiemethoden

Na ontvangst van de basisgegevens worden bepaalde logische controles uitgevoerd op technische kenmerken van het voertuig (relatie tussen gewicht, laadvermogen en model) en demografische kenmerken van de eigenaar (postcode en woonplaats).

Weging

Niet van toepassing.

Wat is de kwaliteit van de uitkomsten

Nauwkeurigheid

Niet van toepassing.

Volgtijdelijke vergelijkbaarheid

Vanaf verslagjaar 2018 zijn in de StatLine-database tellingen van de uitval van het ‘motorvoertuigenpark actief’ beschikbaar op basis van de huidige selectiemethode. Deze selectiemethode bevat enkel de uitgevallen voertuigen die gedurende het verslagjaar deel mochten nemen aan het verkeer (doelpopulatie 1).

Vanaf verslagjaar 2018 zijn via de tabel en op aanvraag tellingen beschikbaar van de uitval van het ‘motorvoertuigenpark totaal’. Die selectiemethode bevat alle uitgevallen voertuigen, dus ongeacht of ze in het verslagjaar deel mochten nemen aan het verkeer (doelpopulatie 2). ‘Uitval motorvoertuigen totaal’ (doelpopulatie 2) bevat voor de verslagperiode 2021 ruim 19 procent meer uitgevallen personenauto’s en bijna 38 procent meer uitgevallen bedrijfsmotorvoertuigen dan op basis van de selectie ‘motorvoertuigen actief’ (doelpopulatie 1). Het verschil in uitval tussen de selectie op basis van ‘motorvoertuigen totaal’ en de verbeterde selectiemethode laat voor verslagjaar 2020 vergelijkbare percentages zien.

In het archief van de StatLine-database zijn voor de periode 2000-2021 ook gegevens beschikbaar over de uitval van motorvoertuigen o.b.v. een iets andere selectie, waarbij ook uitgevallen voertuigen zijn meegenomen die geen deel mochten nemen aan het verkeer tijdens de verslagperiode (doelpopulatie 3), omdat ze in het voorafgaande jaar het hele jaar niet verzekerd zijn geweest. De verbeterde selectiemethode (doelpopulatie 1) bevat in 2021 bijna 16 procent minder uitgevallen personenauto’s en ruim 26 procent minder uitgevallen bedrijfsmotorvoertuigen dan op basis van de oude selectiemethode (doelpopulatie 3). Het verschil in uitval tussen de verbeterde selectiemethode en de oude selectiemethode laat voor verslagjaar 2020 vergelijkbare percentages zien.

Beschrijving kwaliteitsstrategie

Niet van toepassing.